در اغلب شهرها بسته به میزان مراجعه مسافران و گردشگران، اقامتگاههای مختلفی مانند هتلها، هتل آپارتمانها، بوتیک هتلها، هتلهای فرودگاهی، هتلهای سنتی، متلها، اقامتگاههای بومگردی، مهمانپذیرها، هاستلها، زائرسراها، مراکز کمپینگ، پلاژها، ریزورتها، اقامتگاههای سازمانی و ویلاها ساخته شدهاند و فعالیت میکنند.
حتما تابهحال برای رزرو اقامتگاهها به سایتهای رزرو هتل و اقامتگاه مانند بوکینگ سر زدهاید و با نام اقامتگاههای مختلفی مانند ریزورت هتلها، بوتیک هتلها، هتل آپارتمانها و هتلهای فرودگاهی مواجه شدهاید؛ اما آیا این سوال برایتان پیش آمده است که این اقامتگاهها چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
هریک از اقامتگاهها از نظر نوع ساختمان، امکانات و قیمت وضعیت ویژهای دارند و مسافران میتوانند براساس سلیقه و بودجه خود از میان انواع اقامتگاهها دست به انتخاب بزنند. اگر در حال برنامهریزی برای سفر هستید و قصد دارید اقامتگاهی را در مقصد مدنظر خود رزرو کنید، پیشنهاد میکنیم برای آشنایی بیشتر با انواع اقامتگاهها، این مطلب از مجله گردشگری بوکینگ را مطالعه کنید.
شناخت انواع اقامتگاهها؛ اطلاعاتی که پیش از سفر نیاز دارید:
- هتل
- هتل آپارتمان
- بوتیک هتل
- هتل فرودگاهی
- هتل سنتی
- متل
- اقامتگاه بومگردی
- مهمان پذیر یا خانه مسافر
- هاستل یا پانسیون
- زائر سرا
- مراکز کمپینگ
- پلاژ
- ریزورت یا مجتمع های اقامتی
- ویلا
- اقامتگاه سازمانی
هتل
هتل (Hotel) شناختهشدهترین نوع اقامتگاه است و در آن، خدماتی مانند اقامت موقت، سرو غذا و نوشیدنی و امکانات رفاهی مختلف به مهمانان ارائه میشود. هتلها با توجه به تعداد واحدهای اقامتی، موقعیت مکانی، تعداد ستارههای هتل، تنوع امکانات و قیمت، سطحبندی میشوند و کیفیت و تنوع آنها از هتلهای ساده و اقتصادی تا مجتمعهای لوکس و مجهز متغیر است. انواع هتلها عبارتاند از: هتلهای یک تا پنج ستاره، هتل آپارتمان، بوتیک هتل، هتل فرودگاهی، هتل سنتی، بیزنس هتل، هتلهای زنجیرهای و ریزورت هتل.

هتل داریوش کیش. منبع عکس: گوگل مپ. عکاس: حمیدرضا فاتحی
برای ارزیابی کیفیت و تنوع امکانات هتلها از سیستم ستارهدهی هتل استفاده میشود و در این روش، هتلها بر اساس روش استاندارد بینالمللی از نظر کیفی طبقهبندی میشوند. معمولا در این سیستم ارزیابی، تعداد ستارههای هتلها از صفر تا پنج ستاره تغییر میکند. هتلهای بدون ستاره و پنج ستاره از نظر تنوع و کیفیت امکانات، بهترتیب در پایینترین و بالاترین سطح قرار دارند.
برخی از هتلها مانند هتل جمیرا برج العرب دبی (Jumeirah Burj Al Arab Dubai) بهعنوان هتلهای هفت ستاره معرفی میشوند؛ اما جالب است بدانید که معیاری برای هتلهای ۶ یا هفت ستاره وجود ندارد و درواقع چنین هتلهایی در دستهبندی هتلهای پنج ستاره قرار میگیرند و معرفی این هتلها بهعنوان هتلهای ۶ یا هفت ستاره بیشتر جنبه تبلیغاتی دارد.
در اغلب کشورهای جهان، سیستم ستارهدهی به هتلها معیارهای مشخصی دارد و درصورتیکه هتلی از سطحی از امکانات برخوردار باشد، تعداد ستاره مشخصی دریافت میکند. فهرست امکانات و خدمات هتلهای بدون ستاره تا پنج ستاره بدین شرح است:
- هتلهای بدون ستاره: این هتلها اقامتگاههای سادهای هستند که امکانات تفریحی ندارند و تنها به امکانات رفاهی ضروری مانند پذیرش ۲۴ ساعته، گیت نگهبانی و سیستم تهویه مطبوع مجهز شدهاند.
- هتلهای یک ستاره: این هتلها به مهمانان امکانات و خدمات رفاهی ضروری را ارائه میکنند؛ مانند انبار چمدان، صندوق امانات (کمدهای شخصی قفلدار)، پذیرش ۲۴ ساعته، سیستم تهویه مطبوع و ترانسفر فرودگاهی (برخی از هتلها)؛ همچنین برخی از هتلهای یک ستاره دارای رستوران یا کافه کوچکی هستند.
- هتلهای دو ستاره: امکانات هتلهای دو ستاره نسبت به هتلهای یک ستاره بیشتر است. ازجمله امکانات و خدمات این هتلها میتوان به پارکینگ، اینترنت رایگان، پذیرش ۲۴ ساعته، سیستم تهویه مطبوع، رومسرویس، نظافت روزانه اتاقها، رستوران، کافه و تجهیزات داخل اتاق (تلویزیون، قهوهساز، مبلمان و میز ناهارخوری) اشاره کرد.
- هتلهای سه ستاره: از مهمترین امکانات هتلهای سه ستاره میتوان به پارکینگ، ترانسفر فرودگاهی، خودپرداز، صرافی، اتاق جلسه، رستوران، کافه، صندوق امانات، خشکشویی و انبار چمدان اشاره کرد؛ بهعلاوه، برخی از هتلهای سه ستاره دارای امکانات ورزشی مثل سالن بدنسازی، استخر کوچک، سونا و جکوزی هستند.
- هتلهای چهار ستاره: رستوران، کافه، اسنکبار، سالن بدنسازی، استخر، استخر کودکان، سونا، جکوزی، مرکز اسپا، اتاق ماساژ، مرکز نگهداری از کودکان، اتاق بازی، سالن بیلیارد، ترانسفر فرودگاهی، صندوق امانات، انبار چمدان، خشکشویی، اینترنت رایگان، پارکینگ، امکانات کرایه خودرو، اتاق جلسه، سالن کنفرانس و مرکز تجاری ۲۴ ساعته از مهمترین امکانات هتلهای چهار ستاره هستند.
- هتلهای پنج ستاره: هتلهای پنج ستاره علاوهبر موارد فوق، به امکانات رفاهی و تفریحی لوکسی مانند زمین تنیس، زمین گلف، ساحل اختصاصی (در شهرهای ساحلی)، سالن اجرای زنده موسیقی، سالن برگزاری مهمانی، سالن کنسرت، فضای تفریحی، سالن پینگپنگ، مجموعه ورزشی (انواع ورزشها) و فودکورت مجهز شدهاند.
توجه داشته باشید که ممکن است تمامی هتلهای یک سطح تمامی امکانات مذکور را نداشته باشند و تنها برخی از موارد فوق را در فهرست امکانات خود قرار داده باشند؛ برای مثال، ممکن است هتلی پنج ستاره باشد و از بخش امکانات تفریحی لوکس تنها به زمین تنیس و سالن پینگپنگ مجهز شده باشد. پیشنهاد میکنیم برای اطمینان بیشتر در مورد تنوع امکانات هتلها، پیش از رزرو هتل، فهرست امکانات و خدمات هتلها را بادقت بررسی کنید.
هتل آپارتمان
هتل آپارتمانها (Hotel Apartments) ترکیبی از امکانات و ویژگیهای هتلها و آپارتمانها را به مهمانان ارائه میدهند و از انواع اقامتگاهها، بیشترین شباهت را به خانههای شخصی دارند.
واحدهای اقامتی در هتل آپارتمانها معمولا دارای یک یا چند اتاق خواب، فضای نشیمن، سرویس بهداشتی اختصاصی و آشپزخانه هستند و از تجهیزاتی مانند مبلمان، میز ناهارخوری، مایکروویو، قهوهساز، اجاقگاز و وسایل آشپزی برخوردارند. برخورداری از وسایل آشپزی و تجهیزات آشپزخانه این امکان را به مسافران میدهد که بتوانند با تهیه غذا در اقامتگاه، هزینههای سفر خود را کاهش دهند.

هتل آپارتمان وزرا تهران. منبع عکس: گوگل مپ. عکاس: مجید حاجیآقایی
با توجه به برخی ویژگیهای هتل آپارتمانها، مثل برخورداری از یک یا چند اتاق خواب یا تجهیزات بیشتر داخل واحد اقامتی مانند وسایل آشپزی، میتوان گفت که این اقامتگاهها برای مسافرانی مناسباند که بهصورت گروهی یا خانوادگی سفر میکنند، برای سفری اقتصادی برنامهریزی میکنند یا قصد دارند بهصورت طولانیمدت در مقصد مدنظر اقامت کنند
قیمت هتل آپارتمانها بر اساس تنوع و کیفیت خدمات و امکانات این اقامتگاهها متغیر است. معمولا هتل آپارتمانها نیز بر اساس سیستم ستارهدهی هتلها دستهبندی میشوند و شما میتوانید با استفاده از این ابزار مقایسه، نسبت به سطح امکانات و خدمات هتل آپارتمان مدنظر خود درک بهتری به دست آورید. برخی از هتل آپارتمانها تنها به امکانات رفاهی ضروری مانند گیت نگهبانی، پذیرش ۲۴ ساعته، صندوق امانات، اینترنت رایگان و ترانسفر فرودگاهی مجهز شدهاند و در دسته اقامتگاههای ارزان قرار میگیرند.
برخی از هتل آپارتمانها امکانات و خدمات رفاهی و تفریحی متنوعی به مهمانان ارائه میدهند و در دستهبندی اقامتگاههای لوکس و گران قرار میگیرند؛ مانند سالن بدنسازی، استخر، سونا، جکوزی، رستوران، کافیشاپ، اسنکبار، اتاق بازی، رومسرویس، نظافت روزانه واحد اقامتی، مرکز اسپا و اتاق ماساژ. بنابراین، هنگام انتخاب و رزرو هتل آپارتمانها به تعداد ستارههای اقامتگاه، تنوع امکانات و قیمت اقامتگاه توجه ویژهای داشته باشید و بر اساس سلیقه و بودجه مدنظر خود دست به انتخاب بزنید.
بوتیک هتل
بوتیک هتلها (Boutique Hotels) اقامتگاههای نسبتا کوچک و خلوتی هستند که اغلب در مکانهای تاریخی و فرهنگی واقع شدهاند و از طراحی ویژه و سنتی برخوردارند. بیشتر بوتیک هتلها کمتر از ۱۰۰ واحد اقامتی دارند و در آنها فضایی آرام و دلنشین برای مهمانان فراهم شده است. بسیاری از بوتیک هتلها، نسبت به سایر هتلها، خدماتی شخصیسازیشده و متفاوتی ارائه میدهند و به همین دلیل، گاهی اوقات این نوع اقامتگاهها در فهرست اقامتگاههای لوکس و گران دیده میشوند.

بوتیک هتل نظامیه تهران. منبع عکس: گوگل مپ. عکاس: روژین
مهمترین نکته در مورد بوتیک هتلها این است که در طراحی و ساخت بسیاری از این نوع اقامتگاهها، سبک معماری سنتی و اصیل آن شهر یا کشور به کار گرفته میشود. برخی از بوتیک هتلها نیز هتلهایی قدیمی و تاریخیاند که در سالیان اخیر مورد بازسازی قرار گرفتهاند و با حفظ اصالت و معماری سنتی، هماکنون درحال فعالیت در عرصه هتلداری هستند.
اگر به فهرست بوتیک هتلها نگاهی بیندازید، درمییابید که بازه قیمت این اقامتگاهها بسیار وسیع است و در این فهرست هم اقامتگاههای ارزان، هم اقامتگاههای لوکس دیده میشود. تنوع و کیفیت امکانات و خدمات در این هتلها نیز به همین نسبت متغیر است.
برخی از بوتیک هتلها به مسافران خدمات و امکانات متنوع و شخصیسازیشدهای مانند انواع امکانات ورزشی (مانند استخر و سالن بدنسازی)، تزیین اتاقها (تزیین اتاق با شمع، گل و عود)، امکانات رفاهی لوکس (مانند مرکز اسپا و اتاق ماساژ) و امکانات رفاهی کامل (مانند ترانسفر فرودگاهی، امکان کرایه خودرو و مرکز نگهداری از کودکان) ارائه میدهند؛ اما برخی از این هتلها به ارائه امکانات رفاهی ضروری بسنده کردهاند.
یکی از ویژگیهای بوتیک هتلها برخورداری از سبک معماری ویژه است و تماشای معماری این بوتیک هتلها و عکاسی در آنها جزو مزایای اقامت در این هتلها محسوب میشود؛ بنابراین پیشنهاد میکنیم هنگام رزرو هتل، علاوهبر نکات متداول مانند تنوع امکانات، قیمت و موقعیت مکانی هتل، عکسهای هتل مدنظر را نیز بررسی کنید.
با بررسی عکسهای بوتیک هتل مدنظر، میتوانید تشخیص دهید که سبک طراحی و معماری این هتل تا چه میزان با سلیقه شما منطبق است و آیا اصلا تمایل دارید در این فضا با این طراحی ویژه حضور داشته باشید یا نه. در این زمینه، سلیقه شما در انتخاب بوتیک هتل و سبک معماری حرف اول و آخر را میزند؛ بنابراین، علاوهبر دیدگاه مقایسهای میان بوتیک هتلها از نظر قیمت، امکانات و موقعیت مکانی، سلیقه خود را نیز دخالت دهید.
در دهههای اخیر چندین بوتیک هتل در ایران تاسیس شده است و اگر در حال حاضر قصد اقامت در بوتیک هتل را داشته باشید، حتما نیاز نیست که به مقاصد خارجی مراجعه کنید. از مشهورترین بوتیک هتلهای ایران میتوان از بوتیک هتل شمشک تهران، بوتیک هتل نظامیه تهران، بوتیک هتل فولتون قشم، هتل مشیرالممالک یزد، بوتیک هتل طوبی تهران، خانه تاریخی بخردی اصفهان و خانه فروغالملک شیراز نام برد.
هتل فرودگاهی
هتلهای فرودگاهی (Airport Hotels) هتلهایی هستند که در مجاورت یا در نزدیکی فرودگاهها ساخته شدهاند و خدمات شاتل فرودگاهی رایگان دارند. این اقامتگاهها برای کادر پرواز و مسافرانی که به استراحت کوتاهمدت قبل یا بعد از پرواز نیاز دارند یا پرواز آنها زودهنگام یا دیروقت است، گزینههایی ایدئال هستند.

هتل فرودگاهی رکسان. منبع عکس: گوگل مپ. عکاس: مهیار حسنخان
معمولا هتلهای فرودگاهی به امکانات رفاهی و تجاری متنوعی ازجمله اینترنت رایگان، صندوق امانات، خشکشویی، انبار چمدان، پارکینگ، امکان کرایه خودرو، رستوران، کافیشاپ، اسنکبار، بوفه صبحانه، اتاق جلسه، سالن کنفرانس، مرکز تجاری ۲۴ ساعته، صرافی و خودپرداز مجهز شدهاند.
در سالیان اخیر، برخی از هتلهای فرودگاهی شهرهای توریستی و پرتردد از نظر امکانات تفریحی نیز پیشرفتهای زیادی داشتهاند و مواردی مانند استخر، سونا، جکوزی، مرکز اسپا، سالن ورزشی و سالن بدنسازی را به فهرست امکانات خود اضافه کردهاند؛ اما همچنان در این هتلها خبری از امکانات تفریحی لوکس مانند زمین تنیس نیست و تنوع امکانات تفریحی این هتلها نسبت به هتلهای لوکس و ریزورتها کمتر است.
در دو دهه اخیر، چند هتل فرودگاهی در ایران و اطراف فرودگاههای بینالمللی، مانند فرودگاه بینالمللی امام خمینی (ره)، تاسیس شده است و مسافران میتوانند برای دسترسی آسانتر به فرودگاه، در این هتلها اقامت کنند؛ ازجمله هتلهای فرودگاهی فعال در ایران میتوان به هتل رمیس و هتل رکسان اشاره کرد که در نزدیکی فرودگاه بینالمللی امام خمینی (ره) واقع شدهاند.
هتل سنتی
هتلهای سنتی یا اقامتگاههای سنتی، اقامتگاههایی هستند که در معماری و طراحی آنها از فرهنگ سنتی شهر یا کشور مدنظر بهره گرفته شده است و میتوانید نمادهای معماری آن منطقه را در این بناها مشاهده کنید. ازآنجاکه ایران یکی از مهدهای هنر معماری و از صاحبانسبک در جهان است، در کشورمان با بهرهگیری از فرهنگ غنی معماری ایرانی، هتلهای سنتی پرشماری بنا شده است و هماکنون این هتلها فعال هستند.

هتل عباسی اصفهان. منبع عکس: گوگل مپ. عکاس: محمد بهشتی
هتلهای سنتی به دو شکل ساخته میشوند: گاه خانههای قدیمی و تاریخی در شهرهای مختلف مورد مرمت و بازسازی میگیرند و با تجهیز آنها، اقامتگاهها یا هتلهای سنتی تاسیس میشوند؛ گاه نیز هتلی به سبک معماری اصیل و بومی ساخته میشود و با رعایتکردن اصول طراحی سنتی و بهکارگیری وسایل و تجهیزات مربوطه، هتل مدنظر با تم سنتی شروع به کار میکند.
در شهرهای مختلف ایران، بهویژه شهرهای گردشگری مانند شیراز، اصفهان، تبریز، مشهد و تهران، چندین هتل یا اقامتگاه سنتی در حال فعالیت هستند. نکته جالب در مورد اقامت در هتلهای سنتی ایران این است که اگر به تعدادی از این هتلها سر بزنید، تنوع معماری و تنوع فرهنگی موجود در سراسر ایران را درک خواهید کرد؛ این تنوع در صنعت معماری میتواند برای گردشگران ایرانی و خارجی بسیار جذاب و قابلتوجه باشد. برخی از ویژگیهای هتلهای سنتی ایران در فهرست زیر درج شدهاند.
- معماری سنتی ایرانی: در هتلهای سنتی در ایران، نمادهای معماری سنتی و کهن ایرانی مانند ساخت حیاط و باغچه، قرارداشتن اتاقها در دورتادور حیاط و استفاده از هنرهای زیبایی مانند کاشیکاری، گچبری و آیینهکاری دیده میشود.
- فضای آرام و بهدوراز شلوغی و هیاهو: اقامتگاههای سنتی معمولا در مناطق آرامتر و خلوتتری ساخته میشوند و فضایی دلنشین و آرامشبخش در آنها حاکم است.
- فرصتی برای آشنایی با فرهنگها: معمولا در هتلهای سنتی ایرانی، فروشگاههای سوغات یا صنایعدستی فعالیت میکنند و مسافران علاوهبر آشنایی با هنر معماری شهر مقصد، میتوانند بیشازپیش با صنایعدستی و فرهنگ مردم آن منطقه آشنا شوند.
- برخورداری از امکانات مدرن: بسیاری از اقامتگاههای سنتی در ایران، با وجود برخورداری از ظاهری سنتی، به امکانات بهروزی مانند اینترنت رایگان، سیستم تهویه مطبوع، ترانسفر فرودگاهی، رستوران و کافه مجهز شدهاند.
- سرو غذاهای سنتی: رستورانها و کافههایی که در هتلهای سنتی ایران فعالیت میکنند، غذاهای سنتی شهر یا استان خود را در منو قرار دادهاند و مسافران میتوانند با سفارش غذا از این رستورانها، با غذاهای سنتی آن شهر یا استان نیز آشنا شوند.
قیمت هتلهای سنتی در ایران، به موقعیت مکانی و تنوع امکانات آنها مدنظر بستگی دارد؛ برخی از هتلهای سنتی در ایران به دلیل ارائه امکانات تفریحی و رفاهی متنوع جزو هتلهای لوکس و گرانقیمت به شمار میآیند.
برخی از هتلهای سنتی مشهور در شهرهای مختلف ایران عبارتاند از: هتل عباسی اصفهان، اقامتگاه سنتی نظامیه تهران، هتل داد یزد، اقامتگاه سنتی پنج دری شیراز، هتل لاله کندوان، هتل سنتی اصفهان، بوتیک هتل هومان یزد، هتل پارسیان سنتی کپری قلعه گنج، اقامتگاه سنتی سرای عامریهای کاشان، هتل سنتی ددمان زنجان، اقامتگاه سنتی کاخ سرهنگ اصفهان، بوتیک هتل اسکرو شیراز، اقامتگاه سنتی سراغ صباغیان کاشان، هتل سنتی یزد، اقامتگاه سنتی فروغ مهر شیراز و هتل ایران مهر شیراز.
متل
متلها (Motels) اقامتگاههایی اقتصادی هستند که اغلب در مسیرهای جادهای و در نزدیکی بزرگراهها ساخته میشوند. این اقامتگاهها به دلیل فاصله کم با جاده و برخورداری از قیمت اقتصادی، برای مسافرانی که با خودرو سفر میکنند و به دنبال اقامتگاهی ارزان و مقرونبهصرفه هستند، گزینههای مطلوبی به حساب میآیند.

متل شهر قصه محمودآباد. منبع عکس: گوگل مپ. عکاس: دیوید پاپازیان
تنوع امکانات رفاهی و تفریحی متلها نسبت به دیگر اقامتگاهها کمتر است و معمولا متلها امکانات و تجهیزات محدودی را در اختیار مسافران قرار میدهند. واحدهای اقامتی در متلها معمولا از تجهیزات ضروری مانند سرویس بهداشتی، سیستم تهویه مطبوع، تختخواب، تلویزیون و یخچال کوچک برخوردارند.
از مهمترین امکانات متلها میتوان به اینترنت رایگان، پارکینگ، بوفه صبحانه، رستوران، کافه، خشکشویی، خودپرداز، صندوق امانات و انبار چمدان اشاره کرد. برخی از متلها نیز به امکانات تفریحی مانند استخر، مرکز اسپا و سالن ورزشی مجهز شدهاند؛ البته توجه داشته باشید که استفاده از این امکانات در این اقامتگاهها مستلزم پرداخت هزینه جداگانه است.
معمولا اقامت در متلها به رزرو از مدتها قبل نیاز ندارد و مسافران میتوانند بهشکل حضوری به اقامتگاه مراجعه کنند و در مورد شرایط اقامت در این اقامتگاه از مسئولان متل پرسوجو کنند. این انعطافپذیری در زمینه رزرو و اقامت باعث میشود مسافرانی که برنامه سفر مشخصی ندارند و دوست دارند شهر به شهر سفر کنند در انتخاب اقامتگاه آزادی عمل بیشتری داشته باشند و بتوانند با صرف هزینهای اقتصادی، اسکان راحت و بیدغدغهای را تجربه کنند.
متلهای پرشماری در ایران، بهویژه استانهای شمالی کشور (گلستان، مازندران و گیلان)، فعالیت میکنند و درصورتیکه قصد داشته باشید با خودرو سفر کنید میتوانید برای تجربه اقامتی آسان و راحت، یکی از این اقامتگاهها را انتخاب کنید. از مشهورترین متلهای ایران میتوان از متل پارسیان آزادی رامسر، متل نخل فریدونکنار، متل کندلوس نوشهر، متل دریاچه قو رامسر، متل شیان تهران، متل جوارم سوادکوه، متل پانیذ کلاردشت و متل شهر قصه محمودآباد نام برد.
اقامتگاه بومگردی
اقامتگاههای بومگردی از جذابترین و زیباترین اقامتگاههای ایران هستند که میتوانند تجربه متفاوتی از اقامت در شهرها و روستاها را برای شما رقم بزنند. اقامتگاههای بومگردی اغلب در روستاها و شهرهای کوچک یافت میشوند؛ اما امروزه در برخی از شهرهای بزرگ و گردشگری مانند یزد و اصفهان نیز شاهد فعالیت این نوع اقامتگاهها هستیم.
هدف اصلی اغلب مسافران از اقامت در بومگردیها تجربه زندگی روستایی و محلی است و مسافران میتوانند با اسکان در این اقامتگاهها، چندروزی را بهدوراز هیاهو و شلوغی شهر و در دل طبیعت سپری کنند.

اقامتگاه بومگردی انار عقدا یزد. منبع عکس: گوگل مپ. عکاس: حمیدرضا بانی
اقامتگاههای بومگردی بر اساس منطقهای که در آن قرار دارند، به سبک معماری سنتی آن منطقه ساخته شدهاند و حسوحال آنها متاثر از فرهنگ محلی آن منطقه است. در ساخت اقامتگاههای بومگردی هر منطقه معمولا از نمادهای معماری آن منطقه استفاده میشود؛ برای مثال، اقامتگاههای بومگردی استان اصفهان دارای شیشههای رنگی و حیاطهای زیبای حوضدار با کاشیهای رنگی هستند؛ اغلب اقامتگاههای بومگردی در استان یزد نیز از خشتهایی با رنگهای مختلف ساخته شدهاند.
طراحی داخلی اقامتگاههای بومگردی محلی و سنتی است. در طراحی داخلی اقامتگاههای بومگردی میتوانید صنایع دستی آن منطقه مانند فرشهای دستباف، گلیمها و محصولات چوبی دستساز را مشاهده کنید. در اغلب اقامتگاههای بومگردی غرفهای ویژه به صنایع دستی و خوراکیهای محلی اختصاص داده شده است و میتوانید با بازدید از این غرفهها بیشتر با فرهنگ و محصولات محلی آن منطقه آشنا شوید.
اقامتگاههای بومگردی معمولا امکانات رفاهی ضروری را در اختیار مهمانان قرار میدهند و فاقد امکانات تفریحی هستند. واحدهای اقامتی در این اقامتگاهها به سرویس بهداشتی، سیستم تهویه مطبوع، لوازم آشپزی، کتری، تلویزیون و یخچال کوچک مجهز شدهاند. این اقامتگاهها همچنین امکاناتی مانند پارکینگ، اینترنت رایگان، رستوران و صندوق امانات دارند. در اغلب اقامتگاههای بومگردی، واحدهای اقامتی فاقد تختخواب هستند و برای استراحت در آنها باید از تشک و پتو استفاده کنید.
اقامتگاههای بومگردی، در مقایسه با سایر اقامتگاهها، جزو اقامتگاههای ارزان و اقتصادی به شمار میآیند و میتوانند انتخاب مناسبی برای سفرهای گروهی و طولانیمدت باشند. محبوبترین اقامتگاههای بومگردی در ایران عبارتاند از: اقامتگاه بومگردی انار عقدا یزد، اقامتگاه بومگردی سرای آرین هرمز، اقامتگاه بومگردی داروک روستای چالکسر (رشت)، اقامتگاه بومگردی فاندر کتام روستای اشمنان طالم (رشت)، اقامتگاه بومگردی یارا روستای کلاچ پا (تنکابن)، اقامتگاه بومگردی گاروم زنگی (جزیره هنگام)، اقامتگاه بومگردی نگار ورزنه اصفهان، اقامتگاه بومگردی پارسه تختجمشید مرودشت (فارس).
مهمان پذیر یا خانه مسافر
مهمانپذیرها یا خانههای مسافر (Guest Houses) اقامتگاههای اقتصادی و غیررسمی هستند که میتوانند تجربه اقامت ارزانتر و شخصیتری را برای مسافران رقم بزنند. برخلاف هتلهای زنجیرهای و مجموعههای اقامتی بزرگ که توسط شرکتها و مجموعهها اداره میشوند، مهمانپذیرها و خانههای مسافر توسط مالکان شخصی تاسیس میشوند و معمولا بهشکل خانوادگی اداره میشوند.

مهمانپذیر نارنجستان شیراز. منبع عکس: گوگل مپ. عکاس: محمد دهبزرگی
مهمانپذیرها نسبت به هتلهای لوکس و زنجیرهای، اقامتگاههایی سادهتر و اقتصادیتر هستند و معمولا فقط امکانات رفاهی ضروری را در اختیار مهمانان قرار میدهند. اگر قصد دارید با صرف هزینهای اقتصادی و مقرونبهصرفه در مقصد مدنظر خود اقامت کنید، بهتر است فهرست مهمانپذیرهای آن شهر را بررسی کنید.
اغلب واحدهای اقامتی در مهمانپذیرها فضای کوچکی دارند و از تجهیزات محدودی مانند یخچال کوچک، تختخواب، مبلمان، چایساز و سیستم تهویه مطبوع برخوردارند. ازجمله امکانات و خدماتی که مهمانپذیرها به مهمانان ارائه میدهند میتوان به اینترنت رایگان، پارکینگ، صندوق امانات، آشپزخانه مشترک، پذیرش ۲۴ ساعته و رستوران اشاره کرد.
مهمانپذیرها جزو اقامتگاههای اقتصادی هستند و نسبت به هتلهای سه تا پنج ستاره، بوتیک هتلها و هتل آپارتمانها ارزانترند. قیمت مهمانپذیرها را میتوان با اقامتگاههای بومگردی، هتلهای بدون ستاره، یک و دو ستاره و هاستلها مقایسه کرد. امروزه هم در شهرهای بزرگ، هم در شهرهای کوچک ایران، مهمانپذیرهای متعددی فعالیت میکنند. شما میتوانید پس از بررسی و مقایسه این اقامتگاهها، بسته به سلیقه و بودجه خود، اقامتگاه مناسبی را انتخاب کنید.
هاستل یا پانسیون
هاستلها (Hostels) یا پانسیونها اقامتگاههایی ارزان و اقتصادی هستند که مسافران میتوانند در آنها تختخوابی را در اتاقهای مشترک رزرو کنند. در اغلب کشورهای جهان، هاستلها بهشکل تکجنسیتی اداره میشوند؛ به این معنی که ساختمان و واحدهای اقامتی جداگانهای برای مردان و زنان در نظر گرفته میشود.
در هاستلها مسافران میتوانند از فضاها و امکانات مشترکی مانند سرویسهای بهداشتی مشترک، آشپزخانه و سالن نشیمن استفاده کنند. هاستلها گزینه مناسبی برای کولهگردها، جوانان و افرادی هستند که بهتنهایی سفر میکنند.

هاستل سلام تهران. منبع عکس: گوگل مپ. عکاس: علی حسینزاده
اغلب هاستلها در نواحی مرکز شهر واقع شدهاند و به وسایل حملونقل عمومی مانند مترو، اتوبوس و تاکسی دسترسی مطلوبی دارند. از نظر قیمت، هاستلها جزو ارزانترین اقامتگاهها هستند و اسکان در این اقامتگاهها بهجای هتلها، میتواند تا میزان زیادی هزینههای سفر شما را کاهش دهد.
معمولا هاستلها امکانات رفاهی محدودی مانند پارکینگ، اینترنت رایگان، صندوق امانات، کمدهای شخصی و سیستم تهویه مطبوع دارند و مهمانان میتوانند بهصورت مشترک از تجهیزات داخل واحد اقامتی، ازجمله وسایل آشپزی، استفاده کنند. برخی از هاستلها نیز به امکانات بیشتری مانند رستوران، فضای کار اشتراکی و خشکشویی مجهز شدهاند که مهمانان میتوانند با صرف هزینه جداگانه از این امکانات بهرهمند شوند.
زائر سرا
زائرسراها اقامتگاههایی هستند که در شهرهای مذهبی و در مسیر حرم مطهر اهلبیت (ع) ساخته شدهاند و زائران میتوانند بهشکل رایگان یا با صرف هزینهای مقرونبهصرفه و اقتصادی در آنها اقامت کنند.
اغلب زائرسراها توسط جمعی از خیران ساخته شدهاند و هدف از ساخت و اداره آنها، تکریم زائران و ایجاد شرایط زیارت آسان و کمهزینه است؛ برای مثال در نزدیکی حرم امام رضا (ع) در مشهد زائرسراهای پرشماری فعالیت میکنند و مسافران میتوانند با ثبتنام قبلی بهصورت رایگان یا با صرف هزینه اقتصادی در این اقامتگاهها اقامت کنند.

زائرسرای صادقیه. منبع عکس: گوگل مپ. عکاس: طه مبهوتی
باتوجهبه اینکه زائرسراها معمولا در مسیرهای منتهی به حرمهای مطهر واقع شدهاند، به وسایل حملونقل عمومی و جاذبههای گردشگری و زیارتی شهرها دسترسی مطلوبی دارند. امکانات زائرسراها نسبت به هتلها و هتل آپارتمانها محدودتر است و در این اقامتگاهها تنها امکانات و خدمات رفاهی ضروری مانند پارکینگ، صندوق امانات، پذیرش ۲۴ ساعته، انبار چمدان و خودپرداز به مهمانان ارائه میشود.
مراکز کمپینگ
مراکز کمپینگ مجموعههای اقامتی هستند که در دل طبیعت احداث شدهاند و افرادی که به کمپکردن در طبیعت علاقهمند هستند، میتوانند به این مرکز مراجعه کنند و در فضای این مجموعهها چادر بزنند تا بتوانند از امکانات رفاهی آنها بهرهمند شوند.
مراکز کمپینگ در فضاهای طبیعی مانند پارکهای جنگلی، جنگلها، کویر و کنار دریاچهها ساخته میشوند. برخی از مراکز کمپینگ نیز دارای مجموعهای از سوئیتها هستند که مسافران میتوانند با پرداخت هزینه در این سوئیتها اقامت کنند.

مرکز کویرگردی متینآباد. منبع عکس: تریپ ادوایزر. عکاس: نامشخص
ازجمله امکاناتی که مراکز کمپینگ در اختیار مهمانان قرار میدهند، میتوان به سرویس بهداشتی، بوفه، اینترنت، باربیکیو، نیمکت و آلاچیق اشاره کرد. معمولا این مجموعهها برای پارککردن ماشین و برپاکردن چادر، هزینهای اقتصادی و مقرونبهصرفه تعیین میکنند. در برخی از مراکز کمپینگ نیز واحدهای اقامتی و سوئیتهایی در اختیار مسافران قرار میگیرند که امکاناتی مانند سرویس بهداشتی اختصاصی، سیستم تهویه مطبوع، تختخواب، یخچال و تلویزیون دارند.
پلاژ
پلاژها مجموعههای اقامتی و تفریحی هستند که در منطقهای محصور در ساحلها احداث میشوند و به گردشگران امکانات و خدمات رفاهی و تفریحی گوناگونی ارائه میدهند.
در بسیاری از پلاژها سوئیتهای کوچکی برای اقامت مسافران در نظر گرفته میشود و مسافران میتوانند با پرداخت هزینه مشخصشده، در این سوئیتها اقامت کنند. در این مجموعهها معمولا فضایی برای چادرزدن مسافران نیز در نظر گرفته میشود. بهطورکلی هزینه اجاره سوئیت یا برپایی چادر در پلاژها چندان زیاد نیست و میتوانید با پرداخت هزینهای اقتصادی در این مجموعهها اقامت کنید.

پلاژ ساحلی البرز. منبع عکس: گوگل مپ. عکاس: محمدسجاد محبوبی
در پلاژها بخشی از فضای دریا برای شنا مناسبسازی و سالمسازی شده است و مسافران میتوانند با تهیه بلیط به این بخش مراجعه کنند و در آن بخش از دریا شنا کنند. بخش شنا در پلاژها، که برای بانوان و آقایان بهشکل جداگانه ساخته میشود، معمولا مسقف است و تنها در روزهایی که دریا مواج نیست، قابلاستفاده است. از دیگر امکانات تفریحی پلاژها میتوان به ایستگاه تفریحهای ساحلی مانند موتور چهارچرخ، شاتل، قایقسواری، اسبسواری و پاراسل اشاره کرد.
در پلاژها، برای رفاه بیشتر مهمانان، امکانات مختلفی ازجمله سرویسهای بهداشتی، سوپرمارکت، آلاچیق و سکوی مناسب برپایی چادر در نظر گرفته شده است.
ریزورت یا مجتمع های اقامتی
ریزورتها (Resorts) یا مجتمعهای اقامتی، اقامتگاههای لوکسی هستند که اغلب در موقعیتهای ممتاز گردشگری در شهرها قرار دارند و به مهمانان امکانات و خدمات متنوعی ارائه میدهند. تنوع و کیفیت امکانات رفاهی و تفریحی این اقامتگاهها بهقدری زیاد است که به این اقامتگاهها، هتلهای تفریحی نیز گفته میشود.
اغلب ریزورتها در مناطق توریستی شهرها مانند کوهستان، ساحلها و جزایر واقع شدهاند و میتوان هرکدام از این مجتمعهای اقامتی را بهعنوان جاذبه گردشگری مستقلی معرفی کرد.

ریزورت هتل چدی (The Chedi Muscat). منبع عکس: وبسایت هتل چدی. عکاس: نامشخص
ازجمله امکانات و خدمات ریزورت هتلها یا مجتمعهای اقامتی میتوان به استخرهای متعدد، مرکز تناسباندام، مرکز اسپا، سالن بدنسازی، سونا، جکوزی، اتاق ماساژ، اتاق بازی، سالن اجرای زنده موسیقی، آرایشگاه، رومسرویس، نظافت روزانه، ترانسفر فرودگاهی، خشکشویی، امکان کرایه خودرو، پارکینگ، اینترنت رایگان، کافیشاپ، بوفه صبحانه، اسنکبار و چند رستوران اشاره کرد؛ همچنین برخی از ریزورتها به امکانات تفریحی لوکسی مانند ساحل اختصاصی، فضای تفریحی ساحلی، زمین تنیس، زمین گلف، سالن بیلیارد، روفگاردن و سالن کنسرت مجهز شدهاند.
ریزورت هتلها، به دلیل برخورداری از موقعیت مکانی ممتاز و ارائه خدمات و امکانات متنوع، جزو گرانترین اقامتگاهها هستند. باتوجهبه این شرایط، ریزورتها برای کسانی که محدودیت خاصی برای بودجه رزرو اقامتگاه در نظر نگرفتهاند، اقامتگاههای مناسبی محسوب میشوند. معمولا خانوادهها و زوجهای جوان این مجتمعهای اقامتی را برای اسکان در مقصد سفرشان رزرو میکنند.
در برخی از ریزورتها تمرکز مجموعه بر ارائه خدمات و امکانات ویژهای مانند خدمات پزشکی یا امکانات ورزشی است؛ بر این اساس، میتوان ریزورتها را به چند دسته تقسیمبندی کرد. برخی از انواع ریزورتها یا مجتمعهای اقامتی عبارتاند از:
- ریزورتهای آل اینکلوسیو: در ریزورتهای آل اینکلوسیو (All Inclusive Resorts) مهمانان میتوانند با پرداخت هزینه اسکان از تمامی امکانات و خدمات این اقامتگاهها مانند رستوران (منوی غذا و نوشیدنی)، امکانات تفریحی (مانند مرکز اسپا و اتاق ماساژ) و امکانات ورزشی (زمین تنیس، استخر و پیست اسکی) استفاده کنند.
- ریزورتهای مگا: ریزورتهای مگا (Mega Resorts) مجتمعهای اقامتی بسیار بزرگ و وسیعی هستند که مراکز خرید، مراکز تفریحی، رستورانها و چند هتل را درون خود جای دادهاند و بهتنهایی شهری مملو از جاذبههای گردشگری و تفریحی محسوب میشوند.
- ریزورتهای همایش و کنفرانس: ریزورتهای همایش و کنفرانس (Conference & Convention Resorts) اقامتگاههایی هستند که برای اجرای کارهای اداری و تجاری مانند برگزاری نمایشگاهها، مراسمها، کنفرانسها و جلسات کاری طراحی شدهاند و اعضای شرکتها و گروههای تجاری میتوانند در روزهای برگزاری جلسات و سمینارها در این ریزورتها اقامت کنند. این ریزورتها به مهمانان امکانات تجاری ویژهای مانند چندین اتاق جلسه، چندین سالن کنفرانس بزرگ، مرکز تجاری ۲۴ ساعته و صرافی ارائه میدهند.
- ریزورتهای اسپا: ریزورتهای اسپا (Spa Resorts) اقامتگاههایی هستند که تمرکز اصلی آنها بر ارائه خدمات سلامتی و آرامش است. این ریزورتها از اتاق ماساژ، سالنهای یوگا، مراکز اسپا، حوضچههای آبگرم و فضای سبز برخوردارند.
- ریزورتهای اسکی: ریزورتهای اسکی (Ski Resorts) اقامتگاههایی هستند که در نزدیکی پیستهای اسکی واقع شدهاند و مهمانان میتوانند با استفاده از تلهکابین یا با چند دقیقه پیادهروی خود را به پیست اسکی برسانند.
از دیگر انواع ریزورتها میتوان به ریزورتهای گلف (Golf Resorts)، ریزورتهای تنیس (Tennis Resorts)، ریزورتهای ساحلی (Beach Resorts)، ریزورتهای کوهستانی یا ریزورتهای کوهنوردی (Mountain Resorts)، ریزورتهای پزشکی و سلامتی (Medical & Wellness Resorts) و ریزورتهای مراسم عروسی (Destination Wedding Resorts) اشاره کرد.
ویلا
ویلاها (Villas) اقامتگاههایی اختصاصی هستند که مسافران میتوانند با رزرو قبلی و پرداخت هزینه به مالک یا مجموعه مالک در آنها اقامت کنند. ویلاها معمولا از فضای باز، استخر، سالن نشیمن، آشپزخانه و چندین اتاقخواب تشکیل شدهاند و اقامتگاههای مناسبی برای سفرهای گروهی و خانوادگی هستند. در برخی از موارد، ویلاها بهصورت ویلا هتل یا ویلا ریزورت فعالیت میکنند و مجموعهای از ویلاها هستند که توسط مجموعه اقامتی مدیریت میشوند.

ویلا دنیلز گلف کورس دبی (Daniels Golf Course Dubai). منبع عکس: وبسایت Booking.com. عکاس: نامشخص
معمولا تنوع و کیفیت امکانات ویلاها بسته به قیمت اقامتگاه متغیر است. اغلب ویلاها به امکانات رفاهی و تفریحی مختلفی ازجمله سیستم تهویه مطبوع، استخر، سونا، جکوزی، باربیکیو و پارکینگ مجهزند؛ از تجهیزات داخل واحدهای اقامتی آنها هم میتوان به مواردی مانند میز ناهارخوری، تلویزیون، سیستم صوتی، وسایل آشپزی، مایکروویو، اجاقگاز، یخچال، مبلمان، تختخواب، چایساز و کتری برقی اشاره کرد. البته برخی از ویلاها، که قیمت اقتصادی و مقرونبهصرفهای دارند، فقط امکانات رفاهی ضروری را در اختیار مهمانان قرار میدهند و فاقد امکانات تفریحی هستند.
اقامتگاه سازمانی
اقامتگاههای سازمانی اقامتگاههایی هستند که سازمانها و مجموعههای دولتی و خصوصی در شهرهای مختلف احداث کردهاند و آنها را برای اقامت در آن شهر در اختیار کارمندان و کارکنان خود قرار میدهند؛ برای مثال اداره آموزشوپرورش برخی از ساختمانهای خود در شهرهای مختلف را در مدتزمان تعطیلات نوروزی برای اقامت مسافران مناسبسازی میکند و معلمها و کادر اداری این مجموعه میتوانند در این ساختمانها اقامت کنند.

اقامتگاه سازمانی توحید آموزشوپرورش. منبع عکس: گوگل مپ. عکاس: فاطمه نوروزی
اقامتگاههای سازمانی معمولا بهصورت رایگان یا با دریافت هزینه بسیار ارزان و اقتصادی در اختیار کارکنان سازمان مدنظر قرار میگیرند. توجه داشته باشید که رزرو این اقامتگاهها تنها برای کارکنان این مجموعهها، خانواده و همراهان این افراد ممکن است و سایر افراد امکان اقامت در این مجموعهها را نخواهند داشت.
امکانات اقامتگاههای سازمانی معمولا شامل موارد ضروری مانند پارکینگ و تجهیزات داخل واحد اقامتی (وسایل آشپزی، سیستم تهویه مطبوع، کتری برقی، اجاقگاز، مبلمان، تختخواب، یخچال و تلویزیون) میشود.
سوالات متداول
انواع اقامتگاهها کدامند؟
هتلها، هتل آپارتمانها، بوتیک هتلها، هتلهای فرودگاهی، هتلهای سنتی، متلها، اقامتگاههای بومگردی، مهمانپذیرها، زائرسراها، مراکز کمپینگ، هاستلها، ریزورتها یا مجتمعهای اقامتی، پلاژها، ویلاها و اقامتگاههای سازمانی فهرست انواع اقامتگاهها را تشکیل میدهند.
محبوبترین اقامتگاهها در ایران کدامند؟
هتلها، هتل آپارتمانها و مهمانپذیرها جزو محبوبترین اقامتگاهها در ایران به شمار میآیند.
ارزانترین اقامتگاهها کدامند؟
هاستلها، مهمانپذیرها و زائرسراها از ارزانترین اقامتگاهها در ایران هستند.
دیدگاه شما چیست؟