قلعه ناریکالا

قلعه ناریکالا، دژی باستانی مشرف بر شهر تفلیس است که به‌عنوان یکی از نمادهای تاریخی گرجستان شناخته می‌شود. این قلعه با برخورداری از چشم‌اندازی خیره‌کننده، جذابیت زیادی برای گردشگران دارد.

قدمت قلعه ناریکالا به قرن چهارم میلادی بازمی‌گردد. این قلعه بر فراز تپه‌ای مشرف به رودخانه کورا قرار گرفته است و موقعیتی استراتژیک دارد. وجود دیوارهای مستحکم و بقایای معماری کهن همراه با چشم‌اندازی وسیع به شهر قدیمی، قلعه ناریکالا را به مقصدی محبوب برای علاقه‌مندان به تاریخ و طبیعت در تفلیس تبدیل کرده است.

ترکیب جذاب تاریخ، طبیعت و چشم‌انداز زیبا در قلعه ناریکالا باعث شده است بازدید از این قلعه تجربه‌ای متفاوت برای گردشگران رقم بزند. اگر به‌دنبال کشف یکی از اصیل‌ترین بناهای تاریخی تفلیس هستید، با این مقاله از مجله گردشگری بوکینگ همراه باشید تا اطلاعات کامل‌تری درباره قلعه ناریکالا، تاریخچه و جاذبه‌های اطراف آن به دست آورید.

تور تفلیس بهترین گزینه برای بازدید اقتصادی از این شهر زیبا است.

هرآنچه باید درباره قلعه ناریکالا بدانید:

• قلعه ناریکالا کجاست؟
• تاریخچه قلعه ناریکالا
• معماری قلعه ناریکالا
• بخش های مختلف قلعه ناریکالا
• اطلاعات بازدید از قلعه ناریکالا
• دیدنی های اطراف قلعه ناریکالا

قلعه ناریکالا کجاست؟

• آدرس: کشور گرجستان، شهر تفلیس، خیابان اوربیری (Georgia, Tbilisi, Orbiri Street) (مشاهده روی نقشه)

قلعه ناریکالا در بخش قدیمی تفلیس روی تپه‌ای مشرف به رودخانه کورا یا متکواری (Kura River-Mtkvari) قرار دارد. این قلعه تاریخی بین حمام‌های گوگردی و باغ گیاه‌شناسی این شهر واقع شده و دسترسی به آن ازطریق پیاده‌روی یا تله‌کابین پارک ریکه (Rike Park) امکان‌پذیر است.

فاصله قلعه ناریکالا تا فرودگاه بین‌المللی تفلیس، حدود ۱۸ کیلومتر است؛ طی کردن این مسیر با خودرو معمولا ۳۰ دقیقه زمان می‌برد. از ایستگاه راه‌آهن مرکزی تفلیس تا قلعه ناریکالا، حدود ۷ کیلومتر فاصله است که طی کردن آن با خودرو، حدود ۲۰ دقیقه طول می‌کشد. همچنین، قلعه ناریکالا با ترمینال اتوبوس اورتاچالا تفلیس، حدود ۴ کیلومتر فاصله دارد؛ این مسیر با خودرو در مدت‌زمان حدود ۱۰ دقیقه طی می‌شود.

مسیر دسترسی به قلعه ناریکالا

بازدید از قلعه ناریکالا آسان است؛ زیرا گردشگران می‌توانند با وسایل مختلف حمل‌ونقل مانند تاکسی، اتوبوس و مترو به این قلعه ‌بروند. در ادامه، مسیر دسترسی به قلعه ناریکالا با وسایل مختلف حمل‌ونقل را بیان می‌کنیم.

دسترسی به قلعه ناریکالا با تاکسی:

سریع‌ترین و آسان‌ترین راه رسیدن به قلعه ناریکالا، استفاده از تاکسی است. تاکسی‌ها در سطح شهر تفلیس در دسترس هستند و شما را مستقیم به نزدیکی ورودی‌های پایینی قلعه یا پارک ریکه (برای استفاده از تله‌کابین) می‌رسانند. این روش بیشتر برای افرادی مناسب است که نمی‌خواهند مسیرهای شیب‌دار را طی کنند یا پیاده‌روی طولانی انجام دهند.

دسترسی به قلعه ناریکالا با اتوبوس:

ایستگاه اتوبوس آبانوتوبانی (Abanotubani) در فاصله ۵۰۰ متری از قلعه ناریکالا قرار دارد. پس از پیاده شدن در این ایستگاه می‌توانید با ۱۰ دقیقه پیاده‌روی به قلعه ناریکالا برسید. خطوط اتوبوس شماره ۲۱، ۲۲، ۲۳ یا ۲۴ در ایستگاه آبانوتوبانی توقف دارند.

دسترسی به قلعه ناریکالا با مترو:

نزدیک‌ترین ایستگاه مترو به قلعه ناریکالا، ایستگاه آولاباری (Avlabari) در خط ۱ مترو تفلیس است. پس از خروج از این ایستگاه می‌توانید حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه پیاده‌روی کنید یا با تاکسی در مدت‌زمان ۶ دقیقه به مقصد برسید.

تاریخچه قلعه ناریکالا

قلعه ناریکالا که دژ اصلی شهر تفلیس شناخته می‌شود، یکی از کهن‌ترین بناهای نظامی در منطقه قفقاز است. بنای اولیه این قلعه در دوران سلطه ساسانیان بر قفقاز در قرن چهارم میلادی ساخته شد؛ در این دوران، تفلیس جزو قلمرو پادشاهی ایران بود.

ساسانیان قلعه ناریکالا را با هدف استقرار نیروهای نظامی و دفاع از مرزهای شمال ‌غربی امپراتوری خود ساختند. این دژ در نقطه‌ای استراتژیک بر فراز تپه‌ای مشرف به رودخانه متکواری (Mtkvari) بنا شد؛ در این مکان، رود متکواری در باریک‌ترین مسیر خود بین صخره‌ها جریان داشت و ازنظر نظامی، موقعیتی عالی برای دفاع از شهر به شمار می‌رفت.

نام اصلی قلعه ناریکالا در گذشته، «شوریس تسیخه» به‌معنای «قلعه بی‌دفاع» بود؛ این نام که به ساختار ساده و ابتدایی این بنا اشاره داشت، در دوره تسلط مغول‌ها به «ناریکالا» تغییر یافت. ناریکالا ترکیبی از واژه‌های «نارین» به‌معنای کوچک و «کالا» به‌معنای دژ است. این قلعه طی قرن‌های متمادی، بارها تخریب و دوباره بازسازی شد.

در قرن‌های ۷ و ۸ میلادی، اعراب مسلمان بخش‌هایی از قلعه ناریکالا را گسترش دادند. بعدها در قرن‌های ۱۶ و ۱۷ میلادی نیز سازه‌های جدیدی به آن افزوده شد که امروزه، بخش زیادی از دیوارها و برج‌های پابرجای این قلعه به همان دوره بازمی‌گردد. در داخل قلعه ناریکالا، کلیسای سنت نیکلاس قرار دارد که در اصل در قرن دوازدهم میلادی ساخته شده بود؛ اما در قرن نوزدهم، پس از آنکه ژنرالی روسی این کلیسا را به انبار مهمات تبدیل کرد، طی انفجاری نابود شد.

برای خرید بلیط هواپیما تفلیس با بهترین قیمت می‌توانید از سایت بوکینگ اقدام کنید.

معماری قلعه ناریکالا

در قلعه ناریکالا، تلفیقی از معماری نظامی و بازسازی‌های دوره‌های مختلف تاریخی به چشم می‌خورد. ساختار این قلعه طوری طراحی شده که بیشترین استفاده دفاعی را از موقعیت جغرافیایی خود داشته باشد. قلعه ناریکالا روی تپه‌‌ای سنگی مشرف به شهر قدیمی تفلیس ساخته شده و ساختار کلی آن شامل دیوارهای ضخیم، برج‌های نگهبانی، گذرگاه‌های باریک و فضاهای باز است.

در ساخت اولیه قلعه ناریکالا، سنگ‌ و ملات آهکی به کار رفته است. با گذشت زمان، تخریب‌هایی بر اثر جنگ‌ها و زلزله‌ها در سازه این بنا ایجاد شد و بازسازی‌هایی نیز در آن صورت گرفت؛ در بازسازی‌های این قلعه از آجر، سنگ‌های آهکی و توف (نوعی سنگ آتش‌فشانی سبک) استفاده شده است. ترکیب مصالح مختلف در قلعه ناریکالا باعث شده قسمت‌هایی از این قلعه ظاهر قدیمی‌تری داشته باشد و بخش‌های مختلف آن یک‌دست دیده شوند.

قلعه ناریکالا دارای دیوارهایی مستحکم با برج‌های نیم‌دایره‌ای است که برای دیدبانی و تیراندازی طراحی شده بودند؛ این برج‌ها در فواصل منظم روی دیوارها قرار دارند تا دید کاملی به اطراف داشته باشند. در بخش‌های بالاتر این قلعه، فضاهای بازتر و ایوان‌هایی دیده می‌شوند که به ‌احتمال زیاد، محل استراحت دید‌بانان بوده‌اند؛ این ایوان‌ها در کنار مسیرهای باریکی که از بالا به پایین قلعه می‌رسند، بخشی از طراحی هوشمندانه برای کنترل حرکت در داخل دژ به شمار می‌روند.

برای رزرو هتل تفلیس با بهترین قیمت در کنار شما هستیم.

بخش های مختلف قلعه ناریکالا

قلعه ناریکالا مانند بسیاری از دژهای تاریخی، در گذشته دارای بخش‌های متعددی بوده که هرکدام کاربردی مشخص داشته‌اند؛ اما امروزه، تنها بخشی از این ساختارها باقی مانده‌ که مهم‌ترین آن‌ها کلیسای سنت نیکلاس (St. Nicholas Church) است.

کلیسای سنت نیکولاس

کلیسای سنت نیکولاس در قرن سیزدهم، در دوران حکومت دمتریوس دوم (Demetrius II) ساخته شد. در سال ۱۸۱۸، یرمولوف  (General Yermolov)، ژنرال روسی، این کلیسا را به انبار مهمات تبدیل کرد و انفجار ناشی از این اقدام باعث شد بخش زیادی از کلیسا نابود شود. سال‌ها بعد، در جریان کاوش‌های باستان‌شناسی در سال ۱۹۶۶، بقایای کلیسای کهن کشف و در سال ۱۹۹۷، کلیسای امروزی با حفظ ابعاد و نقشه‌ اصلی، روی همان پایه‌ها بازسازی شد.

بنای کلیسای سنت نیکولاس، پلان صلیبی‌شکل و گنبدی مخروطی دارد که در ساخت آن از آجر و سنگ استفاده شده است. نمای بیرونی این کلیسا، ساده اما هماهنگ با معماری سنتی گرجی طراحی شده و فضای داخلی آن با نقاشی‌های دیواری از صحنه‌های کتاب مقدس و تاریخ مسیحیت در گرجستان تزیین شده‌اند.

اطلاعات بازدید از قلعه ناریکالا

• هزینه ورودی قلعه ناریکالا (سال ۲۰۲۵): رایگان
• ساعات بازدید قلعه ناریکالا (سال ۲۰۲۵): همه‌روزه از ساعت ۸ صبح تا ۲۰

بازدید از محوطه اطراف قلعه ناریکالا بدون محدودیت زمانی امکان‌پذیر است. بازدیدکنندگان می‌توانند به‌آسانی از مسیرهای پیاده‌روی وارد قلعه شوند یا با تله‌کابین از پارک ریکه، خود را به بالای تپه برسانند. گردشگران در صورت استفاده از تله‌کابین، باید هزینه آن را (حدود ۲٫۵ لاری) به‌صورت جداگانه پرداخت کنند.

نکات بازدید از قلعه ناریکالا

برای بازدید از قلعه ناریکالا، رعایت نکات کاربردی زیر ضروری است:

• فصل بهار (فروردین تا خرداد) و پاییز (مهر تا آبان) به‌دلیل برخورداری از آب‌وهوای مطبوع، آسمان صاف و مناظر طبیعی، زمانی ایدئال برای بازدید از قلعه ناریکالا به شمار می‌رود. در این فصل‌ها، هوا دل‌پذیر و شلوغی جمعیت، کمتر از تابستان است.
• صبح زود مناسب‌ترین زمان بازدید از قلعه ناریکالا و لذت ‌بردن از فضای آرام آن است. در ساعت‌های ابتدایی روز، امکان ثبت عکس‌های باکیفیت در نور طبیعی نیز برای بازدیدکنندگان فراهم می‌شود. همچنین، چشم‌انداز شهر با نورهای گرم و منظره غروب آفتاب بسیار دیدنی است.
• برای بازدید کامل از قلعه ناریکالا و کلیسای سنت نیکلاس، پیاده‌روی و تماشای مناظر اطراف، حدود ۱ ساعت و ۳۰ دقیقه تا ۲ ساعت زمان نیاز است.
• هنگام بازدید از قلعه ناریکالا، کفش مناسب پیاده‌روی بپوشید؛ زیرا مسیرها شیب‌دار و سنگی است. همچنین، همراه داشتن بطری آب، عینک آفتابی، دوربین، کرم ضدآفتاب و در فصل‌های سرد و بارانی، لباس گرم یا ضدآب توصیه می‌شود.
• از بالای قلعه ناریکالا، چشم‌اندازی وسیع و بی‌نظیر به بخش قدیمی تفلیس، رودخانه متکواری، پل صلح، پارک ریکه و تپه‌های اطراف شهر دیده می‌شود؛ این نقطه یکی از بهترین مکان‌ها برای گرفتن عکس‌های پانوراما از تفلیس است.

دیدنی های اطراف قلعه ناریکالا

قلعه ناریکالا در قلب بافت قدیمی تفلیس قرار دارد و اطراف آن، آثار فرهنگی، مذهبی و طبیعی زیادی به چشم می‌خورد. در ادامه، ۴ جاذبه مهم اطراف قلعه ناریکالا را معرفی می‌کنیم.

مسجد جامع تفلیس (Tbilisi Juma Mosque)

• آدرس: کشور گرجستان، شهر تفلیس، خیابان بوتانیکوری، بوتانیکوری ۳۲ (Botanikuri Street, 32 Botanical St, Tbilisi, Georgia) (مشاهده روی نقشه)
• فاصله از قلعه ناریکالا: ۱۳۰ متر (۲ دقیقه پیاده‌روی)

مسجد جامع تفلیس تنها مسجد فعال در این شهر است که نزدیک قلعه ناریکالا قرار دارد. این مسجد در قرن نوزدهم میلادی ساخته شد و اکنون، اهل سنت و شیعیان به‌صورت مشترک در آن نماز می‌خوانند. ساختمان مسجد جامع تفلیس، آجری است و مناره زیبایی دارد. فضای داخلی این مسجد نیز با کاشی‌های سنتی به رنگ‌های آبی و فیروزه‌ای تزیین شده است.

باغ گیاه‌شناسی تفلیس (National Botanical Garden)

• آدرس: کشور گرجستان، شهر تفلیس، خیابان بوتانیکوری (Botanikuri St, Tbilisi, Georgia) (مشاهده روی نقشه)
• فاصله از قلعه ناریکالا: ۱۵۰ متر ( ۳ دقیقه پیاده‌روی)

باغ گیاه‌شناسی ملی تفلیس که در دامنه جنوبی قلعه ناریکالا واقع شده، یکی از قدیمی‌ترین باغ‌های گیاه‌شناسی منطقه قفقاز به شمار می‌رود. این باغ با بیش از ۱۶۰ هکتار وسعت، مجموعه‌ای متنوع از بیش از ۴ هزار گونه گیاه بومی و غیربومی از مناطق مختلف جهان را در خود جای داده است. تاریخچه باغ گیاه‌شناسی ملی تفلیس به قرن هفدهم میلادی، دوران پادشاهی گرجستان بازمی‌گردد؛ در آن زمان، از این باغ به‌عنوان باغ سلطنتی استفاده می‌شده است.

حمام‌های گوگردی (Chreli Abano)

• آدرس: کشور گرجستان، شهر تفلیس، محله قدیمی، خیابان آبانوتوبانی (31 Abano St, Tbilisi, Georgia) (مشاهده روی نقشه)
• فاصله از قلعه ناریکالا: ۲۵۰ متر (۴ دقیقه پیاده‌روی)

حمام‌های گوگردی در محله تاریخی آبانوتوبانی، دقیقا در پایین‌دست قلعه ناریکالا قرار دارند. این منطقه که نام آن به‌معنای «محله حمام» است، از قرن پنجم میلادی بر پایه‌ منابع آب گرم و گوگردی شکل گرفت و در گذشته، بیش از ۶۵ حمام در آن وجود داشت. حمام‌های آجری با گنبدهای نیمه‌کروی از معماری جذابی برخوردارند و به‌دلیل استفاده از آب‌ گرم طبیعی برای بهبود بیماری‌های پوستی و دردهای عضلانی کاربرد دارند.

کلیسای سنت جرج (St. George Armenian Church)

• آدرس: کشور گرجستان، شهر تفلیس، خیابان سامقبرو ۵ (Samghebro 5 St, Tbilisi, Georgia) (مشاهده روی نقشه)
• فاصله از قلعه ناریکالا: ۲۵۰ متر (۶ دقیقه پیاده‌روی)

کلیسای سنت جورج تفلیس یکی از قدیمی‌ترین کلیساهای ارمنی در گرجستان است که در بخش تاریخی این شهر قرار دارد. بنای اصلی این کلیسا در قرن سیزدهم میلادی ساخته شد؛ این بنا طی قرون متمادی، بارها آسیب دید و بازسازی شد. کلیسای سنت جورج تفلیس به سبک صلیبی‌‌شکل و با گنبد مرکزی طراحی شده و در ساخت آن آجر و سنگ به کار رفته است.