پل بسفر استانبول؛ نمادی از اتصال دو قاره

پل بسفر یکی از دیدنی‌ترین جاذبه‌های استانبول است. این پل به‌عنوان اصلی‌ترین پل احداث‌شده روی تنگه بسفر (مهم‌ترین معبر آبی کشور ترکیه) و پل معلق بین دو قاره آسیا و اروپا شناخته می‌شود.

اگر قصد دارید در تور استانبول شرکت کنید و از جاهای دیدنی این شهر زیبا بازدید کنید، پیشنهاد می‌دهیم حتما به پل بسفر (Bosphorus Bridge) سر بزنید. این پل در زبان ترکی با نام پل بغاز شناخته می‌شود و به پل شهدای ۱۵ جولای نیز معروف است. پل بسفر با تصمیم نخست‌وزیر عدنان مندرس (Adnan Menderes) ساخته شد و در سال ۱۹۷۳ میلادی به بهره‌برداری رسید.

پل بسفر یکی از سه پل روی تنگه بسفر است که با طول ۱٫۵ کیلومتر، منطقه اورتاکوی (Ortakoy) در قسمت اروپایی (European Side) ترکیه را به منطقه بیلیربی (Beylerbeyi) در بخش آسیایی (Asian Side) متصل می‌کند. با مراجعه به این پل می‌توانید در رستوران‌ها و مراکز خرید اطراف آن گشت‌و‌گذار کنید و از تماشای مناظر خاص این منطقه لذت ببرید. همچنین در نزدیکی پل بسفر جاذبه‌های توریستی متعددی همچون کاخ دولماباغچه، مسجد اورتاکوی و کاخ بیلربی قرار دارند. با ما همراه باشید تا با پل بسفر استانبول بیشتر آشنا شوید.

درباره پل بسفر استانبول بیشتر بدانید:

• پل بسفر کجاست؟
• تاریخچه ساخت پل بسفر
• سازنده پل بسفر کیست؟
• معماری پل بسفر
• اطلاعات بازدید از پل بسفر
• دیدنی های اطراف پل بسفر

پل بسفر کجاست؟

• آدرس: ناحیه اسکودار در بخش آسیایی استانبول، محله کوزگونچوک، پل شهدای ۱۵ ژوئیه (Kuzguncuk, 15 Temmuz Sehitler Koprusu, 34000 Uskudar/Istanbul, Turkiye). (مشاهده روی نقشه)

پل بسفر بزرگ‌ترین پل استانبول است که روی تنگه بسفر (Bosphorus) ساخته شده است و  دو قسمت آسیایی و اروپایی استانبول را به یکدیگر وصل می‌کند. تنگه بسفر که بین دریای مرمره (Marmara Sea) و دریای سیاه (Black Sea) قرار گرفته است، باریک‌ترین مسیر آبی است که برای ناوبری بین‌المللی بین قاره‌های آسیا و اروپا وجود دارد.

پل معلق بسفر با کابل‌های فولادی روی این تنگه ساخته شده است و یک سمت آن در محله اورتاکوی و سمت دیگر آن در محله بیلربی قرار دارد. فاصله این پل تا میدان معروف تکسیم، حدود ۵ کیلومتر است.

مسیر دسترسی به پل بسفر

شما می‌توانید با استفاده از مترو، تاکسی، کشتی یا اتوبوس به پل بسفر بروید. در ادامه، مسیر دسترسی به پل بسفر با هریک از این وسایل نقلیه را بررسی می‌کنیم:

• مسیر دسترسی با مترو: شما می‌توانید در میدان تکسیم (Taksim Square) ازطریق فونیکولار (قطارهای کابلی) به ایستگاه مترو کاباتاش (Kabatas) مراجعه کنید. پس از پیاده شدن از مترو در این ایستگاه می‌توانید با تراموای خط T1 به ایستگاه امینونو (Eminunu) بروید و با تاکسی یا اتوبوس راهی پل بغاز شوید. همچنین، اگر در بخش اروپایی استانبول هستید، می‌توانید در ایستگاه ینی‌کاپی (Yenikapi) سوار خط مترو M2 شوید و سپس با تاکسی یا اتوبوس‌های محلی به پل بسفر برسید.
• مسیر دسترسی با اتوبوس: اگر در بخش آسیایی استانبول اقامت دارید، برای دسترسی به پل بغاز باید خود را به ایستگاه پل شهدای ۱۵ جولای (15July Martyrs Bridge Station) که در خط اتوبوس‌های تندرو قرار گرفته است، برسانید؛ همچنین می‌توانید از خطوط اتوبوس B45 و B49 استفاده کنید.
• مسیر دسترسی با خودرو شخصی: برای دسترسی به پل بسفر با خودرو شخصی می‌توانید از بزرگراه‌های TEM و E-5 استفاده کنید؛ این بزرگراه‌ها به پل بسفر متصل‌ هستند.
• مسیر دسترسی با کشتی و قایق: اگر در بخش آسیایی استانبول حضور دارید، می‌توانید به اسکله کادیکوی (Kadikoy) مراجعه کنید و بعد از آن با کشتی راهی امینونو یا بشیکتاش (Besiktas) در بخش اروپایی شوید؛ پس از رسیدن به بخش اروپایی نیز می‌توانید با تاکسی یا اتوبوس به پل بسفر برسید.

برای بازدید از پل بسفر می‌توانید از قایق‌های عمومی نیز استفاده کنید. این قایق‌ها روزانه از ساعت ۱۰:۳۰ صبح در اسکله پل بسفر استانبول خدمات‌دهی می‌کنند.

تاریخچه ساخت پل بسفر

ایده‌ اولیه ساخت پل بسفر، ۵۰۰ سال پیش از میلاد مسیح مطرح شد. در آن دوران، داریوش، پادشاه ایرانی، پلی بر تنگه بسفر ساخت تا نیروهای ایرانی بتوانند از طریق آن به سمت اروپا حرکت و به سپاه مقدونیه حمله کنند؛ پس از آن نیز به دستور خشایارشا در ۴۸۰ سال قبل از میلاد، پل دیگری برای حمله به نیروهای یونانی ساخته شد؛ اما این پل‌ها موقتی بودند.

ساخت پل اصلی بسفر در ۲۰ فوریه ۱۹۷۰ برنامه‌ریزی و آغاز شد. پس از گذشت ۳ سال، این پل با ۱۰۵ متر ارتفاع و ۳۹ متر عرض در ۳۰ اکتبر ۱۹۷۳ مصادف با پنجاهمین سالگرد جمهوری ترکیه توسط رئیس‌جمهور فخری کوروترک (Fahri Koruturk) افتتاح شد.

در ساخت پل بسفر، حدود ۴۰۰ کارگر و ۳۵ مهندس نقش داشتند؛ ساخت این پل، ۲۰۰ میلیون دلار آمریکا هزینه در بر داشت. تا پیش از ساخت پل بسفر نیز حمل‌و‌نقل در ترکیه ازطریق قایق انجام می‌شد؛ اما با ساخت این پل عظیم، مسیر اصلی برای عبور مسافران، کشتی‌ها، خودروها و حمل‌و‌نقل کالاها ایجاد شد. البته، پس از گذشت مدتی از ساخت پل بغاز، تردد عابران پیاده بر این پل به‌دلیل خودکشی مکرر جوانان ممنوع اعلام شد. در حال حاضر، روزانه ۱۸۰ هزار وسیله نقلیه از روی این پل عبور می‌کنند.

برای خرید بلیط هواپیما استانبول می‌توانید از طریق سایت بوکینگ اقدام کنید.

وجه تسمیه پل بسفر

بسفر عبارتی یونانی به معنی «تنگه گاو» است. اگر اصطلاح انگلیسی تنگه بسفر را نیز بررسی کنیم با دو کلمه «bos» و «poros» روبه‌رو می‌شویم که ترکیب این دو کلمه به معنی «گذرگاه گاو نر» است. گذرگاه گاو نر یا تنگه گاو به داستانی اساطیری یونانی مربوط می‌شود که در آن، آیو (دختر ملیا و ایناروس) از حالت انسانی خود به گاو تبدیل می‌شود؛ اما پس از رد شدن از یک تنگه و کمک‌های زئوس (Zeus) و ملاقات با تایتان پرومتئوس (Prometheus) دوباره به شکل انسان درمی‌آید.

نام اولیه این پل نیز پل بسفر (Bosphorus Bridge) بود؛ اما پس از اینکه در سال ۲۰۱۶ میلادی، کودتای نافرجام ۱۵ جولای رخ داد، نام آن به «پل شهدای ۱۵ جولای» تغییر یافت. این پل با نام بغاز (Bogazici Koprusu) نیز شناخته می‌شود که در زبان ترکی به همان بسفر اشاره دارد. این پل به «پل اول» نیز معروف است؛ چراکه اولین پلی بود که روی تنگه بسفر ساخته شد.

پل بسفر با نام پل اوزون گل (Uzun Gol Bridge) به معنی «دریاچه طولانی» نیز شناخته می‌شود؛ اما این نام بیشتر بین مردم محلی رایج است و دلیل تاریخی یا فرهنگی خاصی برای انتخاب آن وجود ندارد.

سازنده پل بسفر کیست؟

تصمیم ساخت پل بسفر توسط عدنان مندرس (Adnan Menderes)، اولین نخست‌وزیر ترکیه، در سال ۱۹۵۷ میلادی اتخاذ شد. او در سال ۱۹۶۸ با شرکت انگلیسی فریمن فاکس و شرکا (Freeman Fox & Partners) قراردادی بست تا پلی بر فراز تنگه بسفر طراحی کنند. طراحی پل توسط مهندسان بریتانیایی، گیلبرت رابرتس (Gilbert Roberts)، ویلیام براون (William Brown) و مایکل پارسونز (Michael Parsons) انجام شد.

ساخت پل بسفر از فوریه ۱۹۷۰ میلادی آغاز شد و پس از ۳ سال و ۶ ماه کار، در ۳۰ اکتبر ۱۹۷۳ میلادی به پایان رسید. این پل توسط شرکت ترکی انکا (Enka Construction & Industry Co) ساخته شد.

معماری پل بسفر

پل بسفر یکی از شاهکارهای مهندسی در ترکیه و جهان است که نقش مهمی در ارتباطات و حمل‌و‌نقل بین قاره‌های آسیا و اروپا دارد. این پل معلق، سازه‌ای کششی با برج‌های فولادی و کابل‌های مایل دارد؛ این طراحی باعث شده است که بتواند بارهای سنگین و اوضاع جوی مختلف را تحمل کند. طول پل بسفر ۱۵۶۰ متر است و ۱۰۵ متر ارتفاع و ۳۹ متر عرض دارد؛ همچنین، ارتفاع این پل از سطح آب ۶۴ متر است.

هزاران چراغ LED رنگارنگ و پیشرفته نیز روی پل بغاز نصب شده‌ است که جلوه‌ای خیره‌کننده در شب به آن می‌بخشد. این چراغ‌ها در دو سمت پل و همچنین بر کابل‌های فولادی زیگزاگ آن قرار گرفته‌ است و انعکاس نور آن‌ها بر آب، منظره‌ای فراموش‌نشدنی ایجاد می‌کند.

پل بسفر، ۸ خط ترافیک و ۲ خط راه‌آهن دارد که از ۸ خط ترافیک، ۲ خط به حمل‌ونقل عمومی اختصاص یافته است؛ پس اگر از وسایل حمل‌ونقل عمومی برای دسترسی به این پل استفاده کنید، نیازی نیست نگران ترافیک باشید.

اطلاعات بازدید از پل بسفر

• ساعت بازدید (سال ۲۰۲۵): شبانه‌روزی
• هزینه بازدید (سال ۲۰۲۵): رایگان

اگر قصد دارید در تورهای قایق‌سواری تنگه بسفر شرکت کنید، بسته به نوع و شرایط تور، هزینه بازدید از این پل و مناظر اطراف آن متفاوت خواهد بود. به‌طور کلی، قیمت تورهای قایق‌سواری برای گشت‌و‌گذار در تنگه بسفر از حدود ۲۵ لیر آغاز می‌شود؛ این هزینه براساس مدت‌زمان تور و تعداد خدمات آن تغییر می‌کند.

برای رزرو هتل استانبول می‌توانید از طریق بوکینگ اقدام کنید.

نکات بازدید از پل بسفر

برای بازدید خاطره‌انگیز و بی‌دغدغه از پل بسفر در استانبول بهتر است به چند نکته زیر توجه کنید:

• زمان موردنیاز برای بازدید: برای بازدید از پل بسفر، حداقل ۱ ساعت زمان در نظر بگیرید؛ این زمان برای عکاسی و تماشای مناظر اطراف مناسب است. البته، به‌صورت کلی نمی‌توان زمان مشخصی برای بازدید از این جاذبه در نظر گرفت؛ چراکه اولویت‌ها و سلیقه‌های هر گردشگر با دیگری متفاوت است.
• بهترین زمان بازدید: بهترین زمان برای بازدید از پل بسفر، شب است؛ یعنی زمانی که چراغ‌های پل روشن می‌شوند. در این زمان، نورپردازی پل بسفر جلوه‌ای خاص و شگفت‌انگیز به این پل و جاذبه‌های اطراف آن می‌بخشد. اگر از جمعیت و ازدحام فراری هستید، ساعات اولیه صبح (بین ۶ تا ۹) نیز گزینه‌ای مناسب برای بازدید از پل بسفر است. اگر می‌خواهید تصاویر زیبایی از پل بسفر ثبت کنید، پیشنهاد می‌دهیم هنگام طلوع یا غروب خورشید برای عکاسی در محدوده این پل حضور پیدا کنید.
• ممنوعیت عبور عابران پیاده: توجه داشته باشید که عابران پیاده نمی‌توانند روی پل بسفر رفت‌وآمد کنند؛ بنابراین، فقط می‌توانید با خودرو یا دیگر وسایل حمل‌و‌نقل عمومی از روی پل عبور کنید.
• نقاط دیدنی اطراف: برای تجربه بازدیدی خاطره‌انگیز از پل بسفر می‌توانید از دیگر مناطق اطراف پل همچون «اورتاکوی» و «بشیکتاش» هم بازدید کنید. به‌علاوه، تورهای قایق‌سواری در تنگه بسفر برگزار می‌شود که شرکت در آن‌ها، گزینه‌ای‌ جذاب برای بازدید پل از نزدیک است.

دیدنی های اطراف پل بسفر

کاخ بیلربی (Beylerbeyi Palace)

• فاصله تا پل بسفر: ۲ کیلومتر (کمتر از ۵ دقیقه با خودرو)

کاخ بیلربی در دهانه تنگه بسفر در بخش آسیایی استانبول قرار دارد. در قدیم، پادشاهان عثمانی از این کاخ به‌عنوان اقامتگاه تابستانی استفاده می‌کردند. با مراجعه به کاخ بیلربی می‌توانید آرامگاه‌های بسیاری از بزرگان عثمانی را ببینید. در این کاخ که چشم‌اندازی زیبا رو به تنگه بسفر دارد، می‌توانید در باغ‌های زیبا قدم بزنید و سبک‌های معماری نئوکلاسیک باروک و رنسانس را تماشا کنید.

کاخ دولماباغچه (Dolmabahce Palace)

• فاصله تا پل بسفر: ۳ کیلومتر (کمتر از ۱۰ دقیقه با خودرو)

کاخ دولماباغچه که در مرکز بخش اروپایی استانبول در منطقه بشیکتاش قرار گرفته است، در قدیم به‌عنوان مرکز اداری و محل زندگی پادشاهان عثمانی شناخته می‌شد. این کاخ یکی از وسیع‌ترین کاخ‌های ترکیه است و معماری عثمانی باشکوهی دارد؛ در تزیینات تالارها و بخش‌های مختلف آن نیز سنگ‌های قیمتی و طلا به کار رفته است و سقف‌ها با چلچراغ‌ها و لوسترهای کریستالی آذین‌بندی شده‌ است.

مسجد اورتاکوی (Buyuk Mecidiye Mosque)

• فاصله تا پل بسفر: ۴ کیلومتر (کمتر از ۱۰ دقیقه با خودرو)

مسجد اورتاکوی یا مسجد سلطان عبدالمجید در منطقه بشیکتاش در مجاورت تنگه بسفر قرار دارد. این مسجد به دستور سلطان عبدالمجید اول عثمانی ساخته شد و جزو زیباترین مساجد ترکیه و جهان اسلام است. مسجد اورتاکوی با معماری خیره‌کننده عثمانی به مسجد هزارچهره نیز معروف شده است؛ چراکه در هر ساعت از شبانه‌روز با تغییر نور خورشید، رنگ نمای این مسجد جذاب هم تغییر می‌کند. امکان بازدید از این مسجد، همه‌روزه برای گردشگران فراهم است.

برج گالاتا (Galata Tower)

• فاصله تا پل بسفر: ۷ کیلومتر (کمتر از ۱۵ دقیقه با خودرو)

برج گالاتا در منطقه گلدن هورن (Golden Horn) در بخش اروپایی استانبول قرار دارد و قدمت آن به قرون وسطا و امپراتوری بیزانس برمی‌گردد. این بنای سنگی که با ارتفاع ۷۲ متر به سبک معماری رومانسک ساخته شده است، به‌عنوان یکی از محبوب‌ترین و قدیمی‌ترین جاذبه‌های توریستی استانبول شناخته می‌شود و رستورانی زیبا با منظره تنگه بسفر در بالاترین طبقه آن وجود دارد.

کاخ موزه توپکاپی (Topkapi Palace Museum)

• فاصله تا پل بسفر: ۸ کیلومتر (کمتر از ۱۵ دقیقه با خودرو)

کاخ موزه توپکاپی یکی از محبوب‌ترین موزه‌های استانبول است که در منطقه سلطان احمد (Sultanahmet) قرار دارد. این بنا که اولین کاخ ساخته‌شده در استانبول است، تقریبا به‌مدت ۴ قرن، سکونتگاه پادشاهان عثمانی بود و از حدود ۱۰۰ سال پیش به‌عنوان موزه برای بازدید عموم مردم افتتاح شد. در این کاخ که چشم‌انداز زیبایی رو به تنگه بسفر دارد، می‌توانید کلکسیون‌های امپراتوری عثمانی را مشاهده کنید و از تماشای معماری منحصربه‌فرد عثمانی لذت ببرید.