روزشمار

روزشمار؛ ۳۰ فروردین ماه ۱۴۰۴

  • 30 فروردین 1404

شنبه، ۳۰ فروردین‌ ماه ۱۴۰۴، مصادف با هشت رویداد روز بزرگداشت علوم آزمایشگاهی، زادروز حکیم سید اسماعیل جرجانی، روز عید پاک، روز سیر، روز شوخ‌طبعی، روز جهانی شغال، روز پامچال و روز شعر و ذهن خلاق است. در ادامه این هشت رویداد را معرفی خواهیم کرد. 

رویدادهای ۳۰ فروردین: 

روز علوم آزمایشگاهی

در دنیای پزشکی، تشخیص دقیق و صحیح بیماری‌ها اهمیت بسیار زیادی دارد. پزشکان فعال در حوزه علوم آزمایشگاهی با استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته و آزمایش‌های دقیق، امکان تشخیص سریع بیماری‌ها را فراهم کرده‌اند.

۳۰ فروردین‌ماه به مناسبت زادروز پدر علوم آزمایشگاهی ایران و بنیان‌گذار علم آزمایشگاه، یعنی حکیم سید اسماعیل جرجانی به‌عنوان روز علوم آزمایشگاهی نام‌گذاری شده است. از سال ۱۳۸۲ روز علوم آزمایشگاهی به‌صورت رسمی وارد تقویم ایران شد. این روز به پاس گرامی‌داشت زحمت‌های پزشکان در عرصه آزمایشگاه نام‌گذاری شده است. در این روز از سوی نظام پزشکی کشور یا دانشگاه‌های پزشکی، مراسمی برای پاسداشت پزشکان فعال در حوزه علوم آزمایشگاهی برگزار می‌شود.

تلسکوپ آزمایشگاهی. منبع عکس: Chitkara. عکاس: نامشخص

منبع عکس: Chitkara. عکاس: نامشخص

زادروز حکیم سید اسماعیل جرجانی

حکیم سید اسماعیل جرجانی که با نام سید اسماعیل و کنیه زین‌العابدین جرجانی هم شهرت دارد، یکی از پزشکان و دانشمندان قرن پنجم هجری است. حکیم سید اسماعیل جرجانی با نگارش کتاب‌هایی مانند ذخیره خوارزمشاهی، تاثیر بسیار عمیقی بر علم پزشکی گذاشت. این کتاب یکی از بزرگ‌ترین دایره‌المعارف‌های فارسی در حوزه پزشکی به شمار می‌رود و مهم‌ترین کتاب پزشکی نوشته ‌شده به زبان فارسی است.

زلدروز حکیم سید اسماعیل جرجانی. منبع عکس: Digikala. عکاس: نامشخص

منبع عکس: Digikala. عکاس: نامشخص

در دوره حکیم سید اسماعیل جرجانی، بسیاری از کتاب‌های پزشکی به زبان عربی بودند؛ به همین دلیل کتاب‌هایی که او به رشته تحریر درآورد، در پیشرفت علم پزشکی ایران اهمیت زیادی داشتند. یکی از دستاوردهای مهم سید اسماعیل، بررسی دقیق بیماری‌ها و توضیح علائم آن‌ها بود؛ او بیشتر از طریق مشاهده‌های آزمایشگاهی، بیماری‌های مختلف را تشخیص می‌داد.

بسیاری از بخش‌های کتاب ذخیره خوارزمشاهی در مورد آزمایش نمونه‌های انسانی مانند خون و ادرار است. با توجه به موضوعات مطرح‌شده در همین کتاب، به حکیم سید اسماعیل جرجانی پدر علم آزمایشگاهی گفته می‌شود؛ سالروز تولد این عالم نیز به‌عنوان روز علوم آزمایشگاهی انتخاب شده است.

شنبه عید پاک

شنبه عید پاک روز پس از جمعه نیک و پیش از یکشنبه عید پاک است که در سال ۱۴۰۴ با ۱۹ آوریل در ۳۰ فروردین‌ماه برابر شده است. این روز در میانه هفته‌ای قرار دارد که مسیحیان توجهی ویژه به آن می‌کنند. روز یکشنبه عید پاک از مهم‌ترین اعیاد مسیحیان به ‌شمار می‌رود که به مناسبت رستاخیز حضرت عیسی برگزار می‌شود.

شنبه عید پاک، که شنبه مقدس نیز نام دارد، یک روز پیش از عید پاک و زمان به خاک سپردن حضرت عیسی است. این روز و یکشنبه پس از آن در تقویم میلادی تاریخ ثابتی ندارند و در نخستین شنبه و یکشنبه پس از اعتدال بهاری (۲۱ مارس) و بین روزهای ۲۲ مارس تا ۲۵ آوریل قرار می‌گیرند.

برخلاف یکشنبه عید پاک، در انجیل از شنبه عید پاک سخن چندانی گفته نشده است. بسیاری از کلیساها نیز مراسم این روز را برگزار نمی‌کنند یا بسیار ساده برگزار می‌کنند. این روز برای مسیحیان با غم و اندوه فراوان همراه است و حادثه به‌ صلیب کشیدن حضرت عیسی و آزار و شکنجه او را یادآوری می‌‌کند. روز شنبه عید پاک اوج ناامیدی حواریون بود؛ زیرا پس از امیدواری و شادی آن‌ها در روز جمعه خوب برای نشاندن حضرت مسیح به تخت شاهی، به شکنجه و مرگ ختم شد.

سال‌های طولانی برای زمان برگزاری شنبه مقدس و یکشنبه عید پاک میان مسیحیان اختلاف‌نظر وجود داشت. این اختلافات تا قرن هشتم میلادی همچنان ادامه یافت؛ اما درنهایت با نظر حداکثری کلیساها، نخستین یکشنبه بعد از اولین ماه کامل پس از اعتدال بهاری (۲۱مارس) یکشنبه عید پاک و روز پیش از آن نیز شنبه عید پاک یا شنبه مقدس در نظر گرفته شدند.

روز شنبه عید پاک در کلیساهای ارتدکس به‌دلیل تفاوت در تقویم‌های مدنظر آن‌ها، اغلب دیرتر از کلیساهای کاتولیک و پروتستان برگزار می‌شود.

روز عید پاک

alt text

منبع عکس: وبسایت Parade. عکاس: نامشخص

روز سیر

روز ۱۹ آوریل برابر با ۳۰ فروردین‌ماه ۱۴۰۴ روز سیر نامیده شده است. این ماده غذایی بویی تند دارد؛ اما همان اندازه که محبوب برخی افراد است، عده‌ای نیز از به‌شدت از مصرف آن پرهیز می‌کنند؛ با وجود این بسیاری از غذاها با استفاده از سیر طعم‌دار می‌شوند و این گیاه بر عطر و مزه بسیاری از خوراک‌ها موثر است.

سابقه استفاده از سیر در رژیم غذایی انسان‌ها به بیش از چند هزار سال پیش بازمی‌گردد و با توجه به شواهد تاریخی موجود می‌توان عمر آن را بیش از دوره باستان نیز دانست. خاستگاه سیر قاره آسیا بوده است و امروزه نیز بیشترین استفاده را در خوراک‌های مشرق زمین دارد.

گیاه سیر خواص درمانی بسیاری دارد که از میان آن‌ها می‌توان به درمان سرماخوردگی، کنترل فشارخون و کاهش کلسترول اشاره کرد. در علم پزشکی روز جهان، خواص آنتی‌بیوتیکی در این گیاه نیز کشف شده است که سبب می‌شود این گیاه به‌صورت مصرف خوراکی در رژیم غذای بسیاری از افراد تجویز شود. سیر در آب‌وهوای سردسیر به‌خوبی رشد می‌کند. و بهترین زمان برای کاشت آن نیز فصل پاییز است.

امروزه در بسیاری از دستور غذاهای مشهور بین‌المللی مانند استیک، پاستا، پیتزا و غذاهای مدیترانه‌ای از سیر استفاده می‌شود؛ همچنین به‌دلیل مصرف فراوان این ماده غذایی در نقاط مختلف جهان، بسیاری از کشورها در بخش کشاورزی توجهی ویژه به کشت سیر دارند.

سیر را می‌توان در شکل‌هایی مختلف مصرف کرد؛ برای مثال استفاده از دانه‌های خام سیر برای طعم‌دهی به انواع خوراک‌های گوشتی متداول است. در بسیاری از غذاهای گیاهی نیز می‌توان آن را رنده کرد تا در طول پخت غذا به‌خوبی با مواد ترکیب شود. سیرترشی نیز از محبوب‌ترین خوراک‌ها همراه انواع غذا است که علاقه‌مندان بسیاری دارد. دانه‌های سیر را همچنین می‌توان تا مدت‌زمان طولانی در فریزر نگه داشت.

روز سیر

alt text

منبع عکس: وبسایت Countryside Magazine، عکاس: نامشخص

روز شوخ طبعی

روز ۱۹ آوریل برابر با روز شوخ طبعی یا روز طنز در آمریکا است؛ اما در بسیاری از دیگر کشورها نیز این روز جشن گرفته می‌شود. روز شوخ‌طبعی بهانه‌ای مناسب برای تمرکز بر جنبه‌های مثبت زندگی با رویکرد طنز است و اهمیت خنده در طول روز برای بهبود کارایی افراد و سلامت جامعه را یادآور می‌شود. خنده از نظر بسیاری از پزشکان بهترین دارو برای درمان انواع بیماری‌ها است.

اگر افراد جامعه رویکرد طنز همراه با شوخ‌طبعی در روزمرگی‌های خود را به‌صورت فراگیر تمرین کنند، سلامت روان جامعه را به میزان چشمگیری بهبود می‌دهند.

روز شوخ‌طبعی را لری وایلد (Larry Wilde)، مدیر یکی از موسسه‌های طنز آمریکا به نام کارمل (Carmel) در سال ۱۹۷۶ نام‌گذاری کرد. ۱۹ آوریل نیز به‌دلیل قرارگیری آن در ماه ملی طنز آمریکا انتخاب شد. اطلاعات بیشتری درباره تاریخچه نام‌گذاری این روز وجود ندارد؛ اما با هر پیشینه و تاریخچه‌ای، می‌توان منشا آن را دلیلی برای افزایش سلامت روان عمومی مردم و کاهش استرس در سطح جامعه دانست.

خنده در طول روز سیستم ایمنی بدن و کارکرد قلب را تقویت می‌کند و ازاین‌رو برای سلامت جسم نیز مفید است.

از دیگر خواص شوخ‌طبعی در حوزه سلامت می‌توان به بهبود عملکرد ریه‌ها با استنشاق هوای بیشتر در زمان خندیدن و ترشح مسکن‌های طبیعی در بدن برای آسایش بیشتر عضلات اشاره کرد. با شوخ‌طبعی سطح ارتباطات اجتماعی افراد نیز افزایش می‌یابد و کنترل و بروز احساساتی مانند نگرانی، ترس، هیجان و حتی غم و اندوه برای انسان‌ها ساده‌تر می‌شود.

در روز شوخ‌طبعی، برنامه‌های کمدی مختلف از شبکه‌های تلویزیونی و اینترنتی پخش می‌شوند که هدف آن‌ها افزایش خنده در طول این روز است. از دیگر برنامه‌های پرطرفدار در روز شوخ‌طبعی می‌توان به برنامه‌های استندآپ کمدی اشاره کرد که مجریان مشهور در سراسر جهان اجرا می‌کنند.

روز شوخ طبعی

alt text

منبع عکس: وبسایت The Geety Leader. عکاس: نامشخص

روز جهانی شغال

روز ۱۹ آوریل به ‌نام روز جهانی شغال نام‌گذاری شده است. در این روز، بسیاری از علاقه‌مندان به حیات وحش، با نگاهی جدید زندگی گونه‌های مختلف شغال را بررسی می‌کنند تا با عادت‌ها و غرایز این حیوان بیشتر آشنا شوند. در ۱۹ آوریل سال ۲۰۲۲ میلادی انجمنی از دوستداران حیوانات در اتریش به ‌نام شغال طلایی (Goldschakal) این روز را نام‌گذاری کرد.

تنوع گونه‌های مختلف شغال و رفتارهای محیطی جالب‌ این حیوان، توجه دوستداران طبیعت و حیات وحش را به آن جلب کرد و سبب نام‌گذاری این روز به‌نام روز جهانی شغال شد.

گونه‌هایی منحصربه‌فرد از شغال‌ها در نقاط مختلف جهان از آسیا تا آفریقا و اروپا مشاهده می‌شوند. حیواناتی شبیه شغال‌ها نیز در جهان زندگی می‌کنند که درواقع گونه‌هایی مجزا به شمار می‌آیند و در دسته شغال‌ها نمی‌گنجند. برخی از این حیوانات، شباهتی بسیار به سگ‌ها دارند و گاهی با یکدیگر اشتباه گرفته می‌شوند. شغال شکارچی بسیار ماهری است؛ همچنین دندان‌هایی تیز و حواسی بسیار قوی دارد و بیشتر حیوانات کوچک مانند پرندگان، خزندگان و پستانداران کوچک را شکار می‌کند.

شغال‌ها موجوداتی اجتماعی‌اند و به‌صورت گروه‌های خانوادگی در دسته‌های نر و ماده و فرزندان زندگی می‌کنند. این حیوانات نقشی مهمی در برقراری تعادل زیست بوم نواحی مختلف دارند. شغال‌ها با پاک‌سازی اجساد حیوانات مرده در طبیعت به تمیز شدن محیط کمک می‌کنند و چرخه طبیعی زیست در حیات وحش را ادامه می‌دهند.

در تاریخ اساطیری جهان از شغال نام برده شده و این حیوان در فرهنگ مصر باستان نیز جایگاهی ویژه داشته است؛ تاآنجاکه در نقش‌های برجسته به‌جامانده از مصر باستان، حکاکی‌هایی با بدن انسان و سر شغال دیده می‌شوند.

روز جهانی شغال فرصتی مناسب برای آگاهی از گونه‌های مختلف این حیوان، شناسایی زیستگاه‌های مهم آن‌ در جهان و بررسی چگونگی تعامل شغال با طبیعت و دیگر جانداران، برای عموم افراد و به‌خصوص علاقه‌مندان به حیوانات و حیات وحش طبیعی است.

روز جهانی شغال

alt text

منبع عکس: وبسایت Daya of the year. عکاس: نامشخص

روز پامچال

روز ۱۹ آوریل برابر با ۳۰ فروردین‌ماه به نام روز پامچال شناخته می‌شود. گل پامچال از زیباترین گونه‌های باغی در جهان است که در رنگ‌های مختلف کشت می‌شود و انعطاف‌پذیری فراوانی با طبیعت دارد. نخستین بار روز پامچال در دهه ۱۹۲۰ میلادی در انگلستان جشن گرفته شد. روز پامچال نیز در بزرگداشت سنت آگاتا (Saint Agatha)، از شهیدان مسیحی در دهه ۲۵۰ میلادی، نام‌گذاری شده است.

روز ۱۹ آوریل سالگرد درگذشت بنجامین دیزرائیلی (Benjamin Disraeli)، نخست وزیر سابق بریتانیا، است که علاقه فراوانی به گل پامچال داشت. هرساله در این روز، دسته‌هایی از گل پامچال بر مزار او می‌گذارند. این گل از محبوب‌ترین گل‌ها برای مراسم مختلف به‌ شمار می‌رود و در انگلستان جایگاهی ویژه دارد.

روز پامچال بهانه‌ای مناسب برای بازدید از باغ‌های گیاه‌شناسی و آشنایی با گونه‌های مختلف این گل زیبا است. گل پامچال در فاصله کوتاهی از پایان سرما در طبیعت رشد می‌کند و زودتر از دیگر گونه‌های طبیعی به استقبال بهار می‌رود. در فرهنگ عامه انگلستان، پامچال گلی سنتی و نماد عشق ابدی است.

بسیاری از مردم بریتانیا ورودی خانه خود را با گل پامچال تزیین و به این ترتیب از خانه‌های خود محافظت می‌کنند. در انگستان و دیگر کشورهای بریتانیا، گل پامچال نماد موسسه‌های خیریه است؛ همچنین دسته‌هایی از این گل را به نشان معصومیت بر مزار دختران جوان می‌گذارند.

گل پامچال در جنگل‌ها، حاشیه راه‌ها، سواحل، علفزارهای باز و خاک‌های مرطوب و رسی می‌روید. بهترین زمان برای بازدید از نمونه‌های مختلف این گل فصل بهار است. گل پامچال گیاهی بومی در بریتانیا است. در بسیاری از نواحی جهان به‌دلیل تغییرات اقلیمی و افزایش دما، گونه‌هایی از گل پامچال خشک شده و از میان رفته‌اند. مدیریت نامناسب جنگل‌ها و راه‌سازی‌های گسترده نیز نقشی مهم در نابودی بخش زیادی از گونه‌های مختلف این گل در جهان داشته‌اند.

یکی از مهم‌ترین مناطق زیر کشت گل پامچال در رنگ‌ها و تنوع بالا، شهرستان دوون (Devon) انگلستان است. گل پامچال از نشانه‌های این منطقه به ‌شمار می‌رود.

روز پامچال

alt text

منبع عکس: وبسایت Housing. عکاس: نامشخص

روز شعر و ذهن خلاق

روز ۱۹ آوریل برابر با ۳۰ فروردین روز شعر و ذهن خلاق است که نخستین بار مراسم ویژه و نام‌گذاری آن در سال ۱۹۹۶ به ‌همت انجمن شاعران آمریکایی در این کشور صورت گرفت. انتخاب روزی به این نام توجه عموم مردم به اهمیت و تاثیر ذهن‌های خلاق، به‌خصوص در سرایش شعر، در دوره‌های مختلف تاریخی به نوآورری و رشد را جلب می‌کند. شاعران خلاق با خلق آثار خود، ذهن انسان‌ها را به چالش می‌کشند و تاثیرات مثبتی بر تفکر و نتیجه شیوه زندگی افراد می‌گذارند.

شعر اشکال مختلفی دارد و در هر گوشه‌ای از جهان، با زبانی متفاوت جهان ذهن شاعر را به تصویر می‌کشد؛ اما درک اشعار مختلف با زبان‌های متنوع، برای علاقه‌مندان به این هنر محبوب در جهان چندان دشوار نیست. درواقع شعر زبانی مشترک دارد که درک آن برای خواننده اثر و شاعری با خلاقیت فراوان ذهنی امکان‌پذیر است.

نام‌گذاری روز شعر و ذهن خلاق بهانه‌ای مناسب برای آشنایی با اشعار برترین شاعران جهان است تا علاقه‌مندان به آثار ادبی جهان را با به‌روزترین آثار شاعران کشورهای مختلف آشنا کند.

همه انسان‌ها از کودکی با جهان شعر آشنا می‌شوند. از دوره نوزادی تا خردسالی و از کودکی تا نوجوانی، اشعار، ترانه‌ها و آوازها در زندگی افراد مختلف جریان دارند. از ساده‌ترین شعرهای محلی تا آثار مفاخر ادبی جهان مانند شکسپیر، در طول زمان در بخشی از حافظه انسان‌ها نقش می‌بندند و باقی می‌مانند؛ همچنین این اشعار تاثیر فراوانی بر شکل‌گیری شخصیت افراد مختلف دارند.

روز شعر و ذهن خلاق درواقع نکوداشتی برای همه افرادی است که احساسات و افکار خلاقانه خود را از جهان تخیل به جهان واقعیت وارد می‌کنند تا به زندگی عمق ببخشند.

روز شعر و ذهن خلاق

alt text

منبع عکس: وبسایت Holiday smart. عکاس: نامشخص

دیدگاه شما چیست؟