باغ گیاه شناسی باتومی؛ مکانی برای اکتشاف گیاهان در شهر ساحلی گرجستان

باغ گیاه‌شناسی باتومی (Batumi Botanical Garden) یکی از جاذبه‌های طبیعی گرجستان است که با چشم‌اندازهای تماشایی و مجموعه‌ای غنی از گونه‌های گیاهی، مکانی منحصربه‌فرد برای علاقه‌مندان طبیعت و دانش‌پژوهان گیاه‌شناسی به شمار می‌رود.

باغ گیاه‌شناسی باتومی در سواحل دل‌انگیز دریای سیاه، در فاصله حدود ۹ کیلومتری از مرکز این شهر قرار گرفته است. این باغ که در منطقه‌ای سرسبز و زیبا به نام دماغه سبز (The Green Cape) واقع شده است، با وسعتی حدود ۱۱۱ هکتار، یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین باغ‌های گیاه‌شناسی منطقه به شمار می‌آید.

باغ گیاه‌شناسی باتومی روی زمین‌های شیب‌داری بنا شده است که از کناره ساحل دریا آغاز می‌شود و تا ارتفاع ۲۲۰ متری از سطح دریا امتداد می‌یابد؛ به عبارتی، بخشی از باغ هم‌تراز دریا قرار گرفته و سایر بخش‌ها به‌تدریج در ارتفاعات بالاتر گسترش یافته‌ است. پیش از احداث باغ گیاه‌شناسی باتومی، این ناحیه پوشیده از جنگل‌های بومی بود و درختانی مانند راش، شاه‌بلوط و نمدار در آن وجود داشت.

گياهان موجود در باغ گیاه‌شناسی باتومی در بخش‌هاي مختلفی براساس مناطق جغرافيايي گوناگون تقسيم شده‌اند؛ ازجمله: قفقاز، آسياي شرقي، نيوزيلند،آمریکای شمالی، آمريكاي جنوبي، هيماليا، مكزيك، استراليا و ناحيه مديترانه‌اي. تنوع گياهي چشمگير در باغ گیاه‌شناسی باتومی، این مجموعه را به مكاني ايدئال براي طبيعت‌گردان و گياه‌شناسان تبديل كرده است. در ادامه این مطلب از مجله گردشگری بوکینگ، با ما همراه باشيد تا با ويژگي‌هاي بيشتر اين مكان ديدني آشنا شويد.

منبع عکس: گوگل‌مپ. عکاس: Miri Falah

درباره باغ گیاه‌شناسی باتومی بیشتر بدانید:

• باغ گیاهشناسی باتومی کجاست؟
• تاریخچه باغ گیاهشناسی باتومی
• بخش های مختلف باغ گیاهشناسی باتومی
• پارک های باغ گیاهشناسی
• گونه های گیاهی باغ گیاهشناسی
• امکانات باغ گیاهشناسی باتومی
• اطلاعات بازدید از باغ گیاهشناسی باتومی
• دیدنی های اطراف باغ گیاهشناسی باتومی

باغ گیاهشناسی باتومی کجاست؟

• آدرس: گرجستان، جمهوری خودمختار آجارا، شهر باتومی، منطقه دماغه سبز، خیابان مگنولیا (Georgia,Autonomous Republic Of Adjara, Batumi City, The Green Cape Area, Magnolia Street) (مشاهده روی نقشه)
• تلفن: ۲۷۰۰۳۳ ۴۳۲ ۹۹۵+
• وبسایت: Bbg.Ge

باغ گیاه‌شناسی باتومی در منطقه‌ای به نام دماغه سبز در شمال شهر باتومی واقع شده است. این منطقه، یکی از خوش‌آب‌وهوا‌ترین نقاط ساحلی دریای سیاه در کشور گرجستان است که در آن دریا و جنگل در کنار هم قرار گرفته‌اند. این باغ که حدود ۹ کیلومتر با مرکز شهر باتومی فاصله دارد، ازطریق جاده ساحلی به‌راحتی قابل دسترسی است.

منطقه‌ای که باغ گیاه‌شناسی باتومی در آن قرار دارد، به‌دلیل پوشش سبز گسترده و چشم‌اندازهای زیبا، یکی از جاذبه‌های طبیعی مشهور اطراف باتومی به ‌شمار می‌رود.

گزینه‌های متعددی برای دسترسی به باغ گیاه‌شناسی باتومی از فرودگاه بین‌المللی این شهر وجود دارد. فاصله این باغ تا فرودگاه باتومی، حدود ۱۵ کیلومتر است که طی کردن این مسیر با تاکسی حدود ۱۸ دقیقه طول می‌کشد. همچنین، اتوبوس خط ۱۰، هر ۳۰ دقیقه یک‌بار از فرودگاه به سمت باغ گیاه‌شناسی حرکت می‌کند و مسافران را بعد از حدود ۳۰ دقیقه به مقصد می‌رساند.

 استفاده از تاکسی و اتوبوس، امکان دسترسی آسان و مقرون‌به‌صرفه به باغ گیاه‌شناسی باتومی را برای بازدیدکنندگان فراهم کرده است.

منبع عکس: گوگل‌مپ. عکاس: Sergey Sokolov

مسیر دسترسی به باغ گیاهشناسی

برای دسترسی به باغ گیاه‌شناسی باتومی، وسایل حمل‌ونقل عمومی ازجمله تاکسی، اتوبوس و مینی‌بوس در دسترس است. در ادامه، هریک از این روش‌ها را به‌صورت جداگانه توضیح می‌دهیم:

• تاکسی: استفاده از تاکسی یکی از سریع‌ترین و راحت‌ترین روش‌ها برای رسیدن به باغ گیاه‌شناسی باتومی است. فاصله مرکز شهر باتومی تا این باغ، حدود ۹ کیلومتر است و طی کردن این مسیر با تاکسی معمولا حدود ۱۰ تا ۱۵ دقیقه طول می‌کشد. هزینه تاکسی در مسیر مرکز شهر تا باغ گیاه‌شناسی باتومی بین سه تا چهار دلار آمریکا (یا معادل آن به لاری گرجستان) متغیر است. توصیه می‌کنیم قبل از سوار شدن، درباره مبلغ کرایه با راننده توافق کنید.
• اتوبوس: اتوبوس شماره ۱۵ هر ۴۰ دقیقه یک‌بار از خیابان زدا گله (Zeda Gele) حرکت می‌کند و با گذر از خیابان‌های ملیکیشویلی (Melikishvili)، چاچاوادزه (Chavchavadze)، روستاویلی (Rustaveli) و گوگباشویلی (Gogebashvili) به باغ گیاه‌شناسی باتومی می‌رسد. برای دسترسی به ورودی دوم این باغ (صندوق بلیط شماره دو)، در ایستگاه باغ گیاه‌شناسی که در فاصله ۱۰۰ متری از ورودی قرار دارد، پیاده شوید.
• مینی‌بوس: مینی‌بوس‌های خط شماره ۳۱ هر ۱۵ دقیقه یک‌بار از مرکز تجاری شهر باتومی، یعنی خیابان آگماشنبلی (Agmashenebeli)، حرکت می‌کنند و با عبور از خیابان گورگیلادزه (Gorgiladze) به باغ گیاه‌شناسی باتومی می‌رسند. آخرین ایستگاه این مسیر در فاصله ۵۰ متری از ورودی اصلی باغ (صندوق بلیط شماره یک) قرار دارد.

مینی‌بوس‌های خط شماره ۴۰ هر ۱۵ دقیقه یک‌بار از ایستگاه مرکز خرید باتومی (Agmashenebeli) حرکت می‌کند و از خیابان چاچاوادزه می‌گذرد. برای دسترسی به ورودی شمالی باغ گیاه‌شناسی (صندوق بلیط شماره سه)، در ایستگاه ورودی چاکوی (Chakvi Entrance)، که در فاصله ۳۰۰ متری از ورودی قرار دارد، از مینی‌بوس پیاده شوید.

منبع عکس: گوگل‌مپ. عکاس: Nikolai K

تاریخچه باغ گیاهشناسی باتومی

باغ گیاه‌شناسی باتومی یکی از مهم‌ترین مراکز گیاه‌شناسی در منطقه قفقاز است که در سال ۱۹۱۲ به‌طور رسمی افتتاح شد. البته، تاریخچه این باغ به دهه ۱۸۸۰ بازمی‌گردد؛ زمانی که آندری کراسنوف (Andrey Krasnov)، گیاه‌شناس و جغرافی‌دان روسی، به بررسی پوشش گیاهی این منطقه پرداخت.

در سال ۱۸۹۲، پاول تاتارینوف (Pavel Tatarinov)، گیاه‌شناس و جغرافی‌دان روسی، باغی به نام باغ تطبیق در سواحل باتومی تاسیس کرد که امروزه، با نام «پارک بالا» شناخته می‌شود. این اقدام زمینه‌ساز شکل‌گیری باغ گیاه‌شناسی اصلی در سال‌های بعد شد.

آندری کراسنوف با همکاری یاسون گوردزیانی (Yason Gordziani)، باغبان و طراح گرجی، و مایکل د آلفونس (Michael D'Alphonse)، باغبان فرانسوی، باغ گیاه‌شناسی باتومی را در منطقه‌ای به نام دماغه سبز در فاصله ۹ کیلومتری شمال باتومی تاسیس کرد. این منطقه پیش‌تر پوشیده از جنگل‌های بومی کولختی بود که گونه‌هایی مانند راش، شاه‌بلوط و نمدار را شامل می‌شد. این تیم تلاش کرد گیاهان مختلف را از مناطق گوناگون جهان در این مکان رشد دهد و سازگاری آن‌ها را با محیط بررسی کند.

در دوران اتحاد جماهیر شوروی (از سال ۱۹۲۵)، باغ گیاه‌شناسی باتومی به‌عنوان مرکزی برای مطالعه گیاهان نیمه‌گرمسیری دریای سیاه توسعه یافت. در این دوره، بخش‌های مختلفی به این باغ افزوده و مجموعه‌های گیاهی متنوعی از مناطق مختلف جهان در آن گردآوری شد. در سال ۱۹۵۰، باغ گیاه‌شناسی باتومی تحت نظارت آکادمی علوم گرجستان قرار گرفت و تا سال ۲۰۰۶ به‌عنوان یکی از نهادهای علمی این آکادمی فعالیت ‌کرد؛ در این بازه زمانی، سطح علمی و تنوع گیاهی این باغ رشد چشمگیری یافت.

از سال ۱۹۹۸، باغ گیاه‌شناسی باتومی به عضویت شورای بین‌المللی حفاظت از باغ‌های گیاه‌شناسی (Botanic Gardens Conservation International) درآمد؛ در نتیجه، دسترسی به منابع بین‌المللی و پروژه‌های مشترک علمی در این باغ فراهم شد.  امروزه، باغ گیاه‌شناسی باتومی با بیش از ۱۴۰ باغ گیاه‌شناسی و دانشگاه در سراسر جهان، همکاری علمی دارد. این باغ با مناظر طبیعی زیبا و مجموعه‌های گیاهی متنوع، سالانه میزبان هزاران بازدیدکننده از سراسر جهان است.

امروزه، باغ گیاه‌شناسی باتومی دارای ۹ بخش جغرافیایی-گیاهی شامل مناطق قفقاز، آسیای شرقی، نیوزیلند، آمریکای شمالی، آمریکای جنوبی، هیمالیا، مکزیک، استرالیا و مدیترانه است. این باغ شامل بیش از ۲٬۰۰۰ گونه گیاهی است که از مناطق مختلف جهان گردآوری شده‌اند و فرایند افزودن گونه‌های جدید و تحقیق روی شرایط رشد آن‌ها همچنان ادامه دارد. این تنوع گیاهی، باغ گیاه‌شناسی باتومی را به یکی از مراکز مهم پژوهشی و گردشگری در منطقه تبدیل کرده است.

منبع عکس: گوگل‌مپ. عکاس: محمد سالم

بخش های مختلف باغ گیاهشناسی باتومی

باغ کودکان

باغ کودکان محیطی آموزشی و تفریحی برای کودکان در باغ گیاه‌شناسی باتومی فراهم کرده است. در این بخش، کودکان می‌توانند با انواع گیاهان آشنا شوند و ازطریق بازی‌های آموزشی، مفاهیم پایه گیاه‌شناسی را یاد بگیرند. مسیرهای پیاده‌روی مناسب برای کالسکه و وسایل نقلیه برقی نیز در این بخش فراهم شده است تا خانواده‌ها بتوانند به‌راحتی از باغ کودکان بازدید کنند. این فضا به‌گونه‌ای طراحی شده است که کودکان حین بازی و تفریح، با گیاهان نیز آشنا شوند.

در باغ کودکان، برنامه‌های آموزشی متنوعی برای کودکان برگزار می‌شود که کارگاه‌های کاشت گیاه، نقاشی طبیعت و بازی‌های تعاملی ازجمله آن‌ها است. این فعالیت‌ها با هدف افزایش آگاهی زیست‌محیطی و تقویت ارتباط کودکان با طبیعت طراحی شده‌ است.

باغ شکوفه ها

باغ شکوفه‌ها یکی از زیباترین بخش‌های باغ گیاه‌شناسی باتومی است که در آن، انواع گل‌های شکوفه‌دار ازجمله رز، شکوفه‌های گیلاس و دیگر گل‌های فصلی کاشته شده‌ است. این بخش به‌ویژه در فصل بهار با شکوفه‌های رنگارنگ و عطر دل‌انگیز، توجه بازدیدکنندگان را به خود جلب می‌کند. باغ شکوفه‌ها فضایی مناسب برای عکاسی و لذت بردن از آرامش در دل طبیعت است.

در باغ شکوفه‌ها، بیش از ۱۰۷ گونه و رقم از گل‌های رز کاشته شده که برخی از آن‌ها از زمان تاسیس باغ در سال ۱۹۱۲ باقی مانده‌ است. این مجموعه شامل گونه‌های نادر و تاریخی است که علاقه‌مندان بسیاری را به خود جذب می‌کند. بهترین زمان بازدید از باغ شکوفه‌ها در باغ گیاه‌شناسی باتومی، مهرماه و اردیبهشت‌ماه است.

منبع عکس: گوگل‌مپ. عکاس: Pavel Rapovich 

موزه بونسای

موزه بونسای در باغ گیاه‌شناسی باتومی، مجموعه‌ای از درختان بونسای با قدمت‌های مختلف را به نمایش می‌گذارد. بونسای گیاهی است که در آسیای شرقی به‌ویژه ژاپن می‌روید. این موزه، هنر ژاپنی پرورش بونسای را به بازدیدکنندگان معرفی می‌کند و نشان می‌دهد چگونه می‌توان درختان بزرگ را در اندازه‌های کوچک پرورش داد.

بازدید از موزه بونسای فرصتی برای آشنایی با تکنیک‌های پرورش این گونه گیاهی و درک زیبایی‌های آن است. این موزه با فضای آرام و دل‌نشین خود، مکانی مناسب برای علاقه‌مندان طبیعت است. موزه بونسای با الهام از باغ‌های ژاپنی طراحی شده است و درختان بونسای آن در ظروف سنتی نگهداری می‌شوند؛ عمر برخی از این درختان، بیش از ۵۰ سال است.

غرفه گرمسیری

غرفه گرمسیری بخشی از باغ گیاه‌شناسی باتومی است که در آن گیاهان مناطق گرمسیری و نیمه‌گرمسیری نگهداری می‌شود. در این غرفه با کنترل کردن آب‌و‌هوا، محیطی مناسب برای رشد گیاهانی چون ارکیده‌ها، فیکوس‌ها و دیگر گیاهان گرمسیری فراهم شده است. غرفه گرمسیری با فضای مرطوب و سرسبز خود، حس حضور در جنگل‌های استوایی را به بازدیدکنندگان القا می‌کند.

در غرفه گرمسیری باغ گیاه‌شناسی باتومی، گونه‌های نادری از گیاهان گرمسیری مانند ارکیده‌های کمیاب و گیاهان گوشت‌خوار به نمایش گذاشته شده‌ است. در این موزه، بازدیدکنندگان با تنوع زیستی مناطق گرمسیری آشنا می‌شوند.

باغ سنگ ها

باغ سنگ‌ها یکی از بخش‌های جذاب باغ گیاه‌شناسی باتومی است که در آن تلفیقی از سنگ‌های طبیعی و گیاهان مقاوم به خشکی به نمایش گذاشته شده‌ است. این بخش با طراحی خاص خود، نمایانگر زیبایی‌های طبیعی مناطق کوهستانی و خشک است. در باغ سنگ‌ها، گیاهانی چون کاکتوس‌ها، ساکولنت‌ها و دیگر گیاهان مقاوم به خشکی کاشته شده‌ است و مناظر متفاوتی پیش چشم بازدیدکنندگان قرار دارد.

باغ سنگ‌ها، که با همکاری باغبانانی از مونیخ و فرانسه طراحی شده است، شامل گیاهان بومی مناطق خشک قفقاز و گرجستان است. ترکیب سنگ‌ها و گیاهان در این بخش، نمایی طبیعی و زیبا ایجاد کرده است.

منبع عکس: وبسایت Bbg.Ge. عکاس: نامشخص

خانه گل استکانی

خانه گل استکانی بخشی از باغ گیاه‌شناسی باتومی است که به نمایش انواع گل‌های استکانی و گیاهان گل‌دار اختصاص دارد. در این بخش، بازدیدکنندگان می‌توانند با تنوع گل‌های استکانی و روش‌های نگهداری آن‌ها آشنا شوند. فضای این بخش با طراحی زیبا و گل‌های رنگارنگ، محیطی دل‌نشین برای علاقه‌مندان گل‌وگیاه فراهم کرده است تا به مقایسه و شناخت تفاوت‌های گونه‌های مختلف این گل‌ها بپردازند.

باغ گیاهان دارویی

باغ گیاهان دارویی در باغ گیاه‌شناسی باتومی، مجموعه‌ای از گیاهان دارویی بومی و غیربومی را در خود جای داده است. این بخش به‌منظور آشنایی بازدیدکنندگان با خواص دارویی گیاهان و گونه‌های پر‌شمار آن‌ها طراحی شده است و در آن، اطلاعات مفیدی درباره کاربردهای سنتی و مدرن گیاهان دارویی ارائه می‌شود.

یافته‌های علمی حاصل از تحقیقات و پژوهش‌های متعدد روی گونه‌های مختلف باغ گیاهان دارویی، نقش مهمی در گسترش دانش علمی در این زمینه داشته است. این تحقیقات به درک بهتر تنوع زیستی و ویژگی‌های گیاهان دارویی کمک می‌کند و زمینه‌ساز توسعه فعالیت‌های پژوهشی، آموزشی و کاربردی در این حوزه است.

باغ شکسپیر

باغ شکسپیر در باغ گیاه‌شناسی باتومی، فضایی منحصربه‌فرد است که به بزرگداشت مشاهیر و شخصیت‌های مهم تاریخ ادبیات و هنر اختصاص دارد. این باغ به‌طور خاص با هدف ادای احترام و قدردانی از چهره‌های برجسته فرهنگی طراحی شده است.

باغ شکسپیر به‌عنوان قلب فرهنگی باغ گیاه‌شناسی باتومی شناخته می‌شود و محل برگزاری جشنواره‌های معتبر ادبی و فرهنگی است که هر ساله توجه بسیاری از علاقه‌مندان را به خود جلب می‌کند. همچنین، تابلوهایی کنار هریک از این درختان نصب شده است که اطلاعاتی مختصر از زندگی و دستاوردهای مشاهیر ادبی و هنری را به بازدیدکنندگان ارائه می‌دهد.

وبسایت Georgianholidays.Com. عکاس: نامشخص

مجموعه تحقیقاتی

مجموعه تحقیقاتی باغ گیاه‌شناسی باتومی، بخشی علمی و پژوهشی است که در آن پژوهشگران به بررسی ویژگی‌های گیاهان، روش‌های نگهداری و تکثیر آن‌ها و تاثیرات محیطی بر رشد گیاهان می‌پردازند. این مجموعه تحقیقاتی، نقش مهمی در توسعه دانش گیاه‌شناسی و حفاظت از تنوع زیستی ایفا می‌کند و همکاری‌های علمی گسترده‌ای با دانشگاه‌ها و موسسات تحقیقاتی داخلی و بین‌المللی دارد.

پارک های باغ گیاهشناسی

باغ گیاه‌شناسی باتومی در گرجستان، یکی از بزرگ‌ترین و متنوع‌ترین باغ‌های گیاه‌شناسی در منطقه قفقاز است. این باغ به سه پارک اصلی تقسیم می‌شود: پارک بالایی، پارک پایینی و پارک ساحلی. در ادامه، هریک از این پارک‌ها را با جزئیات معرفی می‌کنیم.

پارک بالایی  (Upper Park)

پارک بالایی باغ گیاه‌شناسی باتومی، یکی از بخش‌های دیدنی و تاریخی این مجموعه محسوب می‌شود که در بالاترین نقطه باغ قرار دارد. این بخش در اواخر قرن نوزدهم توسط ای تاتارینوف (E.Tatarinov)، جغرافی‌دان و گیاه‌شناس روسی، خریداری و به‌عنوان باغی برای سازگاری گیاهان با اقلیم محلی پایه‌گذاری شد. بنای تابستانی تاتارینوف که همچنان حفظ شده است و به‌عنوان ساختمان اداری باغ از آن استفاده می‌شود، نمونه‌ای برجسته از معماری آن دوره به‌ شمار می‌آید.

پارک بالایی با وسعتی حدود ۱۱ هکتار، یکی از فضاهای فرهنگی، تفریحی و علمی مهم در باغ گیاه‌شناسی باتومی است. در این پارک، میدان‌هایی با نام چهره‌های ملی گرجستان وجود دارد و مسیرهایی برای پیاده‌روی بازدیدکنندگان طراحی‌شده است؛ افزون بر این، چشم‌اندازهای پانورامای زیبایی از سکوهای تماشا به چشم می‌خورد که چشم هر بیننده‌ای را مجذوب خود می‌کند.

پارک بالایی میزبان نمایشگاه‌ها و رویدادهای متعددی در حوزه گیاهان زینتی، میوه‌ها و گونه‌های گیاهی بومی است که با توجه به فعالیت‌های پژوهشی و گردشگری باغ، اهمیتی دوچندان پیدا می‌کند.

منبع عکس: وبسایت Georgianencyclopedia.Ge. عکاس: نامشخص

پارک پایینی  (Lower Park)

پارک پایینی باغ گیاه‌شناسی باتومی که از ورودی اصلی مجموعه در منطقه‌ دماغه سبز آغاز می‌شود، یکی از قدیمی‌ترین و زیباترین بخش‌های این باغ به شمار می‌آید. این قسمت از باغ در قرن نوزدهم توسط جهانگرد فرانسوی، مایکل د آلفونس، طراحی و احداث شد؛ او دماغه‌ای را که به دریا امتداد دارد، دماغه سبز نامید. طراحی این پارک با سبک منظم فرانسوی انجام شده است و جلوه‌ای منحصربه‌فرد از فضای سبز کلاسیک را به نمایش می‌گذارد.

پارک پایینی در دهه ۱۹۵۰ به‌طور رسمی به مجموعه باغ گیاه‌شناسی پیوست و اکنون حدود ۱۰ هکتار وسعت دارد.  پارک پایینی با مسیرهای سرسبز، محوطه‌های کلاسیک و فضاهایی برای قدم‌ زدن و استراحت کردن، یکی از پربازدیدترین مناطق باغ گیاه‌شناسی باتومی محسوب می‌شود. همچنین، خانه مایکل د آلفونس، که هنوز در پارک پایینی قرار دارد، یادگار دوره‌ای از آغاز شکل‌گیری باغ گیاه‌شناسی باتومی است.  

در سال‌های اخیر، به‌دلیل استقبال زیاد بازدیدکنندگان، طرح‌هایی برای بازسازی و بهبود امکانات تفریحی پارک پایینی اجرا شده است. ازجمله ویژگی‌های این پارک، وجود حوضچه‌های تزیینی، مسیرهایی با چشم‌انداز خیره‌کننده و سکوی تماشای مناظر در مرتفع‌ترین نقاط آن است؛ ازاین‌رو، پارک پایینی یکی از مقاصد محبوب بازدیدکنندگان در باغ گیاه‌شناسی باتومی به شمار می‌رود.

منبع عکس: وبسایت Bbg.Ge. عکاس: نامشخص

پارک ساحلی (Giorgi Gabrichidze Seaside Park)

پارک ساحلی یکی از بخش‌های اصلی و پرتردد باغ گیاه‌شناسی باتومی است که در ابتدا توسط آندری کراسنوف با هدف جذب بازدیدکنندگان و تجمع مردم طراحی شد. این بخش، ابتدا متعلق به دپارتمان گیاهان آمریکای شمالی (Northern American Florist Department) بود و با نام بولوار آمریکایی (American Boulevard) شناخته می‌شد. مسیر دسترسی به این پارک از سمت دریا، راه‌آهن و شهر چاکوی (Chakvi) به باغ گیاه‌شناسی باتومی می‌رسید و در گذشته با پوشش گیاهی چشمگیر، فضای جنگلی خاص و دیدنی ایجاد کرده بود.

در جنگ جهانی دوم، بولوار آمریکایی آسیب دید و بازسازی آن در دهه ۱۹۵۰ توسط گیورگی گابریچیدزه (Giorgi Gabrichidze) با انتخاب سبک منظم فرانسوی انجام شد. طراحی این فضا با خطوط مستقیم و نظم هندسی در تضادی هنرمندانه با پارک‌های بالایی و پایینی انجام شده است. میدان مرکزی پارک ساحلی با گل‌کاری خاص در محل تلاقی مسیرهای اصلی قرار گرفته است و مسیر منتهی به دریا، بازدیدکنندگان را به سکوی ساحلی ایستگاه باغ گیاه‌شناسی هدایت می‌کند.

امروزه، بخش پایانی مسیر گردشگری پارک ساحلی از ورودی‌های دماغه سبز و چاکوی به شمار می‌رود و امکاناتی مانند منطقه مخصوص پیک‌نیک، گلخانه، فروشگاه گیاهان و کافه در آن به چشم می‌خورد. از سال ۲۰۱۴، فضای روباز ریچوال پودیوم (Ritual Podium) نیز به آن اضافه شده است که برای برگزاری مراسم عروسی و عکاسی از آن استفاده می‌شود. علاوه‌بر این، پارک ساحلی میزبان برگزاری نمایشگاه‌ها و دیگر رویدادهای ویژه به مناسبت‌های مختلف نیز هست.

منبع عکس: گوگل‌مپ. عکاس: Yana Masheryakova

گونه های گیاهی باغ گیاهشناسی

باغ گیاه‌شناسی باتومی مجموعه‌ای بی‌نظیر از گونه‌های گیاهی از اقلیم‌های مختلف جهان را در خود جای داده است. در این مجموعه، بیش از 2٬۰۰۰ گونه‌ گیاهی در ۹ بخش جغرافیایی-گیاهی سازمان‌دهی شده‌اند؛ ازجمله: آسیای شرقی، مدیترانه، آمریکای شمالی، آمریکای جنوبی، قفقاز، استرالیا، مکزیک، هیمالیا و نیوزیلند. هر بخش نیز به‌گونه‌ای طراحی شده است که شرایط طبیعی زیستگاه اصلی گیاهان شبیه‌سازی شود؛ به‌طوری که بازدیدکننده هنگام عبور از هر بخش احساس ‌کند وارد منطقه‌ای دیگر از کره زمین شده است.

بخش آسیای شرقی در باغ گیاه‌شناسی باتومی، با مساحتی افزون‌بر ۶ هکتار، غنی‌ترین و بزرگ‌ترین بخش این باغ ازنظر تنوع گیاهی است. در این بخش، بیش از ۷۱۰ واحد تاکسونومیک (Taxonomic) از ۹۲ خانواده و ۲۵۷ جنس گیاهی قرار دارند.

ازجمله گونه‌های برجسته بخش شرق آسیا در باغ گیاه‌شناسی باتومی می‌توان به درختان ژینکو (Ginkgo Biloba)، سکویا (Metasequoia Glyptostroboides)، فاسیا (Fatsia Japonica)، کاملیا (Camellia Japonica)، درخت چینی (Cinnamomum Camphora) و درخت چای (Camellia Sinensis) اشاره کرد. در این بخش به‌دلیل وضعیت اقلیمی مشابه با مناطق مرطوب ژاپن، شرایط مناسبی برای رشد این گونه‌ها فراهم شده است.

منبع عکس: گوگل‌مپ. عکاس: Nikoloz N

گیاهان باغ گیاه‌شناسی باتومی از منابع معتبر و مراکز گیاه‌شناسی مختلف جهان تامین شده‌اند. گونه‌های درختی این مجموعه با نظارت دقیق وارد و در شرایط کنترل‌شده کشت شده‌اند تا امکان سازگاری آن‌ها با اقلیم نیمه‌گرمسیری و مرطوب باتومی فراهم شود. گونه‌هایی از چین، ژاپن، استرالیا، آمریکای مرکزی و جنوبی، مدیترانه و حتی آفریقا در این مجموعه وجود دارد که برخی از آن‌ها جزو گونه‌های نادر یا در معرض خطر در زیستگاه اصلی خود محسوب می‌شوند.

فرایند نگهداری از تنوع گیاهی باغ گیاه‌شناسی باتومی نیازمند تخصص و امکانات پیشرفته است. در این باغ، تیمی از متخصصان فضای سبز و گیاه‌شناسی، شرایط زیستی درختان را به‌صورت مداوم بررسی می‌کنند. آبیاری گیاهان نیز با توجه به نیازهای خاص هر منطقه انجام و اقدامات کنترلی برای مقابله با آفت‌ها و بیماری‌ها به ‌کار گرفته می‌شود. همچنین در این باغ، سیستم‌های گلخانه‌ای برای پرورش و حفاظت از گونه‌های حساس به شرایط فصلی وجود دارد.

نهال‌های جدید باغ گیاه‌شناسی باتومی با دقت زیاد در ایستگاه‌های رشد اولیه پرورش می‌یابند و پس از تثبیت شرایط اولیه رشد، به بخش‌های اصلی باغ منتقل می‌شوند تا در شرایط زیست‌محیطی مناسب رشد کنند.

امکانات باغ گیاهشناسی باتومی

در باغ گیاه‌شناسی باتومی علاوه‌بر تنوع گیاهی شگفت‌انگیز، امکانات رفاهی متعددی برای بازدیدکنندگان فراهم شده است. یکی از ویژگی‌های برجسته این باغ، وجود فضاهایی برای برگزاری مراسم عروسی است که با چشم‌اندازهای زیبا از دریای سیاه و فضای سبز اطراف، محیطی ایدئال برای جشن‌ها و مناسبت‌های خاص به شمار می‌رود. این امکانات، باغ گیاه‌شناسی باتومی را به یکی از مقاصد محبوب برای برگزاری مراسممختلف در باتومی تبدیل کرده است.

باغ گیاه‌شناسی باتومی دارای پارکینگ‌های مناسب و غرفه‌های اطلاعات در ورودی‌ها است. راهنمایان مجرب در این غرفه‌ها آماده‌اند اطلاعات لازم درباره مسیرها، بخش‌های مختلف باغ و گونه‌های گیاهی را به بازدیدکنندگان ارائه دهند. همچنین، نقشه‌های راهنما و تابلوهای اطلاعاتی در سراسر این باغ نصب شده‌ است تا بازدیدکنندگان به‌راحتی مسیر خود را پیدا کنند. این اقدامات باعث می‌شود بازدیدکنندگان بدون نگرانی از گم ‌شدن به گشت‌وگذار در باغ بپردازند.

برای استراحت و لذت ‌بردن از فضای طبیعی باغ گیاه‌شناسی باتومی، نیمکت‌هایی در نقاط مختلف این باغ تعبیه شده است. علاوه‌بر این، مناطق مخصوص پیک‌نیک در این باغ، فضای مناسبی برای وقت گذراندن با خانواده و دوستان است؛

برخی از این مناطق به‌دلیل دسترسی مستقیم به ساحل دریای سیاه، چشم‌اندازی تماشایی به دریا دارند. امکانات مختلف باغ گیاه‌شناسی باتومی باعث شده است تا این مکان به یکی از انتخاب‌های محبوب برای استراحت و وقت‌گذرانی در طبیعت تبدیل شود.

منبع عکس: وبسایت Visitajara.Com. عکاس: نامشخص

اطلاعات بازدید از باغ گیاهشناسی باتومی

• ساعات بازدید (سال ۲۰۲۵): همه‌روزه از ۹ تا ۱۹
• هزینه بازدید (سال ۲۰۲۵): حدود ۷٫۳ دلار

منبع عکس: گوگل‌مپ. عکاس: Andrey Sinitsin

نکات بازدید از باغ گیاهشناسی باتومی

• برای بازدید کامل از باغ گیاه‌شناسی باتومی، حداقل دو تا سه ساعت زمان لازم است. اگر قصد دارید بخش‌های مختلف این باغ را با دقت بیشتری ببینید یا از خدمات راهنمایی استفاده کنید، ممکن است زمان بیشتری نیاز داشته باشید.
• بهترین زمان بازدید از باغ گیاه‌شناسی باتومی، فصل بهار و تابستان است؛ زیرا در این فصل‌ها، هوا معتدل است و باغ جلوه زیبایی دارد. همچنین در مهرماه، شکوفه‌های باغ منظره‌ای تماشایی را ایجاد می‌کند. بسیاری از گردشگران ایرانی، فصل تابستان را برای سفر به گرجستان و تماشای طبیعت سرسبز باتومی انتخاب می‌کنند.
• اگر مایل به استفاده از خدمات راهنمای خصوصی در طول بازدید خود از باغ گیاه‌شناسی باتومی هستید، می‌توانید با پرداخت هزینه اضافی از این خدمات استفاده کنید. این راهنماها، اطلاعات مفیدی درباره بخش‌های مختلف باغ به شما ارائه می‌دهند.
• به‌هیچ‌عنوان روی چمن‌ها راه نروید یا به گیاهان دست نزنید. این رفتارها در باغ ممنوع است و به پوشش گیاهی باغ آسیب می‌زند.
• زباله‌هایتان را در سطل‌های مخصوص بیندازید و از آلوده ‌کردن محیط خودداری کنید. باغ گیاه‌شناسی محیطی طبیعی و محافظت‌شده است و رعایت نظافت محیط به حفظ آن کمک می‌کند.
• در روزهای آفتابی، کرم ضدآفتاب بزنید و بطری آب همراه خود داشته باشید. همراه داشتن تنقلات سبک هم می‌تواند در طول مسیر به شما انرژی بدهد.
• در صورت نیاز به اطلاعات بیشتر می‌توانید به غرفه اطلاعات در ورودی باغ مراجعه کنید. کارکنان باغ معمولا به زبان انگلیسی مسلط‌اند.
• اگر به‌دنبال فضای خاص برای برگزاری مراسم یا پیک‌نیک هستید، می‌توانید با کمک و مشورت راهنماها از بخش‌های مخصوص مثل محوطه برگزاری عروسی یا پیک‌نیک استفاده کنید.

منبع عکس: گوگل‌مپ. عکاس: Andrey Sinitsin

دیدنی های اطراف باغ گیاهشناسی باتومی

مجسمه علی و نینو

• آدرس: گرجستان، جمهوری خودمختار آجارا، شهر باتومی، خیابان روستاویلی، خیابان گوگباشویلی، خط ساحلی باتومی (Georgia,Autonomous Republic Of Adjara, Batumi City, Rustaveli Avenue, Gogebashvili Street, Seafront Promenade) (مشاهده روی نقشه)
• فاصله از باغ گیاه‌شناسی باتومی: حدود ۱۶ کیلومتر (۳۱ دقیقه با خودرو)

مجسمه علی و نینو (Ali And Nino) یکی از نمادهای عاشقانه و فرهنگی باتومی است که در سال ۲۰۱۰ توسط تامارا کوسیتادزه (Tamara Kvesitadze)، هنرمند گرجی، طراحی و ساخته شد. این مجسمه، دو پیکره فلزی به ارتفاع هشت متر را نشان می‌دهد که به‌آرامی به سمت یکدیگر حرکت می‌کنند، در هم ادغام می‌شوند و سپس از هم فاصله می‌گیرند. این حرکت نمادین، هر ۱۰ دقیقه یک‌بار تکرار می‌شود و داستان عشق تراژیک علی، پسر مسلمان آذربایجانی، و نینو، دختر مسیحی گرجی، را به تصویر می‌کشد. این داستان برگرفته از رمان معروف علی و نینو است که به تفاوت‌های فرهنگی و مذهبی و تاثیر آن‌ها بر روابط انسانی می‌پردازد.

مجسمه علی و نینو در بلوار ساحلی باتومی در نزدیک دریای سیاه قرار دارد و به‌ویژه در شب با نورپردازی‌های زیبا، جلوه‌ای خاص پیدا می‌کند. حرکت هماهنگ و آرام این دو پیکره، نمادی از تلاش برای اتحاد و عشق پایدار در رویارویی با موانع فرهنگی و اجتماعی است. بازدید از مجسمه علی و نینو، تجربه‌ای احساسی و تامل‌برانگیز برای گردشگران رقم می‌زند؛ ازاین‌رو، این مجسمه به یکی از مقاصد محبوب گردشگری در باتومی تبدیل شده است.

منبع عکس: گوگل‌مپ. عکاس: Giorgi Battinelli

برج الفبای باتومی

• آدرس: گرجستان، جمهوری خودمختار آجارا، شهر باتومی، خیابان روستاویلی، خیابان گوگباشویلی، خط ساحلی باتومی (Georgia,Autonomous Republic Of Adjara, Batumi City, Rustaveli Avenue, Gogebashvili Street, Seafront Promenade) (مشاهده روی نقشه)
• فاصله از باغ گیاه‌شناسی باتومی: حدود ۱۶ کیلومتر (۳۲ دقیقه با خودرو)

برج الفبا (Alphabetic Tower) یکی از نمادهای مدرن شهر باتومی است که در سال ۲۰۱۲ افتتاح شد. این برج ۱۳۰ متری با طراحی الهام‌گرفته از ساختار دی‌ان‌ای (DNA)، ۳۳ حرف الفبای گرجی را روی ساختاری مارپیچ به نمایش می‌گذارد. این طراحی منحصر‌به‌فرد، نمادی از هویت فرهنگی و زبان گرجی است؛ زبانی که بیش از ۱٬۵۰۰ سال قدمت دارد.

در بالاترین نقطه برج الفبای باتومی، گویی شیشه‌ای قرار دارد که شامل چندین طبقه است. در یکی از این طبقه‌ها، رستوران گردان وجود دارد که هر ساعت، یک دور کامل می‌چرخد و مناظری وسیع از شهر باتومی و دریای سیاه را به مهمانان نمایش می‌دهد. این برج به‌عنوان نمادی از پیشرفت و مدرنیته در باتومی شناخته می‌شود.

منبع عکس: گوگل‌مپ. عکاس: Alazani Valley

میدان پیازا

• آدرس: گرجستان، جمهوری خودمختار آجارا، شهر باتومی، خیابان پارناواز مپه (Georgia, Autonomous Republic Of Adjara, Batumi, Parnavaz Mepe Street) (مشاهده روی نقشه)
• فاصله از باغ گیاه‌شناسی باتومی: حدود ۱۶ کیلومتر (۳۳ دقیقه با خودرو)

میدان پیازا (Piazza Square) یکی از زیباترین و محبوب‌ترین مکان‌های دیدنی در مرکز شهر باتومی است که با الهام از معماری ایتالیایی طراحی شده است. این میدان با مساحت ۵٬۷۰۰ مترمربع، با ساختمان‌هایی با نماهای رنگارنگ، پنجره‌های شیشه‌ای رنگی و کافه‌ها و رستوران‌های متعدد احاطه شده است.

در مرکز میدان پیازا، موزاییک مرمری بزرگی به مساحت ۱۰۶ مترمربع قرار دارد که توسط ناتالیا آمیرجیبی (Natalia Amirejibi)، طراح گرجی-سوئیسی، طراحی شده است؛ این اثر به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین موزاییک‌های تصویری در اروپا شناخته می‌شود.

از میدان پیازا به‌عنوان مکانی برای برگزاری رویدادهای فرهنگی، کنسرت‌ها و جشنواره‌ها نیز استفاده می‌شود. فضای دل‌نشین و معماری منحصربه‌فرد این میدان، آن را به یکی از مقاصد محبوب گردشگران و مردم محلی تبدیل کرده است. بازدید از میدان پیازا، فرصتی برای آشنایی با فرهنگ و هنر مردم گرجستان در محیطی آرام و زیبا است.

منبع عکس: گوگل‌مپ. عکاس: Victoria Semenkovich

موزه باستان‌شناسی باتومی

• آدرس: گرجستان، جمهوری خودمختار آجارا، باتومی، خیابان ایلیا چاچاوادزه (Georgia, Autonomous Republic Of Adjara, Batumi, Chavchavadze St) (مشاهده روی نقشه)
• فاصله از باغ گیاه‌شناسی باتومی: حدود ۱۶ کیلومتر (۳۴ دقیقه با خودرو)

موزه باستان‌شناسی باتومی (Batumi Archaeological Museum) یکی از قدیمی‌ترین و مهم‌ترین موزه‌های گرجستان است که در سال ۱۹۹۴ تاسیس شد. در این موزه، مجموعه‌ای غنی از آثار باستانی دوره‌های مختلف تاریخی به نمایش گذاشته شده است. آثار موجود در موزه باستان‌شناسی باتومی شامل سفالینه‌ها، سکه‌ها و جواهرات و اشیای سنگی، برنزی و آهنی است که از مناطق مختلف آجارا کشف شده‌ است.

موزه باستان‌شناسی باتومی مکانی برای پژوهش‌های علمی و آموزشی نیز محسوب می‌شود. برگزاری نمایشگاه‌های موقت، کارگاه‌های آموزشی و همکاری با موسسه‌های بین‌المللی در زمینه باستان‌شناسی و تاریخی ازجمله فعالیت‌های این موزه است. بازدید از موزه باستان‌شناسی باتومی برای علاقه‌مندان تاریخ و فرهنگ غنی منطقه آجارا و گرجستان، انتخابی فوق‌العاده است.

منبع عکس: گوگل‌مپ. عکاس: Martin Pinkos