کاوش‌های اخیر باستان‌شناسان در محوطه باستانی «کوپال» در شهرستان دشتیاری در استان سیستان و بلوچستان، به کشف یافته‌هایی منجر شد که می‌تواند اطلاعات جدیدی درباره قدمت دریانوردی و استفاده از منابع دریایی در سواحل مکران ارایه کند.
مرتضی حصاری، رئیس گروه کاوش محوطه باستانی «کوپال» در خصوص کشف ابزارهای دریانوردی و ماهی‌گیری پارینه سنگی در سواحل مکران گفت:
این کشفیات شامل یک قلوه‌سنگ تخت با دو سوراخ عمدی در یک انتها است که امکان دارد وزنه تور ماهی‌گیری یا لنگری کوچک باشد. در نزدیکی این شی دو دست‌افزار سنگی با شاخصه‌های فن‌آوری دوره پارینه‌سنگی یافت شده‌اند.
مرتضی حصاری، با اشاره به اهمیت ابزارهای کشف‌شده اظهار کرد:
پیوند نزدیک بین شی سنگی سوراخ‌شده و دست‌ساخته‌های سنگی تولیدشده با کوبه سخت که عمدتا در دوران پارینه‌سنگی رواج داشته، باعث ایجاد سوالات مهمی درباره زمان شروع دریانوردی و استفاده جوامع ساحلی از منابع دریایی در این منطقه شده است.
رئیس گروه کاوش محوطه باستانی کوپال گفت:
در حالی‌که صنایع سنگی در کنار این شی از ویژگی‌های پارینه‌سنگی برخوردار است و جلای بیابانی ضخیم در سطح آن‌ها از قدمت زیاد آن‌ها حکایت دارد اما سطح خود قلوه‌سنگ سوراخ شده الگوهای متفاوتی از فرسایش را نشان می‌دهد. بنابراین باید مطالعات تکمیلی بیشتری انجام شود تا بتوانیم به نتیجه‌گیری مطمئن‌تری برسیم.
رئیس گروه کاوش محوطه باستانی کوپال ادامه داد:
همفکری با متخصان مختلف چندین تفسیر را مطرح می‌کند؛ ممکن است این یافته‌ها واقعا به دوران پارینه‌سنگی مربوط باشد و نشان‌دهنده بهره‌وری جوامع شکارورز ـ گردآورنده این دوران از منابع دریایی باشد.
این احتمال هم وجود دارد که ما با بقایای چند دوره متمایز در این مکان مواجه باشیم. وجود سفال‌های مربوط به هزاره چهارم پیش از میلاد در یک ترانشه دیگر در نزدیکی این محل نشان می‌دهد که کوپال برای مدت طولانی مورد استفاده بوده است. هرچند ما به شواهد بیشتری نیاز داریم تا مشخص کنیم آیا قدمت این یافته‌های اخیر به دوران پارینه‌سنگی می‌رسد یا خیر.
حصاری، درحالی که کاوش‌های نجات‌بخشی در حال پایان است، بر اهمیت پژوهش‌های منسجم تاکید کرد و گفت:
ما درحال انجام بررسی‌های ریز ساییدگی و تاریخ‌گذاری بستر یافته‌ها هستیم تا رابطه بین این اشیا با هم و با بستر باستان‌شناسی آن‌ها را روشن کنیم. اما در مجموع یافته‌های فصل میدانی اخیر نشان می‌دهد این محوطه حاوی شواهد غنی از بهره‌برداری انسان از منابع دریایی در دوران پیش از تاریخ است و بی‌تردید با مطالعات تکمیلی آینده می‌توانیم بهتر به جایگاه ارزشمند این مکان در مطالعات مرتبط با دریانوردی اولیه و بهره‌برداری از منابع دریایی در سواحل مکران پی ببریم.
دیدگاه شما چیست؟