روزشمار؛ ۲۹ بهمن ماه ۱۴۰۳

۲۹ بهمن‌ماه ۱۴۰۳، دوشنبه، مصادف با جشن سپندارمذگان (روز بزرگداشت زن و زمین)، روز جهانی روح انسان، هفته اقدام به پیشگیری از سرطان و روز اقتصاد مقاومتی و کارآفرینی است. در ادامه، این رویدادها را معرفی می‌کنیم.

مناسبت‌های ۲۹ بهمن‌ماه ۱۴۰۳:

• جشن سپندارمذگان
• روز جهانی روح انسان
• هفته اقدام به پیشگیری از سرطان
• روز اقتصاد مقاومتی و کارآفرینی

جشن سپندارمذگان

جشن سپندارمذگان از جشن‌های ایران باستان در بزرگداشت زن و زمین است که این ۲ را نمادهایی از باروری، فروتنی و عشق می‌دانستند. در تقویم یزدگردی و باستانی مردم ایران، روز پنجم اسفند برابر با جشن سپندارمذگان یا جشن اسفندگان بود. در این روز، بانوان جایگاه ویژه‌ای داشتند.

ایرانیان باستان برای هر روز از ماه، نامی انتخاب می‌کردند که در پاسداشت نیکی‌ها بود. روز پنجم هر ماه در تقویم باستانی ایران، با نام «اسپند» یا «سپندارمذ» شناخته می‌شد و تلاقی این روز با ماه اسفند، سبب برگزاری جشن سپندارمذگان در واپسین ماه سال بود. عناصر طبیعی جهان در زمان هخامنشیان برای ایرانیان مقدس بودند و زمین نمادی برای باروری و زندگی‌بخشی به ‌شمار می‌رفت. زن و مادر نیز که نمادهای باروری، زایش و عشق بودند، مانند زمین مورد ستایش ایرانیان قرار داشتند.

در ایران باستان«سپندارمذ» به معنی پروراننده پاکی، زندگی، فروتنی و همچنین لقب زمین بود؛ به‌ همین سبب، جشن سپندارمذگان در ستایش زن، مادر و زمین برگزار می‌شد. واژه سپندارمذگان در فارسی اوستایی، معنی «خرد کامل» نیز دارد. درگذشته از جشن سپندارمذگان با نام‌های دیگری مانند جشن «اسفندگان» یا «مژده‌گیران» نیز یاد می‌کردند؛ همچنین، روز سپندارمذگان به‌دلیل بخشندگی و پاکی زمین، باروری زن و عشق‌ورزی مادر به فرزندان، با نام روز عشق شناخته می‌شد.

تاریخچه جشن سپندارمذگان

جشن سپندارمذگان از معروف‌ترین جشن‌های ماهانه ایران باستان در زمان هخامنشیان بود که در آن، بانوان را ستایش می‌کردند. در این روز، از زنان و مادران به‌دلیل پاسداشت خانواده در طول سال و عشق‌ورزی به خانه و خانواده قدردانی می‌شد و وظایف او در طول ۱ روز به دوش مردان می‌افتاد؛ همچنین، در این جشن، هدایایی را به بانوان پیشکش می‌کردند. پیشینه این جشن، نشان از ارزش بالای زنان و مادران میان ایرانیان باستان دارد که او را با زمین، که از عناصر مقدس طبیعی به ‌شمار می‌رفت، هم‌پایه می‌دانستند.

سپندارمذگان چه روزی است؟

در تقویم یزدگردی و ایران باستان، جشن سپندارمذگان برابر با ۵ اسفند برگزار می‌شد. هم‌زمانی روز پنجم ماه «سپندارمذ» با ماه اسفند و هم‌نامی این ۲، دلیل برگزاری جشن سپندارمذگان در این تاریخ بود.

امروزه با تغییر تقویم ایرانی و افزایش ۶ روز به‌ ماه‌ها در نیمه نخست سال، جشن سپندارمذگان یا اسفندگان برابر با روز ۲۹ بهمن‌ماه است.

اختلاف در تاریخ جشن سپندارمذگان

ایرانیان در گذشته، جشن‌های ماهانه‌ای داشتند که از مهم‌ترین جشن‌های آن‌ها بود. هریک از روزهای ماه در تقویم ایران باستان، در پاسداشت یکی از عناصر مقدس ایرانیان نام‌گذاری می‌شد که ماه‌ها نیز بر همین اساس نام‌گذاری شده بودند. هم‌زمانی روز و ماه هم‌نام با یکدیگر، زمان برگزاری جشن‌های ایران باستان را مشخص می‌کرد. برگزاری جشن در روز مخصوص خود برای ایرانیان اهمیت بالایی داشت و جشن‌ها در تاریخ‌هایی مشخص برگزار می‌شدند؛ درحالی‌که هیچ ماهی ۳۱ روز نداشت.

با تغییر تقویم ایرانی در طول زمان، تفاوت‌هایی در تعداد روزهای ماه‌ها به‌وجود آمد و ماه‌های نیمه نخست سال، ۳۱ روزه شدند. به‌این‌ترتیب، برخی از جشن‌های ماهانه ایران باستان در تقویم جدید، تاریخ‌هایی متفاوت داشتند. جشن سپندارمذگان نیز که هم‌زمان با ۵ اسفند بود، به‌دلیل قرارگیری در واپسین ماه سال و اضافه شدن ۶ روز به تقویم، امروزه برابر با ۲۹ بهمن‌ است. تفاوت ۵ روزه در تقویم یزدگردی و اوستایی، در پایان هر سال به تقویم‌های ایران باستان اضافه می‌شد.

باوجود تحلیل‌های موجود برای تغییر تاریخ برگزاری جشن سپندارمذگان و برخی از دیگر جشن‌های ایران باستان، هنوز اختلاف‌نظرهای زیادی دراین‌باره وجود دارد. از مهم‌ترین دلایل این اختلاف‌نظرها، اعتقاد به محاسبه زمان برگزاری جشن‌های باستانی ایران باتوجه‌به فاصله تعداد روزهای این جشن‌ها با یکدیگر است.

به‌عنوان مثال، تاریخ‌شناسان معتقد هستند که تاریخ جشن سپندارمذگان باتوجه‌به فاصله آن با جشن‌های سده و یلدا مشخص می‌شود که با تقویم امروزی هم‌خوانی ندارد؛ بااین‌وجود، اختلاف‌نظر بین تاریخ‌های ۲۹ بهمن و ۵ اسفند برای زمان جشن سپندارمذگان، همچنان باقی است.

آیین و رسوم سپندارمذگان

از مهم‌ترین آداب جشن سپندارمذگان در زمان ایران باستان، می‌توان به پاسداشت مقام زن و قدردانی از او اشاره کرد. در این روز، بانوان را بر تخت‌های مجلل می‌نشاندند و وظایف روزانه آن‌ها را مردان و پسران انجام می‌دادند. بانوان در این جشن، خواسته‌ها و آرزوهای خود را برای همسرانشان بازگو می‌کردند تا آقایان درصورت توان، آن‌ها را برآورده کنند.

ابراز عشق و محبت و اهدای هدایای متنوع به بانوان نیز از دیگر آیین و رسوم برگزاری جشن سپندارمذگان بود. بانوان نیز برای ابراز عشق به همسران خود، برای آن‌ها هدایایی تدارک می‌دیدند و به آن‌ها پیشکش می‌کردند.

در روز جشن سپندارمذگان، بانوان خود را می‌آراستند و بهترین لباس‌ها را بر تن می‌کردند. دختران دم بخت را در این جشن به ازدواج تشویق می‌کردند و در رسمی به نام «مژده‌گیران» فرصت انتخاب همسر محبوب خود را داشتند. در طول این مراسم، جوانان مایل به‌ ازدواج، گرد هم جمع می‌شدند تا برخلاف رسم رایج، دختران جوان از میان آن‌ها همسر خود را انتخاب کنند. از این مراسم با نام مراسم «مردگیران» نیز یاد می‌شد.

برای جشن سپندارمذگان چه هدایایی مناسب است؟

گل رز از بهترین هدایای روز جشن سپندارمذگان است که به‌عنوان نمادی از عشق شناخته می‌شود. به‌جز گل رز نیز می‌توان انواع گل‌ها را برای هدیه روز جشن سپندارمذگان به بانوان یا آقایان هدیه داد.

از دیگر هدایای پرطرف‌دار برای روز جشن سپندارمذگان، می‌توان زیورآلات مختلف را نام برد که با تزیینات زیبا و نمادهایی از این جشن باستانی، قابل سفارش هستند. انواع شکلات نیز هدایایی هستند که در روز عشق، جایگاهی ویژه و طرف‌داران بسیاری دارند.

هدایایی مانند عطر، کتاب، منسوجات چرمی و کارت‌های تبریک دست‌نویس نیز می‌توانند در روز جشن سپندارمذگان باارزش باشند. جدا از هدایای مرسوم این جشن، می‌توانید باتوجه‌به سلیقه خود، هر کادوی محبوبی را برای همراه خود انتخاب کنید و خاطره‌ای به‌یادماندنی و عاشقانه را از روز جشن سپندارمذگان به یادگار بگذارید.

روز جهانی روح انسان

۱۷ فوریه (۲۹ بهمن ۱۴۰۳) روز جهانی روح انسان (World Human Spirit Day) نام‌گذاری شده است. تقویت ارتباط با خود معنوی از نیازهای اساسی انسان به شمار می‌رود و دلیل نام‌گذاری روزی به‌عنوان روز جهانی روح انسان، یادآوری همین نیاز مهم است. تامل مداوم و مراقبه، از راه‌های رسیدن به ذهن‌آگاهی به شمار می‌رود و عادت به این امور موجب افزایش احساس رضایت، قدرت تحمل و تاب‌آوری انسان می‌شود.

روز جهانی روح انسان برای اولین‌بار در سال ۲۰۰۳ میلادی گرامی داشته شد. روح انسان منبع صلح و آرامش است. پیوند با روح راهی برای فرار از جامعه پرفشار مدرن امروزی و پایدار ماندن میان این فشارها محسوب می‌شود. در روز جهانی روح، سپاسگزار قدرت برتر روح خود باشید و عمیقا به دستاوردها و توانایی‌های خود بیندیشید؛ همچنین، کتابی با موضوع مراقبه و ارتباط با خود مطالعه کنید؛ علاوه‌بر این، تمرین‌های ذهن-آگاهی را انجام دهید تا متوجه تاثیر قوی این کار در ایجاد حس آرامش و رضایت درونی شوید.

ممنبع عکس: Youtube.com. عکاس: نامشخص

هفته اقدام به پیشگیری از سرطان

هفته اقدام به پیشگیری از سرطان (Cancer Prevention Action Week) رویدادی اجتماعی و جهانی است که در سال ۲۰۲۵ از ۱۷ تا ۲۳ فوریه (۲۹ بهمن تا ۵ اسفند ۱۴۰۳) برگزار می‌شود. «صندوق جهانی تحقیقات سرطان» برگزارکننده این رویداد است. اقدام برای پیشگیری از سرطان، تلاشی است برای حمایت و توانمندسازی عموم مردم در ایجاد عادات روزانه صحیح، سبک زندگی سالم و کاهش خطر ابتلا به سرطان.

پژوهش‌های متعدد صندوق جهانی تحقیقات سرطان نشان می‌دهند که رژیم غذایی متنوع و سالم، حفظ توده بدنی مناسب و فعالیت بدنی منظم، خطر ابتلا به بسیاری از سرطان‌ها را کاهش می‌دهد و به افزایش طول عمر افراد کمک می‌کند. جامعه جهانی همچنان به‌دنبال درمان سرطان است؛ اما باید تاکید کنیم که پیشگیری، راهکاری موثر برای داشتن زندگی طولانی‌تر، شادتر و سالم‌تر است و از تحمیل هزینه‌های گزاف و دردهای طولانی درمان جلوگیری می‌کند.

در هفته اقدام به پیشگیری، به راه‌های ساده برای تغییر سبک زندگی بیندیشید و برای اجرای تغییرات، تصمیمی قاطع بگیرید. این موارد را با خانواده و دوستان خود به اشتراک بگذارید تا آگاهی عمومی درباره اثرات مخرب زندگی کم‌تحرک افزایش یابد. با ایجاد تغییرات کوچک اما سازنده، گامی موثر در مسیر سلامتی بردارید و کیفیت زندگی خود را ارتقا دهید.

منبع عکس: Thestatesman.com. عکاس: نامشخص

روز اقتصاد مقاومتی و کارآفرینی

در آبان‌ماه سال ۱۳۹۷ با تصمیم شورای فرهنگ عمومی کشور، روز ۲۹ بهمن را روز اقتصاد مقاومتی و کارآفرینی نام‌گذاری شد. این مناسبت در تقویم رسمی جمهوری اسلامی ثبت شده است. رهبر معظم انقلاب نخستین‌بار در شهریور سال ۱۳۸۹ در جمع کارآفرینان کشور به تحقق اقتصاد مقاومتی و جایگاه ویژه آن در اقتصاد پویا و قوی اشاره کردند. پس از تاکید رهبری، سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی تدوین شد. کارآفرینی از عوامل مهم و از بخش‌های مطلوب اقتصاد مقاومتی است.

اقتصاد مقاومتی به معنی تشخیص حوزه‌های فشار در اقتصاد و تلاش برای کنترل و بی‌اثر کردن آن‌ها است. اقتصادی مقاومتی در شرایط فشار، تحریم و دشمنی، تعیین‌کننده رشد و شکوفایی کشور است. در شرایط مطلوب و آرمانی، می‌توان این فشارها را به فرصتی برای جهش تولید تبدیل کرد.

تصویب تحریم‌های ۱ جانبه علیه ایران، مهم‌ترین مصداق فشار اقتصادی بود که با تکیه بر توان داخلی و دانش بومی، به فرصتی برای شکل‌گیری اقتصاد مقاومتی و بومی‌سازی دانش و تولید بدل شد. استفاده از ظرفیت‌های دولتی و مردمی، حمایت از تولید ملی، مدیریت منابع ارزی و مدیریت مصرف، از دیگر ارکان شکل‌گیری اقتصاد مقاومتی هستند.

کارآفرینی، نیروی محرکه اصلی در توسعه اقتصادی است. کارآفرینی فرهنگ مسئولیت‌پذیری اجتماعی را نهادینه می‌کند، به شکل‌گیری اقتصاد مقاومتی سرعت می‌بخشد و بستری پویا برای حل مشکلات معیشتی فراهم می‌آورد. در کارآفرینی فناورانه، علم به ثروت تبدیل می‌شود و جهش توسعه‌ای و اقتصاد مقاومتی اتفاق می‌افتد.

در روز اقتصاد مقاومتی و کارآفرینی، همایش‌ها و مراسمی با موضوع اقتصاد مقاومتی و با هدف تجلیل از فعالان حوزه اقتصاد برگزار می‌شود. در این روز، به مطالعه درباره اقتصاد مقاومتی بپردازید و به نقش خود در این مسیر بیندیشید. به‌عنوان عضوی از جامعه و شهروندی وطن‌دوست، هنگام خرید، کالاهای ایرانی انتخاب کنید تا قدمی در مسیر پایداری اقتصاد برداشته باشید.

منبع عکس: Setare.com. عکاس: نامشخص