کد یاتا و کد ایکائو ابزارهای مهم شناسایی فرودگاهها و شرکتهای هواپیمایی هستند که به مسافران و خلبانان این امکان را میدهند که پروازها را راحتتر رزرو کنند و مسیرها را با دقت بیشتری برنامهریزی کنند.
فرودگاهها و شرکتهای هواپیمایی برای شناسایی دقیق خود از کدهای استاندارد بینالمللی استفاده میکنند. این کدهای فرودگاهی شامل کد یاتا بهطول ۲ یا ۳ حرف و کد ایکائو بهطول ۳ یا ۴ حرف هستند که هریک کاربرد مشخصی دارند و به برنامهریزی پرواز، رزرو بلیط و کنترل ترافیک هوایی کمک میکنند. کد یاتا بیشتر برای مسافران و سیستمهای فروش بلیط کاربرد دارد؛ درحالیکه کد ایکائو در سیستمهای فنی و ناوبری مورداستفاده قرار میگیرد.
با شناخت کدهای یاتا و ایکائو میتوانید سفر خود را آسانتر و مطمئنتر برنامهریزی کنید. در ادامه، با بوکینگ همراه باشید تا با کاربردها و جزئیات بیشتر این کدهای پروازی آشنا شوید و سفری بیدغدغه داشته باشید.
اگر قصد دارید با هواپیما سفر کنید، بلیط هواپیما خود را از سایت بوکینگ تهیه کنید.
درباره کد یاتا و کد ایکائو بیشتر بدانید:
- کد یاتا چیست؟
- نحوه انتخاب کد یاتا فرودگاه ها و شرکت های هواپیمایی
- کد ایکائو چیست؟
- نحوه انتخاب کد ایکائو فرودگاه ها و شرکت های هواپیمایی
- تفاوت کد یاتا و کد ایکائو
- کدهای یاتا و ایکائو شرکت های هواپیمایی ایرانی
- کد یاتا و ایکائو فرودگاه های ایران
- کدهای یاتا و ایکائو شرکت های هواپیمایی خارجی
- کد یاتا و ایکائو فرودگاه های خارجی
کد یاتا چیست؟
منبع عکس: وبسایت australianfrequentflyer.com.au. عکاس: نامشخص
در صنعت هوانوردی، کد یاتا (IATA Code) شامل شناسهای ۳ حرفی برای شناسایی فرودگاهها و شناسهای ۲ حرفی برای شناسایی شرکتهای هواپیمایی است. این کدها را انجمن بینالمللی حملونقل هوایی (International Air Transport Association) تعیین میکند و نقش مهمی در فرایندهایی مانند رزرو و صدور بلیط، پیگیری پروازها و مدیریت بار مسافر دارند. کد یاتا یکی از اصلیترین ابزارهای یکپارچهسازی اطلاعات در سیستمهای جهانی سفر است که بدون آن، هماهنگی میان ایرلاینها و فرودگاهها امکانپذیر نیست.
کدهای ۳ حرفی فرودگاهها یکی از شناختهشدهترین کدهای یاتا هستند؛ همان کدهایی که روی بلیط، کارت پرواز یا برچسب چمدان مشاهده میشوند. این کدها معمولا از نام فرودگاه یا نام شهر الهام گرفته شدهاند؛ برای مثال، کد «IKA» برای فرودگاه امام خمینی (Imam Khomeini International Airport) و کد «THR» برای فرودگاه مهرآباد تهران (Tehran) انتخاب شده است. ساختار ۳ حرفی این کدها باعث شده است شناسایی فرودگاهها برای مسافران و سیستمهای رزرو بسیار ساده و سریع انجام شود.
توجه داشته باشید که برخی از شرکتهای هواپیمایی ایرانی مانند ایرلاین ساها و بعضی از فرودگاههای کوچک و محلی سایر کشورها کد یاتا ندارند.
دلیل اهمیت کد یاتا
منبع عکس: وبسایت ahmedabadmirror.com. عکاس: نامشخص
برای آشنایی بیشتر با کارکرد کد یاتا، در ادامه، فهرستی از مهمترین دلایل اهمیت این کد در صنعت هوانوردی آورده شده است:
- سهولت در رزرو بلیط: سیستمهای رزرو جهانی با استفاده از کد یاتا، فرودگاهها و ایرلاینها را سریع و بدون خطا شناسایی میکنند.
- هماهنگی در صنعت هوانوردی: استفاده از استانداردی مشترک باعث میشود تمامی ایرلاینها و آژانسها با زبانی یکسان اطلاعات را تبادل کنند.
- کاهش خطا در تشخیص مقصد: کد یاتا مانع اشتباهات ناشی از شباهت نام شهرها و فرودگاهها میشود.
- سرعت در مدیریت بار: برچسب چمدانها با کد یاتا چاپ میشود و این موضوع فرایند ارسال بار به مقصد درست را تسهیل میکند.
- وضوح در اطلاعات بلیط: وجود کد یاتا روی بلیط و کارت پرواز باعث میشود مسافر مسیر سفر خود را سادهتر و سریعتر تشخیص دهد.
- پیگیری بهروز وضعیت پرواز: اطلاع از تاخیرها یا تغییرات احتمالی مسیر با وجود کد یاتا سریعتر و دقیقتر انجام میشود.
- استانداردسازی عملیات هوایی: برنامهریزی و اجرای بسیاری از فعالیتهای عملیاتی ایرلاینها با اتکا به کدهای یاتا انجام میشود.
نحوه انتخاب کد یاتا فرودگاه ها و شرکت های هواپیمایی
منبع عکس: وبسایت airportindustry-news.com. عکاس: نامشخص
کدهای یاتا بخش مهمی از هویت فرودگاهها و شرکتهای هواپیمایی هستند. این کدها باتوجهبه موارد مختلفی انتخاب میشوند که در ادامه، بهطور کامل آنها را بررسی میکنیم.
نحوه انتخاب کد یاتا فرودگاه ها
کد یاتا فرودگاهها معمولا از نام شهر یا منطقهای گرفته میشود که فرودگاه در آن قرار دارد. کد یاتا بسیاری از فرودگاههای مقاصد مشهور جهان، مانند کد «IST» برای استانبول (Istanbul) و کد «DUB» برای دوبلین (Dublin)، دقیقا بر همین اساس نامگذاری شدهاند. در برخی موارد، نام فرودگاه تعیینکننده اصلی کد یاتا است؛ برای مثال، کد «CDG» از نام فرودگاه شارل دوگل (Charles de Gaulle Airport) و کد «HND» از نام فرودگاه هانهدا (Haneda Airport) گرفته شده است.
ازآنجاکه تمامی کدهای یاتا باید منحصربهفرد باشند، در مواردی که حروف اصلی قبلا ثبت شده باشند، ترکیبهای دیگری برای کد یاتا انتخاب میشود؛ حتی اگر ارتباط آنها با نام شهر یا نام فرودگاه کم باشد. در انتخاب کدها، به ملاحظات زبانی و فرهنگی نیز توجه میشود تا از ترکیبات ناخوشایند، تکراری یا نامناسب جلوگیری شود و شناسهای استاندارد و قابلاستفاده در سیستمهای جهانی شکل بگیرد.
نحوه انتخاب کد یاتا شرکت های هواپیمایی
کد یاتا شرکتهای هواپیمایی معمولا ۲ حرفی است و بهعنوان شناسه رسمی ایرلاینها در سراسر جهان استفاده میشود. این کدها اغلب از نام ایرلاین یا مخفف آن الهام گرفته میشوند؛ برای مثال، کد «LH» برای لوفتهانزا (Lufthansa) و کد «TK» برای ترکیش ایرلاینز (Turkish Airlines) انتخاب شده است. سازمان جهانی یاتا، پیش از ثبت کد برای هر ایرلاین، بررسی میکند که این ترکیب حروف منحصربهفرد باشد، در هیچ ایرلاین دیگری استفاده نشده باشد و در سیستمهای رزرو بلیط جهانی بدون خطا عمل کند.
کد ایکائو چیست؟
منبع عکس: وبسایت ekaputrawisata.com. عکاس: نامشخص
کد ایکائو (ICAO Code) شناسهای بینالمللی و ۳ حرفی است که برای شرکتهای هواپیمایی، انواع هواپیما و ایستگاههای ناوبری هوایی استفاده میشود؛ همچنین، شناسه ۴ حرفی این کد برای فرودگاهها است که در سراسر جهان تعریف میشود. این کدها توسط سازمان بینالمللی هوانوردی غیرنظامی (International Civil Aviation Organization) ارائه میشوند؛ نهادی وابسته به سازمان ملل که وظیفه استانداردسازی قوانین، ایمنی و ارتباطات هوانوردی را برعهده دارد. هدف از این کدگذاری ایجاد زبانی یکپارچه در صنعت هوانوردی است تا کنترل و هدایت پروازها در همه کشورها بدون خطا و ابهام انجام شود.
کدهای ایکائو فرودگاهها در برنامهریزی پرواز، نقشههای پروازی، ارتباطات رادیویی، مدیریت ترافیک هوایی و سیستمهای ناوبری کاربرد مستقیم دارند و بسیار دقیقتر از کدهای ۲ یا ۳ حرفی یاتا هستند.
کد ایکائو یکی از اصلیترین ستونهای هوانوردی مدرن است؛ زیرا به خلبانها، کنترلکنندگان ترافیک هوایی و سیستمهای فنی اجازه میدهد بدون وابستگی به زبان یا تفاوتهای محلی، اطلاعات یکسان و استانداردی را تبادل کنند. همین موضوع باعث شده است کد ایکائو نقشی حیاتی در امنیت، هماهنگی و نظم جهانی پروازها داشته باشد.
دلیل اهمیت کد ایکائو
منبع عکس: وبسایت ocem.com. عکاس: نامشخص
مهمترین دلایلی که نشان میدهد کد ایکائو چه نقشی در نظم و ایمنی هوانوردی دارد را در ادامه مرور میکنیم:
- استانداردسازی جهانی: کد ایکائو امکان شناسایی یکپارچه فرودگاهها و مسیرهای پروازی را در سراسر جهان فراهم میکند.
- کاهش خطاهای ارتباطی: استفاده از کدهای ایکائو باعث میشود خلبانان و کنترلکنندگان ترافیک هوایی بدون ابهام با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.
- دقت در برنامهریزی پرواز: نقشههای پروازی، مسیرها و طرحهای ناوبری براساس کدهای دقیق ایکائو تنظیم میشوند.
- هماهنگی میان سیستمهای ناوبری: کدهای ایکائو باعث سازگاری بهتر بین سیستمهای راداری، مدیریتی و ناوبری هوایی میشوند.
- بهبود همکاری بین ایرلاینها: شرکتهای هواپیمایی در سطح بینالمللی با اتکا به کدهای ایکائو هماهنگی سریعتر و بدون خطا دارند.
نحوه انتخاب کد ایکائو فرودگاه ها و شرکت های هواپیمایی
منبع عکس: وبسایت britannica.com. عکاس: نامشخص
سازمان ایکائو، بهعنوان مرجع بینالمللی هوانوردی، برای ایجاد سیستمی یکپارچه و دقیق در شناسایی فرودگاهها و شرکتهای هواپیمایی، کدهای ۴ حرفی استانداردی را تعریف میکند. این کدها نقش مهمی در ایمنی پرواز، سیستمهای ناوبری و مدیریت ترافیک هوایی دارند. در ادامه، نحوه انتخاب کدهای ایکائو برای فرودگاهها و شرکتهای هواپیمایی را بهصورت جداگانه بررسی میکنیم.
نحوه انتخاب کد ایکائو فرودگاه ها
کدهای ایکائو فرودگاهها ۴ حرفی هستند و براساس سیستم منطقهبندی جهانی ایکائو تعیین میشوند. حرف اول کد نشاندهنده منطقه جغرافیایی است؛ برای مثال، حرف «O» به خاورمیانه اختصاص دارد. حرف دوم این کد نیز کشور را مشخص میکند؛ مانند «I» که برای ایران است. ۲ حرف پایانی کد ایکائو برای هر فرودگاه بهصورت اختصاصی انتخاب میشوند تا ترکیبی منحصربهفرد در سطح جهانی ایجاد شود.
دو حرف آخر کد ایکائو براساس چند اصل تعیین میشوند. ابتدا باید از تداخل با سایر فرودگاهها در همان کشور یا منطقه جلوگیری شود؛ سپس تلاش میشود تا حروف پایانی با نام فرودگاه یا شهر مرتبط باشند؛ هرچند منحصربهفرد بودن کد ایکائو بر معنادار بودن آن اولویت بیشتری دارد.
کد ایکائو باید با سیستمهای ناوبری، ایستگاههای رادیویی و نقشههای پروازی هماهنگ باشد و درنهایت کشورها میتوانند ترکیبهای پیشنهادی خود را ارائه دهند؛ اما تایید نهایی توسط سازمان ایکائو انجام میشود. از کدهای ایکائو فرودگاههای ایران میتوانیم کد «OIII» برای فرودگاه مهرآباد و کد «OIIE» برای فرودگاه امام خمینی را مثال بزنیم.
نحوه انتخاب کد ایکائو شرکت های هواپیمایی
کد ایکائو شرکتهای هواپیمایی معمولا ۳ حرفی است و طوری انتخاب میشود که با نام یا برند ایرلاین مرتبط باشد و همزمان با کد سایر ایرلاینها تداخل نداشته باشد. پس از دریافت درخواست رسمی از شرکت هواپیمایی، سازمان ایکائو تمام کدهای موجود را بررسی میکند و ترکیبی منحصربهفرد را تایید میکند. این کدها در برنامهریزی پرواز، ارتباطات رادیویی، نقشههای ناوبری و شناسایی پروازها در مکالمات کنترل ترافیک هوایی کاربرد دارند؛ برای مثال، کد «IRA» به ایران ایر (Iran Air) و کد «THY» به ترکیش ایرلاینز (Turkish Airlines) اختصاص داده شده است و به خلبانان و مراکز کنترل کمک میکند تا پروازها بدون خطا و با دقت زیاد مدیریت شوند.
تفاوت کد یاتا و کد ایکائو
منبع عکس: وبسایت san.org. عکاس: نامشخص
تفاوتهای اصلی کد یاتا و کد ایکائو را میتوانید در جدول زیر مشاهده کنید.
| ویژگی | کد یاتا | کد ایکائو |
|---|---|---|
| تعداد حروف | ۲ یا ۳ حرف | ۳ یا ۴ حرف |
| کاربرد اصلی | استفاده در امور تجاری و مسافرتی مثل بلیط و بارنامه | استفاده در عملیات فنی و کنترل پرواز |
| مخاطب اصلی | مسافران و سیستمهای فروش بلیط | خلبانان و برج کنترل |
| روش انتخاب | براساس نام شهر یا فرودگاه | براساس نام منطقه یا کشور، با تاکید بر منحصربهفرد بودن |
| نمونه | THR (فرودگاه مهرآباد) | OIII (فرودگاه مهرآباد) |
کدهای یاتا و ایکائو شرکت های هواپیمایی ایرانی
منبع عکس: وبسایت صاحبخبران، عکاس: نامشخص
میتوانید کدهای یاتا و ایکائو برخی از مشهورترین و مهمترین شرکتهای هواپیمایی ایرانی را در جدول زیر مشاهده کنید.
| نام فارسی شرکت هواپیمایی | نام انگلیسی شرکت هواپیمایی | کد یاتا | کد ایکائو |
|---|---|---|---|
| هواپیمایی ایران ایر | Iran Air | IR | IRA |
| هواپیمایی ایران ایرتور | Iran Airtour Airline | B9 | IRB |
| هواپیمایی ماهان | Mahan Air | W5 | IRM |
| هواپیمایی تابان | Taban Air | HH | TBN |
| هواپیمایی پارس | Pars Air | - | PRS |
| هواپیمایی آتا | ATA Airline | I3 | ATA |
| هواپیمایی کیش | Kish Air | Y9 | KIS |
| هواپیمایی قشم | Qeshm Air | QB | QSM |
| هواپیمایی کارون | Karun Airlines | NV | KRU |
| هواپیمایی آسمان | Aseman Airlines | EP | IRC |
| هواپیمایی سپهران | Sepehran Airlines | IS | SHI |
| هواپیمایی کاسپین | Caspian Airlines | IV | CPN |
کد یاتا و ایکائو فرودگاه های ایران
منبع عکس: وبسایت rokna.net. عکاس: نامشخص
میتوانید کدهای یاتا و ایکائو برخی از مهمترین و پرترددترین فرودگاههای ایران را در جدول زیر ببینید.
| نام شهر | نام فارسی فرودگاه | نام انگلیسی فرودگاه | کد یاتا | کد ایکائو |
|---|---|---|---|---|
| تهران | فرودگاه بینالمللی امام خمینی | Imam Khomeini International Airport | IKA | OIIE |
| تهران | فرودگاه بینالمللی مهرآباد | Mehrabad International Airport | THR | OIII |
| مشهد | فرودگاه بینالمللی شهید هاشمی نژاد مشهد | Mashhad Shahid Hashemi Nejad International Airport | MHD | OIMM |
| اصفهان | فرودگاه بینالمللی شهید بهشتی اصفهان | Isfahan Shahid Beheshti International Airport | IFN | OIFM |
| شیراز | فرودگاه بینالمللی شهید دستغیب شیراز | Shiraz Shahid Dastgheib International Airport | SYZ | OISS |
| کیش | فرودگاه بینالمللی کیش | Kish International Airport | KIH | OIBK |
| قشم | فرودگاه بینالمللی قشم | Qeshm International Airport | GSM | OIKQ |
| تبریز | فرودگاه بینالمللی شهید مدنی تبریز | Tabriz Shahid Madani International Airport | TBZ | OITT |
| اهواز | فرودگاه بینالمللی شهید قاسم سلیمانی اهواز | Ahvaz Shahid Qasem Soleimani International Airport | AWZ | OIAW |
| آبادان | فرودگاه بینالمللی آیتالله جمی آبادان | Abadan Ayatollah Jami International Airport | ABD | OIAA |
| رشت | فرودگاه بینالمللی سردار جنگل رشت | Rasht Sardar-e Jangal International Airport | RAS | OIGG |
| ساری | فرودگاه بینالمللی دشت ناز ساری | Sari Dasht-e Naz International Airport | SRY | OINZ |
کدهای یاتا و ایکائو شرکت های هواپیمایی خارجی
منبع عکس: وبسایت interairport-southeastasia.com. عکاس: نامشخص
میتوانید کدهای یاتا و ایکائو برخی از معروفترین شرکتهای هواپیمایی خارجی را در جدول زیر مشاهده کنید.
| نام فارسی شرکت هواپیمایی | نام انگلیسی شرکت هواپیمایی | کد یاتا | کد ایکائو |
|---|---|---|---|
| ترکیش ایرلاینز | Turkish Airlines | TK | THY |
| هواپیمایی امارات | Emirates | EK | UAE |
| هواپیمایی اتحاد | Etihad Airways | EY | ETD |
| هواپیمایی قطر | Qatar Airways | QR | QTR |
| ایر عربیا | Air Arabia | G9 | ABY |
| ایر فرانس | Air France | AF | AFR |
| لوفتهانزا | Lufthansa | LH | DLH |
| بریتیش ایرویز | British Airways | BA | BAW |
| کیالام | KLM | KL | KLM |
| کورین ایر | Korean Air | KE | KAL |
| ایر ایندیا | Air India | AI | AIC |
| یونایتد ایرلاینز | United Airlines | UA | UAL |
کد یاتا و ایکائو فرودگاه های خارجی
منبع عکس: وبسایت edition.cnn.com. عکاس: نامشخص
میتوانید کدهای یاتا و ایکائو برخی از بزرگترین و پررفتوآمدترین فرودگاههای خارجی را در جدول زیر ببینید.
| نام شهر | نام فارسی فرودگاه | نام انگلیسی فرودگاه | کد یاتا | کد ایکائو |
|---|---|---|---|---|
| استانبول | فرودگاه استانبول | Istanbul Airport | IST | LTFM |
| دبی | فرودگاه بینالمللی دبی | Dubai International Airport | DXB | OMDB |
| ابوظبی | فرودگاه بینالمللی ابوظبی | Zayed International Airport | AUH | OMAA |
| دوحه | فرودگاه بینالمللی حمد | Hamad International Airport | DOH | OTHH |
| شارجه | فرودگاه بینالمللی شارجه | Sharjah International Airport | SHJ | OMSJ |
| پاریس | فرودگاه شارل دوگل پاریس | Charles de Gaulle Airport | CDG | LFPG |
| لندن | فرودگاه بینالمللی هیترو | Heathrow Airport | LHR | EGLL |
| فرانکفورت | فرودگاه فرانکفورت | Frankfurt Airport | FRA | EDDF |
| نیویورک | فرودگاه بینالمللی جان اف کندی | John F. Kennedy International Airport | JFK | KJFK |
| سنگاپور | فرودگاه چانگی سنگاپور | Singapore Changi Airport | SIN | WSSS |
| کوالالامپور | فرودگاه بینالمللی کوالالامپور | Kuala Lumpur International Airport | KUL | WMKK |
| دهلی | فرودگاه بینالمللی ایندیرا گاندی دهلی | Indira Gandhi International Airport | DEL | VIDP |
سوالات متداول
کد یاتا چیست؟
کد یاتا شناسهای ۲ یا ۳ حرفی است که برای شناسایی فرودگاهها و شرکتهای هواپیمایی بهصورت ساده و قابلفهم برای مسافران و سیستمهای فروش بلیط استفاده میشود.
کد ایکائو چیست؟
کد ایکائو شناسهای ۳ یا ۴ حرفی است که در سیستمهای ناوبری، کنترل ترافیک هوایی و برنامهریزی پرواز کاربرد دارد.
تفاوت اصلی کد یاتا و کد ایکائو در چیست؟
کد یاتا کوتاه است و کاربرد تجاری و مسافری دارد؛ اما کد ایکائو دقیقتر است و در عملیات فنی و ناوبری هوانوردی استفاده میشود؛ همچنین، تعداد حروف کد یاتا ۲ یا ۳ حرف است و کد ایکائو ۳ یا ۴ حرف دارد.
آیا همه فرودگاهها کد یاتا و ایکائو دارند؟
تقریبا همه فرودگاههای بینالمللی و بزرگ هر ۲ کد را دارند؛ اما فرودگاههای کوچک و محلی ممکن است فقط کد ایکائو داشته باشند.
آیا همه ایرلاینها کد یاتا و ایکائو دارند؟
بیشتر ایرلاینها هر ۲ کد را دارند؛ اما ایرلاینهای کوچک یا خصوصی ممکن است تنها کد ایکائو داشته باشند.
کد یاتا چند حرف دارد؟
کد یاتا ۲ حرف برای شرکتهای هواپیمایی و ۳ حرف برای فرودگاهها دارد.
کد ایکائو چند حرف دارد؟
کد ایکائو ۳ حرف برای شرکتهای هواپیمایی و ۴ حرف برای فرودگاهها دارد.
کد یاتا و ایکائو فرودگاه امام خمینی چیست؟
کد یاتا فرودگاه امام خمینی IKA و کد ایکائو فرودگاه امام خمینی OIIE است.
کد یاتا و ایکائو شرکت هواپیمایی ماهان چیست؟
کد یاتا شرکت هواپیمایی ماهان W5 و کد ایکائو شرکت هواپیمایی ماهان IRM است.
دیدگاه شما چیست؟