زیباترین روستاهای پلکانی ایران که در دل دامنه رشته کوهها قرار دارد با معماری خاص، طبیعت بکر و فرهنگ غنی، ازجمله زیباترین مقاصد گردشگری کشور محسوب میشوند. این روستاها در بخشهای مختلف ایران پذیرای گردشگران داخلی و خارجی هستند.
روستاهای پلکانی از شگفتیهای معماری ایران به شمار میآیند که در دل طبیعت، ترکیبی از سنت، تاریخ و زیبایی را به نمایش میگذارند. این روستاها با کوچههای سنگی، خانههای خشتی و چشماندازهای فوقالعاده، به یکی از محبوبترین مقاصد گردشگری تبدیل شدهاند. در ادامه، به معرفی معروفترین و زیباترین روستاهای پلکانی ایران میپردازیم.
زیباترین روستاهای پلکانی ایران:
- روستای پلکانی پالنگان
- روستای پلکانی ماسوله
- روستای پلکانی اورامان
- روستای پلکانی سرآقاسید
- روستای پلکانی دولاب
- روستای پلکانی ابیانه
- روستای بوژان
- روستای نایبند
- روستای پلکانی کریک
- روستای پلکانی اسفیدان
- روستای هجیج
- روستای پلکانی دشتک
- روستای پلکانی شمشیر
- روستای پلکانی کنگ
- روستای پلکانی زنوزق
- روستای پلکانی قلعه بالا
- روستای پلکانی شیلاندر
- روستای پلکانی ساتیاری
- روستای پلکانی خانقاه
- روستای پلکانی آتان
- نکات بازدید از روستاهای پلکانی ایران
- روستای پلکانی چیست؟
روستای پلکانی پالنگان
- آدرس: استان کردستان، شهرستان کامیاران، بخش مرکزی، دهستان ژاورود (نمایش روی نقشه)
- بهترین زمان سفر: فروردین تا خرداد
- فاصله تا مرکز استان (سنندج): ۱۲۰ کیلومتر
پالنگا ن یکی از زیباترین روستاهای پلکانی ایران است که در دل کوهستانهای کردستان و در ارتفاع حدود ۱٬۱۶۰ متری دریا قرار دارد. این روستا در نزدیکی رودخانه تنگیور و در مرز کردستان و کرمانشاه، ابتدای منطقه اورامان واقع شده است و معماری پلکانی آن باعث شده که به ماسوله کردستان معروف باشد. قدمت این روستا به دوران قبل از اسلام میرسد و حتی گفته میشود که یکی از سکونتگاههای قوم ماد بوده است. در دورهای نیز این روستا مقر فرمانروایی حکومت اردلان بوده است. نام «پالنگان» از واژه کردی «پالنگ» به معنای پلنگ گرفته شده است؛ گفته میشود در گذشته، این منطقه زیستگاه پلنگهای وحشی بوده است.
برای رسیدن به پالنگان، ابتدا باید به کامیاران سفر کنید که در فاصله ۱۲۰ کیلومتری سنندج قرار دارد. از آنجا، مسیر جادهای به پالنگان وجود دارد که با تاکسی یا مینیبوس قابل طی کردن است. همچنین این روستا در فاصله ۵۷۰ کیلومتری تهران واقع شده است.
پالنگان دارای آبوهوای کوهستانی با زمستانهای سرد و تابستانهای خنک است. پوشش گیاهی شامل باغهای سرسبز در حاشیه رودخانه، درختان بلوط و گیاهان دارویی است. همچنین، این منطقه زیستگاه جانورانی همچون روباه، شغال و پرندگان شکاری است. چشمههای طبیعی متعددی در دل کوهها جریان دارند و به رودخانهی اطراف روستا میپیوندند. همچنین رودخانه تنگیور از دل روستا میگذرد و منبع آب آن را تامین میکند. قلعه پالنگان نیز بقایای آن هنوز در کنار روستا دیده میشود و یادگار دوران پیش از اسلام است.

منبع: بلد، عکاس: علی رضا غلامی
روستای پلکانی ماسوله
- آدرس: استان گیلان، شهرستان فومن، بخش سردار جنگل (نمایش روی نقشه)
- بهترین زمان سفر: خرداد تا مهر
- فاصله تا مرکز استان (رشت): حدود ۶۰ کیلومتر
روستای ماسوله، یکی از مشهورترین روستاهای پلکانی ایران، در دامنههای جنگلی البرز در استان گیلان و در ارتفاع ۱٬۰۵۰ متری از سطح دریا واقع شده است. معماری ماسوله به گونهای است که سقف یک خانه، حیاط خانه بالایی محسوب میشود و هیچگونه وسیله نقلیه موتوری اجازه ورود به بافت سنتی آن را ندارد. قدمت ماسوله به ۸۰۰ تا ۱۰۰۰ سال پیش بازمیگردد و ماسوله قدیم که به نام کهنه ماسوله شناخته میشود، در ۶ کیلومتری شمال غرب این روستا قرار داشته است.
آبوهوای ماسوله خنک و مرطوب است و به دلیل قرارگیری در ارتفاعات، تابستانهای مطبوع و زمستانهای سرد و برفی دارد. فاصله ماسوله از تهران حدود ۳۷۰ کیلومتر است و مسیر دسترسی اصلی از طریق جاده فومن انجام میشود. این روستا در کنار طبیعت بکر خود، جاذبههای متعددی مانند آبشار کوشم، آبشار ماسوله رودخان و بقعه عون بن علی را در خود جای داده است. علاوه بر این، بازار سنتی ماسوله با محصولات بومی و صنایع دستی، یکی از جذابیتهای فرهنگی آن محسوب میشود. همچنین ماسوله در دل طبیعت مهآلود قرار دارد و چشمههایی با آب گوارا در اطراف آن جاری هستند.
در ماسوله اقامتگاههای بومگردی متعددی وجود دارد که فضایی سنتی و دلنشین را برای گردشگران فراهم میکنند. همچنین رستورانهای محلی این روستا انواع غذاهای اصیل گیلانی مانند باقلا قاتق و کباب ترش را ارائه میدهند . در روستای ماسوله میتوانید به قدم زدن در کوچهپسکوچههای پلکانی پرداخته و به خرید صنایع دستی محلی و خوردن آش دوغ بپردازید. عکاسی از خانههای سنگی و چشمانداز جنگلی و رفتن به کافههای محلی از دیگر تفریحات گردشگران در سفر به ماسوله است.
منبع: ویکی پدیا. عکاس:Far-gh
روستای پلکانی اورامان
- آدرس: استان کردستان، شهرستان سروآباد، بخش اورامان (نمایش روی نقشه)
- بهترین زمان سفر: اردیبهشت و خرداد و از مهر تا آذر
- فاصله تا مرکز استان (سنندج): حدود ۱۷۰ کیلومتر
روستای اورامان که با نام هورامان نیز شناخته میشود، یکی از قدیمیترین روستاهای ایران با معماری پلکانی است که در دامنه کوههای زاگرس، و در نزدیکی رودخانه سیروان و در ارتفاع حدود ۱٬۴۵۰ تا ۱٬۵۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد. این منطقه تاریخی هزاران سال قدمت دارد و شواهدی از زندگی انسانهای اولیه در غارهای اطراف آن یافت شده است.
این منطقه دارای آب و هوای معتدل کوهستانی است و چشمهها، رودخانهها و باغهای سرسبزی در اطراف آن قرار دارند. محصولات کشاورزی مهم این روستا شامل گردو، انار، انجیر و گلابی است. همچنین، گیاهان دارویی متعددی مانند شیرینبیان و بومادران در آنجا رشد میکنند. یکی از جاذبههای مهم روستای پلکانی اورامان، رودخانه سیروان و رود لیله است .
این روستا در حدود ۶۵۰ کیلومتری تهران قرار دارد و مسیر دسترسی آن از سنندج به سمت سروآباد و سپس اورامان است. برای اقامت، خانههای محلی و بومگردیهای متعددی در روستا وجود دارد که تجربهای خاص از زندگی روستایی را ارائه میدهند. ازجمله فعالیتهایی که میتوانید در روستای اورامان انجام دهید، کوهنوردی و طبیعت گردی در درههای اطراف، بازدید از آرامگاه پیرشالیار و شرکت در مراسمهای سنتی (درصورت برگزاری) است. همچنین خوردن غذاهای محلی مثل کلانه و دوینه تجربهای خاص از سفر به این روستا برایتان رقم میزند.

منبع: خبرگزاری ایرنا، عکاس: نامشخص
روستای پلکانی سرآقاسید
- آدرس: استان چهارمحال و بختیاری، شهرستان کوهرنگ، بخش مرکزی، دهستان میانکوه (نمایش روی نقشه)
- بهترین زمان سفر: اردیبهشت و خرداد
- فاصله تا مرکز استان (شهر کرد): حدود ۱۳۰ کیلومتر
روستای پلکانی سرآقاسید در استان چهارمحال و بختیاری، و ۵۰ کیلومتری شهر چلگرد و در ارتفاع حدود ۲٬۳۰۰ متری از سطح دریا واقع شده است. این روستا که به دلیل معماری پلکانیاش با ماسوله مقایسه میشود، در دل کوههای زاگرس قرار دارد و تاریخ آن با حضور امامزاده سید آقا عیسی پیوند خورده است. قدمت دقیق آن مشخص نیست، اما ساختار سنتی و حفظ فرهنگ بختیاری در آن نشاندهنده قدمتی طولانی است.
آبوهوای منطقه در زمستان بسیار سرد و برفی و در بهار و تابستان خنک و دلپذیر است؛ به همین دلیل اردیبهشت و خرداد بهترین زمان برای سفر به این روستا محسوب میشود. همچنین روستای پلکانی سرآقاسید در فاصله ۵۶۰ کیلومتری تهران واقع شده است.
مسیر دسترسی به سرآقاسید از طریق شهر چلگرد امکانپذیر است و پس از آن باید ۵۰ کیلومتر جاده خاکی را طی کرد. این روستا امکانات مدرن چندانی ندارد، اما چند اقامتگاه بومگردی در آن فعال هستند. مردم محلی که از ایل چهارلنگ بختیاری هستند هنوز به سبک سنتی زندگی میکنند و لباسهای محلی خود را حفظ کردهاند.
یکی از دیدنیهای منطقه، چشمههای طبیعی اطراف روستا مانند چشمه نمک و چشمه خدر است که اهمیت ویژهای در میان مردم محلی دارند. قله زردکوه نیز یکی از قلل مرتفع رشتهکوه زاگرس است که چشمانداز زیبایی به روستا دارد. همچنین، کوچ عشایر بختیاری در فصل بهار جلوهای خاص به این منطقه میبخشد . در روستای سرآقاسید میتوانید زندگی عشایری و چادرهای سیاه بختیاری را از نزدیک ببینید. همچنین گشت و گذار در طبیعت بکر زردکوه و خرید صنایع دستی بختیاریها از دیگر فعالیتهایی است که در سفر به این روستا میتوانید انجام دهید.
منبع: خبرگزاری ایرنا. عکاس: نامشخص
روستای پلکانی دولاب
- آدرس: استان کردستان، شهرستان سنندج، بخش سیروان، دهستان میانرود (نمایش روی نقشه)
- بهترین زمان سفر: از فروردین تا خرداد و شهریور و مهر
- فاصله تا مرکز استان (سنندج): ۴۰ کیلومتر
روستای پلکانی دولاب یکی از زیباترین روستاهای پلکانی ایران است که در شیب کوه آوالان و در ارتفاع حدود ۲٬۰۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد. خانههای سنگی آن به گونهای ساخته شدهاند که سقف هر خانه، حیاط خانهای دیگر محسوب میشود. نام این روستا از واژه کردی دول + آو به معنی جای پر از آب گرفته شده است که به دلیل وجود بیش از ۱۶۰ چشمه دائمی در اطراف آن، نامی مناسب برای این منطقه محسوب میشود.
قدمت روستای دولاب به بیش از ۹۰۰ سال میرسد و گفته میشود که بنیانگذار آن فردی به نام اسفندیار بوده است که مقبرهاش در قبرستان سید اسحاق، مقابل روستا قرار دارد. این روستا دارای آبوهوای معتدل کوهستانی است و در فصول مختلف چهرهای متفاوت دارد؛ در بهار طبیعتی سرسبز، در تابستان باغهای پر میوه، در پاییز مناظری رنگارنگ و در زمستان پوشیده از برف است. باغداری شغل اصلی اهالی روستا است و محصولاتی مانند انگور، گیلاس، گلابی، زردآلو، آلبالو، انجیر، توت سفید و توت فرنگی در این منطقه کشت میشود.
برای اقامت در روستای دولاب، چندین خانه بومگردی وجود دارد که تجربهای اصیل از زندگی روستایی را به گردشگران ارائه میدهد. مسیر دسترسی به دولاب تا ۵ کیلومتری روستا آسفالت بوده اما بخش انتهایی آن خاکی و پرپیچوخم است. همچنین این منطقه به دلیل دارا بودن چشمههای آب فراوان و طبیعت بکر، یکی از مقاصد مورد علاقه گردشگران طبیعتگرد و عکاسان محسوب میشود. کوه آوالان یکی از کوههای مرتفع و زیبا با مناظر فوقالعاده از سنندج، کوه آبیدر و سد گاوشان است که در سفر به این روستا میتوانید از آن نیز بازدید کنید. فاصله روستای دولاب تا تهران حدود ۵۲۰ کیلومتر است .
چشمه گردی و دیدن باغهای محلی یکی از اصلیترین تفریحاتی است که در سفر به روستای دولاب میتوان انجام داد. همچنین تعامل با مردم مهمان نواز شما را با فرهنگ مردم این منطقه بیشتر آشنا میکند.

منبع: باشگاه آپاسپیس. عکاس: نامشخص
روستای پلکانی ابیانه
- آدرس: استان اصفهان، شهرستان نطنز، بخش مرکزی، دهستان برزرود (نمایش روی نقشه)
- بهترین زمان سفر: از فروردین تا خرداد و مهر تا آذر
- فاصله تا مرکز استان (اصفهان): حدود ۱۵۰ کیلومتر
روستای ابیانه در استان اصفهان، ۷۰ کیلومتری جنوب کاشان، ۴۰ کیلومتری شمال غرب نطنز و ۳۲۰ کیلومتری تهران قرار دارد. این روستا در دامنه کوه کرکس واقع شده و با ارتفاع ۲٬۲۲۲ متری از سطح دریا، آبوهوایی سرد و معتدل دارد. بهطوری که در تابستانها نیز هوای خنکی در آن جریان دارد. خانههای سرخرنگ با معماری پلکانی ازجمله جاذبههای دیدنی این روستا هستند که با خاک قرمز ساخته شدهاند.
قلعههای روستای ابیانه نیز شامل قلعه تخت هامان، قلعه پاله و قلعه هرده است که قدمت تاریخی دارند و در دورههایی برای دفاع استفاده میشدهاند. همچنین در سفر به این روستا میتوانید از آسیابها و آب انبارها مانند آسیاب آره میون، آره هره و آبانبارهای میان ده، پرزله و پالیزه دیدن کنید. خانههای آن از خاک قرمز ساخته شدهاند که به روستا ظاهری خاص بخشیده و باعث شده ابیانه را روستای سرخ بنامند.
قدمت ابیانه به بیش از ۱٬۵۰۰ سال پیش بازمیگردد و یکی از قدیمیترین سکونتگاههای ایران محسوب میشود. برای اقامت در ابیانه، خانههای سنتی و اقامتگاههای بومگردی متعددی وجود دارد که تجربهای متفاوت از زندگی در روستا را به گردشگران ارائه میدهند. از نظر پوشش گیاهی، این منطقه به دلیل وجود رودخانهها و چشمههای کوچک، دارای بیشهزارهایی سرسبز است. مردم محلی هنوز لباسهای سنتی خود را به تن دارند و زنان اغلب با چارقدهای سفید و گلدار دیده میشوند که بخشی از هویت فرهنگی این منطقه است.
از جمله تفریحات روستای ابیانه میتوان به عکاسی با لباس سنتی و خرید از بازار محلی اشاره کرد. این روستا با جذابیت زیاد خود حسابی شما را سرگرم میکند.

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان. عکاس: نامشخص
روستای بوژان
- آدرس: استان خراسان رضوی، شهرستان نیشابور، بخش مرکزی، دهستان فضل (نمایش روی نقشه)
- بهترین زمان سفر: از اردیبهشت تا مهر
- فاصله تا مرکز استان (مشهد): حدود ۱۲۰ کیلومتر
روستای بوژان از زیباترین مناطق پلکانی ایران است که در ۱۳ کیلومتری شمال شرق نیشابور، و در دامنههای جنوبی رشتهکوه بینالود و در ارتفاع حدود ۱٬۶۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد. تاریخچه روستا به دورههای قدیم بازمیگردد و نشانههایی از زندگی دیرینه در آن دیده میشود. همچنین، آرامگاه امامزاده سلیم و امامزاده خواجه گل علی از مکانهای مذهبی مهم آن هستند.
بوژان دارای آبوهوای کوهستانی است که در زمستانها سرد و پربرف و در تابستانها خنک و مطبوع است. این منطقه دارای رودخانهای دائمی به طول ۱۰ کیلومتر است که از قله شیرباد سرچشمه گرفته و در مسیر خود آبشارهای کوچک و بزرگی، از جمله آبشار بوژان، را تشکیل میدهد. برخی از معروفترین درهها و چشمههای این منطقه، دره بازه صدر، مرغزار دره، دره شکراب، چشمه کلاغچین و چشمه چهارچشمه هستند. همچنین امامزاده سلیم و خواجه گل علی نیز از اماکن زیارتی محلی هستند.
پوشش گیاهی روستای بوژان شامل درختان گردو، گیاهان دارویی، بوتههای وحشی و گلهای متنوع است. همچنین، به دلیل موقعیت کوهستانی، گونههای جانوری مانند روباه، خرگوش و پرندگان مختلف در آن دیده میشود. این روستا از تهران حدود ۸۰۰ کیلومتر فاصله دارد و مسیر دسترسی آن از طریق نیشابور امکانپذیر است. اقامت در بوژان شامل اقامتگاههای بومگردی، خانههای محلی و امکان کمپینگ در طبیعت زیبای اطراف است.
از اصلیترین تفریحات این منطقه میتوان به پرندهنگری، عکاسی، پیک نیک و کوهنوردی اشاره کرد. لذا توصیه میکنیم که مجهز به روستا بوژان سفر کنید.

منبع: ویکی پدیا. عکاس: احسان باصفا
روستای نایبند
- آدرس: استان خراسان جنوبی، شهرستان طبس، بخش دیهوک، دهستان کویر (نمایش روی نقشه)
- بهترین زمان سفر: از مهر تا اسفند
- فاصله تا مرکز استان (بیرجند): حدود ۵۰۰ کیلومتر
روستای نایبند که به ماسوله کویر معروف است، یکی از زیباترین روستاهای پلکانی ایران در دل کویر لوت محسوب میشود که در ارتفاع حدود ۱٬۳۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد. این روستا با قرارگیری روی یک صخره بزرگ و در ارتفاعی نزدیک به ۳۰۰۰ متر، دارای چشماندازی زیبا از خانههای خشتی و پلکانی است. نایبند به لطف وجود قناتها و چشمههای طبیعی، برخلاف تصور عموم از یک منطقه کویری، سرسبز و حاصلخیز است و باغات نخل و مرکبات در آن بهوفور دیده میشود.
در روستا برجهای نگهبانی ۳۰۰ ساله و آثار قلعهای قدیمی وجود دارد که در گذشته برای مقابله با حملات راهزنان ساخته شده بودند. چشمههای طبیعی روستای نایبند مانند چشمه زردگاه و آبگرم دیگ رستم، نقش مهمی در حیات منطقه دارند. همچنین نخلستانها و باغهای مرکبات در دل کویر تضاد جالبی با محیط بیابانی اطراف ایجاد کردهاند.
فاصله نایبند از طبس حدود ۲۱۰ کیلومتر و از تهران حدود ۱٬۰۰۰ کیلومتر است. دسترسی به آن از طریق جاده طبس – راور امکانپذیر است. این روستا به دلیل بافت تاریخی و طبیعت زیبا، محل مناسبی برای اقامت و استراحت گردشگران است اما امکانات اقامتی محدودی دارد و معمولا افراد در نخلستانها یا خانههای افراد محلی اقامت میکنند.
از محبوبترین تفریحات روستای نایبند میتوان به کویرنوردی، رصد ستارگان و عکاسی اشاره کرد. همچنین میتوانید درنخلستانها یا قلعههای آنجا به ماجراجویی بپردازید.

منبع: گوگل مپ. عکاس: وحید فیروز
روستای پلکانی کریک
- آدرس: استان کهگیلویه و بویراحمد، شهرستان دنا، بخش مرکزی، دهستان کریک (نمایش روی نقشه)
- بهترین زمان سفر: از فروردین تا شهریور
- فاصله از مرکز استان (یاسوج): حدود ۳۰ کیلومتر
روستای پلکانی کریک در ۲۵ کیلومتری یاسوج و ۷۵۰ کیلومتری تهران قرار دارد. همچنین این روستا در ارتفاع حدود ۲٬۲۰۰ متری از سطح دریا واقع شده است. معماری پلکانی آن به دلیل موقعیت کوهستانی و شیب طبیعی منطقه شکل گرفته است. خانهها عمدتا از سنگ، چوب و خشت ساخته شدهاند و به خوبی در برابر تغییرات دما مقاوم هستند. در این روستا، آثار تاریخی مهمی همچون بقایای جاده شاهی دوران داریوش هخامنشی و امامزادگان عسگر و اسحاق وجود دارد که اهمیت فرهنگی و تاریخی آن را نشان میدهد.
آب و هوای کوهستانی و رودخانهای که از ارتفاعات دنا سرچشمه میگیرد، باعث سرسبزی و طراوت روستا شده است. مزارع برنج، باغهای انگور، بادام، زردآلو و گیاهان دارویی همچون ریواس و کنگر در این منطقه به وفور یافت میشوند.
اقامتگاههای بومگردی در شهر سیسخت یا هتلهای یاسوج برای اقامت بهترین گزینه هستند، زیرا خود روستا فاقد امکانات اقامتی رسمی است. کوهنوردی و جنگلنوردی از جمله اصلیترین تفریحات روستای کریک است. لذا فراموش نکنید که با تجهیزات کامل به آنجا سفر کنید.

منبع: ایرنا عکاس: نامشخص
روستای پلکانی اسفیدان
- آدرس: استان خراسان شمالی، شهرستان بجنورد، بخش گرمخان، دهستان گرمخان (نمایش روی نقشه)
- بهترین زمان سفر: فروردین تا مهر
- فاصله تا مرکز استان (بجنورد): حدود ۳۰ کیلومتر
روستای اسفیدان یکی از زیباترین روستاهای پلکانی ایران، در استان خراسان شمالی و در نزدیکی بجنورد قرار دارد. این روستا قدمتی طولانی دارد و در متون تاریخی از آن یاد شده است. نام اسفیدان به دلیل وجود کوههای سفیدرنگ اطراف روستا گرفته شده است. بافت پلکانی خانهها و معماری سنتی آن در دل طبیعتی بکر، جلوهای خاص به روستا بخشیده است. آب و هوای اسفیدان معتدل و کوهستانی است که در تابستانها خنک و در زمستانها سرد و برفی میشود.
این روستا حدود ۴۵ کیلومتر از بجنورد و ۷۰۰ کیلومتر از تهران فاصله دارد و در ارتفاع حدود ۱٬۳۰۰ متری از سطح دریا واقع شده است. این روستا دارای آبشارهای زیبا، دره سرسبز، چشمههای خروشان، قلعههای باستانی، غارها،و چشماندازهای طبیعی بکر است. پوشش گیاهی منطقه شامل باغهای میوه، درختان گردو و چنار است. گونههای جانوری متنوعی مانند روباه، شغال و پرندگان بومی نیز در این ناحیه زندگی میکنند. برای اسکان، خانههای بومگردی و اقامتگاههای محلی در دسترس است.
خرید از روستا و طبیعتگردی از جمله رایجترین تفریحات روستای اسفیدان است. همچنین میتوانید در محیط ساکت آنجا کمپینگ را تجربه کنید.

منبع: گوگل مپ، عکاس: روزبه محمدی
روستای هجیج
- آدرس: استان کرمانشاه، شهرستان پاوه، بخش نوسود، دهستان سیروان (نمایش روی نقشه)
- بهترین زمان سفر: فروردین تا شهریور
- فاصله تا مرکز استان (کرمانشاه): حدود ۱۳۰ کیلومتر
روستای هجیج در استان کرمانشاه و در نزدیکی شهر پاوه قرار دارد. این روستا از لحاظ تاریخی قدمتی کهن دارد و به واسطه معماری پلکانی و طبیعت سرسبز خود شناخته میشود. رودخانه سیروان در نزدیکی این روستا جریان دارد که به زیبایی آن افزوده است. کوه شاهو از مهمترین کوههای منطقه است که در کنار روستا قرار دارد و آرامگاه کوسه هجیج میز ازجمله اماکن مذهبی منطقه است که مردم آن را بسیار محترم میشمارند. نام هجیج از ریشهای کردی گرفته شده که به معنای صدای آب است و به وجود رودخانههای پرآب منطقه اشاره دارد.
با توجه به موقعیت کوهستانی، آب و هوای هجیج معتدل و کوهستانی است. این روستا حدود ۱۵۰ کیلومتر از کرمانشاه و ۶۴۰ کیومتر از تهران فاصله دارد و ارتفاع آن از سطح دریا حدود ۱٬۲۰۰ متر است. در این منطقه، درختان بلوط، زالزالک و گردو فراوان هستند. جانورانی مانند سنجاب ایرانی، عقاب و شغال در این منطقه زیست میکنند. برای اقامت، خانههای بومگردی و مهمانسراهای محلی وجود دارند.
کوهنوردی، خرید از روستا، عکاسی و طبیعتگردی اصلیترین تفریحی است که میتوان در روستای هجیج انجام داد.

منبع: ایرنا. عکاس: نامشخص
روستای پلکانی دشتک
- آدرس: استان فارس، شهرستان مرودشت، بخش دودزن، دهستان ابرج (نمایش روی نقشه)
- بهترین زمان سفر: از خرداد تا مهر
- فاصله تا مرکز استان (شیراز): حدود ۶۰ کیلومتر
روستای دشتک یکی از زیباترین روستاهای پلکانی ایران است که در استان فارس و در شهرستان ارژن (نزدیک شیراز) قرار گرفته است. این روستا به دلیل معماری پلکانی خاص خود، کوچهباغهای سرسبز، آب چشمههای زلال و طبیعت چشمنوازش شهرت زیادی پیدا کرده است.
چشمههای متعددی در اطراف روستا جاری هستند که معروفترینشان چشمه دشتک است. پلهای سنگی این منطقه قدمتی طولانی دارند. همچنین امامزاده شاه زید یک زیارتگاه قدیمی است که بین مردم محلی بسیار محبوب است. مراتع کوهستانی، صخرهها و باغهای گردو و بادام از زیباییهای دیگر این منطقه هستند.
روستای دشتک از تهران حدود ۷۷۰ کیلومتر فاصله دارد و در ارتفاع حدود ۲٬۰۵۰ متری از سطح دریا قرار دارد. نام دشتک به معنی دشتی کوچک است که به موقعیت طبیعی این روستا اشاره دارد. در روستای دشتک چند اقامتگاه بومگردی محلی فعال است که با خانههای سنتی پذیرای گردشگران هستند. همچنین میتوانید در شیراز اقامت کرده و سفری یک روزه به این روستا داشته باشید.. پوشش گیاهی منطقه شامل درختان بادام، بلوط و زرشک است و جانورانی مانند گرگ، خرگوش و پرندگان شکاری در این منطقه زندگی میکنند. اقامتگاههای بومگردی در دشتک برای گردشگران در دسترس هستند.
کوهنوردی و صخرهنوردی اصلیترین تفریحی است که میتوانید در آنجا انجام دهید. لذا توصیه میکنیم که وسایل مناسب همراه داشته باشید. برای اقامت در این روستا میتوانید اقامتگاههای بومگردی و خانههای محلی را انتخاب کنید یا در کنار رودخانه تنگیور کمپینگ کنید.

منبع: خبرگزاری برنا. عکاس: نامشخص
روستای پلکانی شمشیر
- آدرس: استان کرمانشاه، شهرستان پاوه، بخش مرکزی، دهستان شمشیر (نمایش روی نقشه)
- بهترین زمان سفر: فروردین تا شهریور
- فاصله تا مرکز استان (کرمانشاه): حدود ۱۴۰ کیلومتر
روستای شمشیر در نزدیکی شهر پاوه در استان کرمانشاه قرار دارد و از روستاهای پلکانی زیبای ایران محسوب میشود. این روستا با تاریخچهای طولانی، به دلیل معماری خاص و باغهای سرسبز خود شهرت دارد. آب و هوای این منطقه معتدل و کوهستانی است و در تابستانها هوای ملایم و دلپذیری دارد.
روستای پلکانی شمشیر از کرمانشاه ۱۴۰ کیلومتر و از تهران حدود ۶۰۰ کیلومتر فاصله دارد. همچنین این روستا در ارتفاع حدود ۱٬۲۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد. درختان بلوط، زالزالک و گردو از پوشش گیاهی آن هستند. حیواناتی مانند سنجاب ایرانی، روباه و عقاب در این منطقه دیده میشوند. اقامت در خانههای بومگردی این روستا امکانپذیر است. ازجمله مهمترین جاهای دیدنی روستای شمشیر میتوان به رودخانه سیروان، چشمههای طبیعی کوچک و بزرگ اطراف روستا و باغهای سرسبز انار، گردو و انگور اشاره کرد.
جالب است بدانید که نام شمشیر از شکل خاص قرارگیری روستا گرفته شده است که به گفته محلیها اگر از بالا به آن نگاه کنید، شبیه به شمشیری در دل کوهستان به نظر میرسد . اگر در زمان برگزاری مراسمها به روستای شمشیر سفر کنید، میتوانید موسیقی و رقص محلی را تجربه کنید. از دیگر تفریحاتی که میتوانید در سفر به این روستا داشته باشید، بازدید از رودخانه سیروان و تماشای طبیعت کوهستانی و سبز این منطقه است.

منبع: ویکی پدیا، عکاس: شمشیر امروز
روستای پلکانی کنگ
- آدرس: استان خراسان رضوی، شهرستان طرقبه شاندیز، بخش طرقبه، دهستان جاغرق (نمایش روی نقشه)
- بهترین زمان سفر: فروردین تا شهریور
- فاصله تا مرکز استان (مشهد): حدود ۳۰ کیلومتر
روستای کنگ در استان خراسان رضوی و در نزدیکی مشهد قرار دارد. این روستا به ماسوله خراسان معروف است و قدمتی بیش از هزار سال دارد. بافت پلکانی آن و کوچههای سنگفرش شده، جذابیت خاصی به این منطقه بخشیدهاند.
روستای پلکانی کنگ از مشهد ۳۰ کیلومتر و از تهران حدود ۹۰۰ کیلومتر فاصله دارد. این روستا در ارتفاع ۱٬۶۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد. درختان توت، گردو و زالزالک در منطقه وجود دارند و گونههای جانوری شامل پرندگان مهاجر و سنجاب ایرانی هستند. اقامت در خانههای سنتی و بومگردی روستای پلکانی کنگ امکانپذیر است. آبشار و رودخانه کنگ ازجمله مهمترین جاهای دیدنی این روستا هستند. همچنین مسیرهای کوهنوردی به سمت قلههای بینالود وجود دارد که مورد توجه کوهنوردان است.
اگر عاشق طبیعتگردی هستید و به کوهنوردی علاقه دارید این تفریح را در روستای کنگ از دست ندهید.

منبع: ویکی پدیا. عکاس: مصطفی معراجی
روستای پلکانی زنوزق
- آدرس: استان آذربایجان شرقی، شهرستان مرند، بخش مرکزی، دهستان زنوزق (نمایش روی نقشه)
- بهترین زمان سفر: فروردین تا شهریور
- فاصله تا مرکز استان (تبریز): حدود ۹۰ کیلومتر
روستای زنوزق یکی از زیباترین روستاهای پلکانی ایران است که در استان آذربایجان شرقی و در نزدیکی شهر مرند قرار دارد. این روستا به عنوان یکی از بزرگترین روستاهای پلکانی کشور شناخته میشود و قدمت آن به صدها سال پیش بازمیگردد. این روستا در ارتفاع ۱٬۷۵۰ متری از دریا واقع شده است.
نام زنوزق برگرفته از شهر زنوز است که در نزدیکی این روستا قرار دارد. خانههای خشتی و آجری که روی یکدیگر ساخته شدهاند، جلوهای کمنظیر به این روستا دادهاند. در سفر به روستای زنوزق میتوانید به بازدید از رودخانه زنوچای، چشمههای سرد، باغهای سیب، آلو و زردآلو بپردازید و از بافت سنتی پلکانی آن لذت ببرید.
زنوزق از تبریز حدود ۹۰ کیلومتر و از تهران بیش از ۷۰۰ کیلومتر فاصله دارد. آب و هوای این منطقه کوهستانی و معتدل و در تابستانها هوا خنک و مطلوب است. پوشش گیاهی شامل باغهای سیب، زردآلو و گردو است. سنجابها، روباهها و پرندگان متنوعی نیز در این منطقه زندگی میکنند. برای اقامت، خانههای بومگردی و برخی اقامتگاههای محلی در دسترس هستند.
خرید از روستا، طبیعتگردی و عکاسی از جمله محبوبترین تفریحاتی است که میتوان در آنجا انجام داد.

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان، عکاس: رضا
روستای پلکانی قلعه بالا
- آدرس: استان سمنان، شهرستان شاهرود، بخش بیارجمند، دهستان بیارجمند (نمایش روی نقشه)
- بهترین زمان سفر: از آبان تا اردیبهشت
- فاصله تا مرکز استان (سمنان): حدود ۳۱۶ کیلومتر
روستای قلعه بالا در نزدیکی پارک ملی خارتوران در استان سمنان قرار دارد و به عنوان یکی از زیباترین روستاهای پلکانی کویری ایران شناخته میشود. این روستا قدمتی طولانی دارد و به دلیل نزدیکی به مناطق حفاظتشده زیستمحیطی، دارای اکوسیستم خاصی است. وجه تسمیه این روستا به دلیل قلعهای قدیمی است که در بالای روستا قرار داشته است.
این روستا از تهران حدود ۴۵۰ کیلومتر و از شاهرود ۱۴۰ کیلومتر فاصله دارد و در ارتفاع حدود ۲٬۳۰۰ متری دریا واقع شده است.. آب و هوا در تابستانها گرم و در زمستانها معتدل است. پوشش گیاهی شامل گیاهان بیابانی و درختان سنجد و پسته وحشی است. یوزپلنگ آسیایی، گور ایرانی و پرندگان شکاری در این منطقه دیده میشوند. اقامتگاههای بومگردی متعددی برای گردشگران در روستای پلکانی قلعه بالا فراهم شده است. پارک ملی توران معروفترین جاذبه دیدنی این روستا است .
در سفر به روستای قلعه بالا میتوانید با سبک زندگی نیمه کویری مردم این منطقه آشنا شوید. بازدید از جنگل ابر نزدیک روستا، رصد ستارهها در شب و تماشای حیوانات در منطقه حفاظتشده خوارتوران از دیگر فعالیتهای رایج گردشگران در سفر به این روستا است.

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان. عکاس: نامشخص
روستای پلکانی شیلاندر
- آدرس: شهرستان زنجان، بخش مرکزی، دهستان تهم (نمایش روی نقشه)
- بهترین زمان سفر: فروردین تا شهریور
- فاصله تا مرکز استان (زنجان): حدود ۳۰ کیلومتر
روستای شیلاندر یکی از روستاهای زیبای پلکانی ایران است که در استان زنجان و در نزدیکی شهر زنجان واقع شده است. این روستا به خاطر معماری خاص، طبیعت بکر و آب و هوای فوقالعاده، به یکی از مقصدهای جذاب طبیعتگردی در شمال غرب کشور تبدیل شده است. روستای شیلاندر در فاصله ۳۶۰ کیلومتری تهران و در ارتفاع ۲٬۰۰۰ متری از سطح دریا واقع شده است.
باغهای بزرگ سیب، گردو، زردآلو و آلو در اطراف روستا قرار دارند و در مسیر پیاده روی میتوانید از چشمههای خنک و زلال آب لذت ببرید. رودخانهای از نزدیکی روستا عبور میکند و فضای اطرافش برای کمپینگ و پیکنیک عالی است.
چند خانه سنتی در شیلاندر به اقامتگاه بومگردی تبدیل شدهاند. با این حال اگر به دنبال امکانات بهتر هستید، میتوانید در زنجان اقامت داشته و سفری کوتاه به این روستا داشته باشید. جالب است بدانید که نام "شیلاندر" از واژههای محلی گرفته شده و به معنای «محلی پرآب و پر از گیاهان» است. این اسم دقیقا با طبیعت سرسبز و چشمههای فراوان روستا هماهنگی دارد.
از محبوبترین تفریحات روستای شیلاندر میتوان به طبیعتگردی، عکاسی، پرندهنگری و یوگا اشاره کرد.

منبع:ویکی پدیا، عکاس: هادی
روستای پلکانی ساتیاری
- آدرس: استان کرمانشاه، شهرستان پاوه، بخش باینگان، دهستان شیوه سر (نمایش روی نقشه)
- بهترین زمان سفر: از فروردین تا شهریور
- فاصله تا مرکز استان (کرمانشاه): حدود ۱۳۰ کیلومتر
روستای ساتیاری در منطقه اورامانات استان کرمانشاه قرار دارد و به دلیل معماری پلکانی و طبیعت سرسبز خود شهرت دارد. این روستا یکی از بکرترین روستاهای غرب کشور است و به لحاظ فرهنگی نیز اهمیت زیادی دارد. نام آن از واژهای کردی گرفته شده که به معنی سرزمین سرسبز است. روستای ساتیاری در ارتفاع حدود ۱٬۷۰۰ متری دریا قرار دارد.
ساتیاری از تهران بیش از ۶۰۰ کیلومتر و از کرمانشاه حدود ۱۳۰ کیلومتر فاصله دارد. درختان گردو، زالزالک و بلوط نیز در منطقه دیده میشوند. جانورانی مانند سنجاب ایرانی و پرندگان شکاری نیز در این منطقه زیست میکنند. در روستای پلکانی ساتیاری امکان اقامت در خانههای بومگردی وجود دارد. جنگلهای اورامان و چشمههای پرآب این منطقه ازجمله مهمترین جاذبههای دیدنی آن هستند .
پیادهروی و طبیعتگردی در میان جنگلهای بلوط ، عکاسی در فضای سبز و بکر و خوردن غذاهای سنتی کردستان ازجمله تفریحاتی است که در سفر به روستای پلکانی ساتیاری میتوانید داشته باشید.

منبع: گوگل مپ. عکاس: یلدا کورد
روستای پلکانی خانقاه
- آدرس: استان کرمانشاه، شهرستان پاوه، بخش مرکزی، دهستان هولی (نمایش روی نقشه)
- بهترین زمان سفر: از اردیبهشت تا مهر
- فاصله تا مرکز استان (کرمانشاه): حدود ۱۳۰ کیلومتر
روستای خانقاه یکی از روستاهای پلکانی و زیبای استان کرمانشاه است که در منطقهی تاریخی و فرهنگی اورامانات و در شهرستان پاوه قرار گرفته است. این روستا به خاطر طبیعت بکر، معماری خاص و فرهنگ غنی کردیاش، یکی از مقاصد خاص برای سفر به غرب ایران محسوب میشود.
روستای پلکانی خانقاه در ارتفاع ۱٬۲۰۰ متری از سطح دریا واقع شده است. رودخانه سیروان از نزدیکی این روستا عبور میکند و مناظر کوهستانی اطراف روستا نیز به خصوص در فصل بهار، بسیار دیدنی است. در سفر به روستای خانقاه میتوانید به بازدید از باغهای انار، گردو و انگور بپردازید. در روستای خانقاه چند اقامتگاه بومگردی فعال هستند و در شهر پاوه نیز مهمانسراها و هتلهای کوچک وجود دارد . در روستای پلکانی خانقاه میتوانید به استراحت در طبیعت و لذت از سکون و دیدن باغها و چشمههای محلی بپردازید.
منبع: بلاگ خان آقا. عکاس: چالیار
روستای پلکانی آتان
- آدرس: شهرستان قزوین، بخش الموت شرقی، دهستان الموت پایین (نمایش روی نقشه)
- بهترین زمان سفر: فروردین تا شهریور
- فاصله تا مرکز استان (قزوین): حدود ۱۱۰ کیلومتر
روستای آتان در فاصله ۱۱۰ کیلومتری قزوین و ۲۴۰ کیلومتری تهران واقع شده است. به این روستا، ماسوله قزوین نیز میگویند و دارای ساختاری پلکانی است. موقعیت مکانی روستای آتان در شیب کوه و دره است و در ارتفاع حدود ۲٬۰۰۰ متری از دریا واقع شده است. در اطراف روستا نیز کوههای خرابه و هودکان قرار دارند. همچنین مردم روستا به فعالیتهای دامداری و کشاورزی میپردازند.
در بازدید از روستای پلکانی آتان میتوانید از طبیعت سرسبز و چشمههای موجود در این منطقه بهره ببرید. آبشار آتان و کوههای سرسبز الموت ازجمله مهمترین جاذبههای دیدنی این منطقه هستند. همچنین بازدید از باغهای زردآلو،گیلاس و سیب را در برنامه گشت و گذار خود قرار دهید. قابل ذکر است این روستا امکانات اقامتی گستردهای ندارد. در روستای آتان میتوانید به کوهنوردی و یپادهروی در طبیعت سرسبز بپردازید و از آبشارها و چشمههای محلی بازدید کنید.

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان. عکاس: مقدم عبداللهی
نکات بازدید از روستاهای پلکانی ایران
گردشگران جهت بازدید از روستاهای پلکانی ایران بهتر است برخی موارد را رعایت کنند تا سفری مطلوب داشته باشند. برخی از مهمترین نکات بازدید از روستاهای پلکانی ایران به شرح زیر هستند:گردشگران جهت بازدید از روستاهای پلکانی ایران بهتر است برخی موارد را رعایت کنند تا سفری مطلوب داشته باشند. برخی از مهمترین نکات بازدید از روستاهای پلکانی ایران به شرح زیر هستند:
- حمایت از محیط زیست و حیات وحش منطقه
- انتخاب مسیرهای مشخص برای پیاده روی برای جلوگیری از آسیب زدن به طبیعت
- استفاده صحیح از منابع آب و برق منطقه
- خودداری از روشن کردن آتش در طبیعت
- احترام به حریم خصوصی ساکنان روستا
- جمعآوری زباله و رها نکردن آنها در طبیعت
- عدم ایجاد سر و صدا و مزاحمت برای مردم محلی روستا
روستای پلکانی چیست؟
روستای پلکانی به نوعی از روستاها گفته میشود که خانههای آن روی دامنه کوه یا شیبهای تند ساخته شده است و به گونهای طراحی شدهاند که پشتبام یک خانه، حیاط خانه بالاتر است. این سبک معماری نه تنها جلوهای بسیار زیبا به روستا میدهد، بلکه کاملا با شرایط جغرافیایی و اقلیمی محل هماهنگ است.روستای پلکانی به نوعی از روستاها گفته میشود که خانههای آن روی دامنه کوه یا شیبهای تند ساخته شده است و به گونهای طراحی شدهاند که پشتبام یک خانه، حیاط خانه بالاتر است. این سبک معماری نه تنها جلوهای بسیار زیبا به روستا میدهد، بلکه کاملا با شرایط جغرافیایی و اقلیمی محل هماهنگ است.
ایران کشوری با اقلیم کوهستانی گسترده است. در بسیاری از مناطق غربی، شمال غربی و شمالی کشور که زمینهای صاف کم است، این نوع معماری به عنوان یک راهکار هوشمندانه توسعه یافته است. علاوه بر کارکرد عملی، معماری پلکانی باعث ایجاد بافتهای زیبایی شده که حالا به جاذبههای گردشگری مهمی تبدیل شدهاند
سوالات متداول درباره روستاهای پلکانی ایران
زیباترین روستاهای پلکانی ایران کدامند؟
برخی از زیباترین روستاهای پلکانی ایران، پالنگان، اورامان، ماسوله، ابیانه، بوژان، دشتک، کنگ، قلعه بالا و شیلاندر هستند.
ویژگی روستاهای پلکانی چیست؟
ویژگی روستاهای پلکانی این است که خانهها بهصورت پلکانی روی یکدیگر ساخته شدهاند و بام یک خانه، حیاط خانه بالایی محسوب میشود.
دیدگاه شما چیست؟