یکشنبه، ۲۸ اردیبهشت ماه ۱۴۰۴ مصادف با پنج رویداد است: روز جهانی موزه و میراث فرهنگی، بزرگداشت حکیم عمر خیام، روز زندگی روستایی، روز ملاقات با اقوام و روز بدون ظرف کثیف. در ادامه به معرفی این رویدادها می‌پردازیم.
رویدادهای ۲۸ اردیبهشت ۱۴۰۴:
- روز جهانی موزه و میراث فرهنگی
- روز بزرگداشت حکیم عمر خیام
- روز زندگی روستایی
- روز ملاقات با اقوام
- روز بدون ظرف کثیف
روز جهانی موزه و میراث فرهنگی
هجدهم ماه می، برابر با ۲۸ اردیبهشت‌ماه، به‌عنوان روز جهانی موزه و میراث فرهنگی در جهان شناخته می‌شود. این روز، فرصتی مناسب برای باستان‌شناسان و تاریخ‌پژوهان است تا میراث فرهنگی را به عموم مردم در سراسر جهان معرفی کنند؛ همچنین بر اهمیت آشنایی با پیشینه تاریخی و فرهنگی جوامع مختلف تاکید می‌کند. موزه‌ها مهم‌ترین مکان‌ها برای حفاظت از میراث تاریخی و فرهنگی در جهان هستند و از محبوب‌ترین جاذبه‌های دیدنی در کشورهای مختلف به‌شمار می‌روند.
موزه ایران باستان تهران. منبع عکس: گوگل مپ. عکاس: Yury Kravchuk
برخی از موزه‌ها، مانند موزه لوور، شهرتی جهانی دارند و برای بازدید از آن‌ها باید از قبل بلیط اینترنتی رزرو کنید. موزه لوور یکی از بزرگ‌ترین موزه‌ها در جهان است و در بخش‌های مختلف آن آثار قابل‌توجهی از اشیای باستانی کهن‌ترین تمدن‌ها به چشم می‌خورد که در طول سال‌های طولانی از دیگر نقاط جهان به آن منتقل شده است. از دیگر موزه‌های معروف در جهان می‌توان موزه ملی چین، موزه هنر متروپولیتن نیویورک، موزه واتیکان و موزه بریتانیا در لندن را نام برد.
روز جهانی موزه و میراث فرهنگی زمانی مناسب برای بازدید از یکی از موزه‌های موردعلاقه‌تان خواهد بود. در جهان موزه‌های مختلفی در زمینه‌های هنری، تاریخی، تخصصی، علمی، فناوری و صنعتی فعالیت می‌کنند که بازدید از هرکدام از آن‌ها جذاب است. در این موزه‌ها امکان تماشای آثاری برجسته از دوران باستان و دیگر دوره‌های تاریخی، فیلم‌ها و عکس‌های مستند، آثار هنری سبک‌های متنوع و حتی بقایای برخی از موجودات زنده برای گردشگران وجود دارد.
مهم‌ترین کاربرد موزه‌ها در جوامع مختلف عبارت‌اند از: انتقال آثار گذشتگان به آینده، ارزیابی پدیده‌های تاریخی در زمان‌های مختلف، شناخت فرهنگ و هنر اقوام گوناگون و جلوگیری از نابودی فرهنگ بومی نواحی مختلف؛ در روز جهانی موزه و میراث فرهنگی بیش از هر زمان فرصت توجه به این موارد وجود دارد.
روز بزرگداشت حکیم عمر خیام
۲۸ اردیبهشت‌ماه برابر با بزرگداشت حکیم عمر خیام، فیلسوف، ریاضی‌دان، ستاره‌شناس و شاعر ایرانی است که در قرن پنجم هجری قمری می‌زیست. خیام در نیشابور پا به جهان گذاشت و در همین شهر نیز دیده از جهان فروبست. این ادیب ایرانی را بیشتر با شعرهای او می‌شناسند؛ بااین‌حال، خیام نیشابوری دانشمندی برجسته بود که جایگاه علمی بالایی داشت. رباعیات عمر خیام در جهان به بسیاری از زبان‌ها ترجمه شده است و این شاعر در نقاط مختلف جهان طرفدارانی بسیار دارد.
تندیس حکیم عمر خیام در آرامگاه خیام در نیشابور. منبع عکس: گوگل مپ. عکاس: مژده خیراللهی
درباره کودکی و زندگی خیام اطلاعات چندانی در دست نیست؛ اما از آثار به‌جامانده از او می‌توان به نبوغ، ذهن خلاق و استعداد بی‌نظیر این شاعر پی برد. بدون‌شک خیام از هوش ذاتی بسیاری برخوردار بوده، بسیاری از یافته‌های او در علم و فلسفه نیز نتیجه نبوغ ذاتی او است. این فیلسوف سرشناس در دوره جوانی به شهرهای مختلف مانند سمرقند، بلخ، هرات و اصفهان سفر کرد و آثار خود را به رشته تحریر درآورد.
خیام در دوره پادشاهی ملکشاه سلجوقی جایگاهی ویژه در دربار داشت و اصلاح تقویم ایرانی و ساخت رصدخانه اصفهان از مهم‌ترین دستاوردهای او در این دوره بودند. ملکشاه سلجوقی امکانات علمی کاملی در اختیار خیام گذاشته بود و به‌خوبی از او حمایت می‌کرد.
با آغاز پادشاهی سلطان سنجر، خیام جایگاه خود را در دربار از دست داد و به زادگاه خود در نیشابور بازگشت. با وجود این که تالیف، تحقیق و تدریس خیام در نیشابور همچنان ادامه داشت، سال‌های پایانی عمر او در انزوا سپری شد. بیشتر عمر خیام به پژوهش در فلسفه و علم گذشت و ادبیات نسبت به دیگر علوم، جایگاه پایین‌تری برای او داشت.
رباعیات عمر خیام معروف‌ترین اثر خیام نیشابوری است. از این ادیب و دانشمند ایرانی رساله‌های دیگری در زمینه علوم ریاضیات، فلسفه و نجوم هم به جا مانده است که نیازمند تفسیر و بررسی بیشتر هستند. در ۱۸ اردیبهشت‌ماه، برابر با بزرگداشت حکیم عمر خیام، هرساله برنامه‌ها و همایش‌هایی در آرامگاه این شاعر برگزار می‌شود.
روز زندگی روستایی
یکشنبه ۱۸ مه ۲۰۲۵ میلادی، برابر با ۲۸ اردیبهشت‌ماه، روز زندگی روستایی نام دارد. این روز زمانی مناسب برای رهایی زندگی شهری و روزمرگی‌های آن و تجربه زندگی روستایی و انجام فعالیت‌هایی مانند کشاورزی است. مهم‌ترین نکته در توجه به سبک زندگی روستایی، نقش روستاییان در تامین نیازمندی‌های همه جوامع با کشاورزی و دامداری است. نام‌‌گذاری روز زندگی روستایی با هدف تقدیر از پیوند عمیق میان روستاییان و زمین و همچنین سنت‌های روستایی انجام شده است.
موزه میراث روستایی گیلان. منبع عکس: گوگل مپ. عکاس: بهزاد مدانلو
تاریخچه نام‌‌گذاری روز زندگی روستایی به نخستین سال‌های قرن ۲۰ میلادی در اروپا بازمی‌گردد. در آن زمان کلیساها جایگاهی ویژه در جوامع اروپایی داشتند و نکوداشت زندگی روستایی نیز از طرف این نهادهای مذهبی انجام شد و روزی به این موضوع اختصاص یافت. روستاییان از گذشته تا به امروز به‌عنوان مهم‌ترین تولیدکنندگان مواد غذایی در جامعه شناخته می‌شوند و سلامت و تغذیه همه افراد به فعالیت کشاورزی آن‌ها وابسته است.
روز زندگی روستایی بهانه‌ای مناسب برای توجه به نیازهای اقتصادی و زندگی سخت روستایان است. افراد جامعه می‌توانند با حضور در روستاها و تماشای کار سخت کشاورزی از نزدیک، قدرشناسی خود نسبت به این قشر زحمت‌کش را نشان دهند. امروزه در بسیاری از کشورهای جهان روز زندگی روستایی همراه با جشن و مراسم ویژه در دهکده‌های مختلف برگزار می‌شود.
روز ملاقات با اقوام
روز ۱۸ مه با نام روز ملاقات با اقوام شناخته می‌شود. این نام‌‌گذاری پس از تعیین روز ۱۸ مه به‌عنوان روز خانواده در سال ۱۹۹۳، توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد و در ادامه آن برای نکوداشت روابط خانوادگی و خویشاوندی و درک اهمیت آن در جوامع مختلف انجام شد. این روز فرصتی مناسب برای بازدید از دوستان، آشنایان و اقوام دور و نزدیک و معاشرت با آن‌ها است. بسیاری از خانواده‌ها امروزه در جهان جدا از یکدیگر زندگی می‌کنند و در برخی موارد اعضای یک خانواده برای دیدار با یکدیگر باید کیلومترها مسیر زمینی یا هوایی را طی کنند.
منبع عکس: وبسایت Brainbalancecenters. عکاس: نامشخص
روز ملاقات با اقوام، لذت زندگی کنار خانواده و خویشاوندان را به افراد جامعه یادآور می‌شود؛ همچنین برای افراد تنها و دور از خانواده، حتی از راه دور، مجالی برای معاشرت با نزدیکان ایجاد می‌کند. اغلب انسان‌ها در طول روز، ماه یا حتی یک سال آن‌چنان در روزمرگی‌های زندگی ماشینی امروز غرق می‌شوند که فرصت دیدار با خویشاوندان خود را از دست می‌دهند.
خانواده و اقوام ما کسانی هستند که بیشترین خاطرات کودکی و نوجوانی ما کنار آن‌ها به وجود آمده است. روانشناسان بر این باورند که حضور افراد در جمع خانواده و خویشاوندان، به‌دلیل احساس امنیت و صمیمیت بسیار در آن، تاثیر قابل‌توجهی بر سلامت ذهن و فکر و کاهش استرس‌های روزمره آن‌ها دارد.
تعامل فیزیکی با اعضای خانواده و فامیل در فواصل بین کارهای روزمره و تجدید دیدار با آن‌ها در طول هفته یا ماه، ضمن ایجاد صمیمیت بیشتر با آن‌ها، پشتوانه عاطفی مناسبی برای رویارویی با سختی‌ها و مشکلات زندگی ایجاد می‌کند. از مهم‌ترین مزایای ارتباط و دیدار با اقوام و خویشاوندان می‌توان تجربه احساس عشق و حمایت بی‌قیدو‌شرط را نام برد.
از نظر پزشکی ملاقات با اعضای خانواده سبب افزایش طول عمر، بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن و بهبود سیستم گردش خون می‌شود؛ پس به بهانه روز ملاقات با اقوام می‌توانید زمانی را به دیدوبازدید با خویشاوندان خود اختصاص دهید.
روز بدون ظرف کثیف
۱۸ مه، برابر با ۲۸ اردیبهشت‌ماه، به‌عنوان روز بدون ظرف کثیف نام‌‌گذاری شده است. از زمان دقیق این نام‌‌گذاری و ریشه آن اطلاع دقیقی در دست نیست، اما برخی منابع نخستین جرقه‌های پیدایش این روز را دهه ۱۹۵۰ میلادی می‌دانند. برخی دیگر نیز نام‌‌گذاری روز بدون ظرف کثیف را رویدادی جدید قلمداد می‌کنند و دلیل شکل‌گیری آن را زندگی ماشینی امروز در جهان می‌دانند. با هرکدام از این دلایل، در نهایت روز بدون ظرف کثیف بهانه‌ای برای استراحت و ایجاد فاصله با روزمرگی‌های خانگی ایجاد می‌کند و به‌همین سبب میان بسیاری از افراد محبوب است.
منبع عکس: وبسایت Faithmag. عکاس: نامشخص
روز بدون ظرف کثیف درواقع توجه افراد جوامع مختلف را به استفاده از ظروف یکبارمصرف جلب می‌کند. پیدایش این ظروف را نمی‌توان حاصل نوآوری قرن حاضر دانست و پیشینه ابداع آن به سال ۱۸۶۷ میلادی، زمان تولید نخستین صفحه کاغذی، بازمی‌گردد. در فاصله کوتاهی از این تاریخ یعنی تنها ۴۱ سال بعد، در سال ۱۹۰۸، استفاده از محصولات یکبارمصرف کاغذی به راهکاری بهداشتی برای مقابله با انواع بیماری‌ها مانند سل و کنترل آن در جهان تبدیل شد.
نخستین ظرف‌های یکبارمصرف تولیدی در جهان، لیوان‌های یکبارمصرف بودند که تحولی بزرگ در زمینه تولید این ظروف ایجاد کردند. این اتفاق پس از تشخیص دکتر ساموئل جی کرومبین (Dr.Samuel J.Crombin)، در واپسین سال‌های قرن نوزدهم میلادی در طول معاینه بیماران مبتلا به سل، رخ داد. او استفاده نکردن از ظروف آب‌خوری مشترک بین بیماران را راهکاری موثر برای کنترل این بیماری می‌دانست و از همین زمان جرقه تولید لیوان‌های یکبارمصرف زده شد.
طولی نکشید که دیگر ظروف یکبارمصرف مانند کاسه، قاشق، چنگال و بشقاب به جریان روزمره زندگی افراد وارد شد و کارگران و کارمندان در بسیاری از مشاغل، غذای روزانه خود را در این ظروف صرف کردند. به‌مرورزمان، استفاده از ظروف یکبارمصرف در رستوران‌ها نیز رواج یافت و این روش به راهکاری برای رعایت بهداشت عمومی تبدیل شد.
گرچه استفاده بی‌رویه از ظروف یکبارمصرف تبعات زیادی برای انسان‌ها در بر داشت، امروزه با افزایش آگاهی عمومی بیشتر ظروف یکبارمصرف مورداستفاده در جهان، به‌‌ویژه در کشورهای پیشرفته، ظروف قابل بازیافت و جذب در طبیعت هستند.
در روز بدون ظرف کثیف بهانه‌ای مناسب برای استفاده از ظروف یکبارمصرف و رهایی از شستن ظروف برای افراد به وجود می‌آید؛ به‌این‌ترتیب لذت غذاخوردن در این روز بیشتر است.
دیدگاه شما چیست؟