باغ جهانی عباس‌آباد که تنها اثر تاریخی ثبت شده مازندران در فهرست جهانی یونسکو است، در اقدامی شگفت از سوی شورای عالی معماری و شهرسازی ایران با وجود مخالفت‌های رسمی و ممنوعیت‌های قانونی و همچنین فاصله داشتن از محدوده شهری بهشهر به حریم این شهر الحاق شده تا افزون بر چالش‌های ناشی از مدیریت چندپارچه دستگاه‌های مختلف بر آن، یک گره دیگر به گره‌های پیش روی این اثر مهم افزوده شود.
به نقل از ایرنا، شورای عالی معماری و شهرسازی در هفته‌های گذشته و پس از پیگیری‌های چند ساله شهرداری بهشهر، محدوده‌ای ۴۲۰ هکتاری شامل مجموعه تاریخی و جهانی عباس‌آباد و جنگل‌های پیرامون آن را به حریم شهر الحاق کرده است. تصمیمی که با وجود مخالفت وزارت میراث فرهنگی، استانداری مازندران و انتقاد و واکنش جدی دوستداران میراث فرهنگی و محیط زیست گرفته شده و زنگ خطر جدی برای این اثر تاریخی و طبیعی به شمار می‌آید.
مجموعه تاریخی عباس‌آباد بهشهر یکی از ۹ باغ ایرانی ثبت شده در فهرست میراث جهانی یونسکو است که سال ۱۳۹۰ خورشیدی به ثبت جهانی رسید؛ باغی به جا مانده از دوران شاه عباس صفوی که از نظر ساختار و حتی کاربری از همه باغ‌های ایرانی متفاوت است.
حمام، برج، آسیاب، کوشک شاهی و سامانه دقیق آب‌رسانی و توزیع آب، سازه‌های آبی و سد عباس‌آباد، بنای چهارتاقی موجود در میان دریاچه سد و ۲ برج آجری، برخی از زیرساخت‌های تاریخی در باغ زیبای مجموعه تاریخی عباس‌آباد بهشهر هستند که ۱۳۴ هکتار عرصه و یک‌هزار و ۵۷۰ هکتار حریم دارد.
ویژگی‌های منحصربه‌فرد طبیعی و معماری باغ عبای آباد و قرار گرفتن تعداد قابل توجهی زیرساخت در یک مجموعه موجب شد کارشناسان یونسکو سال ۲۰۱۱ میلادی قرار گرفتن این باغ را در کنار هشت باغ ایرانی دیگر به عنوان «مجموعه باغ‌های ایرانی» در فهرست میراث جهانی تایید کنند و عباس‌آباد نخستین اثر ثبت جهانی شده مازندران شود؛ اما این باغ منحصربه‌فرد با وجود توجه ویژه‌ای که از سوی کارشناسان یونسکو به آن شده، در داخل کشور با چالش‌های مدیریتی متعددی مواجه است که در سال‌های اخیر نه تنها حل نشده‌اند، بلکه افزایش هم یافته‌اند. آخرین و تازه‌ترین چالش هم الحاق باغ و بخشی از جنگل‌های پیرامون آن به حریم شهری بهشهر است.
شورای عالی معماری و شهرسازی ایران در حالی به درخواست شهرداری بهشهر برای الحاق این عرصه به حریم شهری پاسخ مثبت داده که این موضوع در چند سال اخیر بارها با مخالفت وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و اداره کل این دستگاه در استان مواجه شده است. عجیب‌تر آن‌که الحاق باید با نظر دستگاه تخصصی یعنی اداره کل میراث فرهنگی انجام می‌شد، اما با وجود مخالفت این نهاد، شورای عالی معماری و شهرسازی این الحاق را تایید و تصویب کرد. از نگاه منتقدان و مخالفانِ الحاق باغ عباس‌آباد به حریم شهر بهشهر، این ابلاغیه حتی با ضوابط مربوط به حفاظت از این اثر جهانی و مقررات مربوط به شهرسازی نیز در تعارض است.
پیگیری موضوع از مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مازندران نیز نشان می‌دهد که هیچ موافقتی با این اقدام نشده و شورای عالی معماری و شهرسازی بدون در نظر گرفتن نظر دستگاه تخصصی اقدام به تصویب این موضوع کرده است.
دیدگاه شما چیست؟