یکشنبه، ۲۲ تیرماه ۱۴۰۴ با رویدادهای زادروز محمد خوارزمی (ریاضیدان و فیلسوف ایرانی)، روز ملی فناوری اطلاعات و روز جهانی سنگ مصادف شده است. در ادامه این مطلب از مجله گردشگری قصد داریم رویدادهای این روز را بررسی کنیم.
رویدادهای ۲۲ تیر ۱۴۰۴:
زادروز محمد خوارزمی، ریاضیدان و فیلسوف ایرانی
منبع عکس: وبسایت دانشنامه ویکی بین. عکاس: نامشخص
بیستودوم تیرماه زادروز محمد خوارزمی، دانشمند و فیلسوف ایرانی است که در زمینه ریاضیات شهرتی جهانی دارد. محمد بن موسی خوارزمی در حدود سال ۱۶۴ هجری قمری (سال ۱۵۹ شمسی و ۷۸۰ میلادی) چشم به جهان گشود. شهرت جهانی محمد خوارزمی در علم ریاضیات مربوط به رشته «جبر» است و دستاوردهای او در حوزه الگوریتم و حل معادلات اهمیت زیادی داشته است.
عکس شماره ۱. منبع عکس: وبسایت دانشنامه ویکی بین. عکاس: نامشخص
از مهمترین آثار محمد خوارزمی میتوان به الجمع و التفریق (ریاضیات)، الجبر و المقابله (ریاضیات)، حساب العدد الهندی (ریاضیات)، زیج السند هند (نجوم)، کتاب صوره الارض (جغرافیا)، مقاله استخراج تاریخ الیهود و اعیادهم (تاریخ یهود)، عمل الاسطرلاب (نجوم)، کتاب الرخامه (محاسبه اوقات نماز) و التاریخ خوارزمی (تاریخ) اشاره کرد. مهمترین کتاب خوارزمی، الجبر و المقابله است؛ خوارزمی در این کتاب، یافتههای دیونانتوس را در رشته جبر ادامه داد و پایههای اولیه الگوریتم و حل معادلههای درجه دوم را بنا نهاد. فهرست دستاوردهای مهم علمی خوارزمی به شرح زیر است:
- خوارزمی ارقام موسوم به هندی را وارد جهان اسلام کرد.
- جدولهای نجومی را تکمیل کرد.
- قدیمیترین جدولهای مثلثات شناختهشده و اولین جداول سینوسی را تنظیم کرد.
- خوارزمی اولین دانشنامه جغرافیایی جهان را با همکاری دانشمندان دیگر دربار مامون نوشت.
- او در کتاب «حساب جمع و معادله» راهحلهای تحلیلی و هندسی را برای معادلات عنوان کرد.
محمد خوارزمی پس از کسب دستاوردهای علمی فراوان، در حدود سال ۲۳۲ هجری قمری (۲۲۵ شمسی) چشم از جهان فرو بست. در سال ۱۹۸۳ میلادی، برابر با ۱۳۶۲ هجری شمسی، سازمان فرهنگی ملل متحد (یونسکو - UNESCO) در هزار و صد و پنجاهمین سال وفات خوارزمی، مراسم بزرگداشتی را برای این دانشمند بزرگ برگزار کرد.
روز ملی فناوری اطلاعات
منبع عکس: وبسایت Iii.Ac. عکاس: نامشخص
ازآنجاکه محمد خوارزمی با طراحی الگوریتمها و کسب دستاوردهای بزرگ در علم ریاضی، بهعنوان بنیانگذار علم دادهورزی و پایهگذار علوم مربوط به مخابرات و کامپیوتر شناخته میشود، زادروز وی (۲۲ تیرماه) بهعنوان روز ملی فناوری اطلاعات نامگذاری شده است. اهمیت نامگذاری این روز، این است که به خود و جهانیان یادآوری کنیم که ایرانیان همواره در طول تاریخ، در علم و دانش پیشگام بودهاند و در علوم مختلف ازجمله ریاضیات، نجوم، کامپیوتر و مخابرات پیشرفتهای انکارناپذیری را رقم زدهاند.
روز ملی فناوری اطلاعات فرصت مناسبی است تا به اهمیت این علم در جهان فناوری امروزی بپردازیم و بیشازپیش در راستای گسترش و پیشرفت این علم در کشورمان قدم برداریم. از مهمترین گامهایی که میتوان در راستای پیشرفت صنعت مخابرات و فناوری اطلاعات در کشور برداشت، میتوان به تعلیم و آموزش نیروی انسانی جوان، صرف هزینه برای گسترش زیرساختها، ارتقای سطح دانش نیروی انسانی و اعتماد به نیروی جوان آموزشدیده اشاره کرد.
روز جهانی سنگ
منبع عکس: وبسایت Worldatlas. عکاس: نامشخص
باتوجهبه اهمیت قابلتوجه سنگها در زندگی انسانها، روز سیزدهم ژوئیه (برابر با بیستودوم تیرماه) بهعنوان روز جهانی سنگ (International Rock Day) نامگذاری شده است. سنگها حاصل تجمع جامد طبیعی یک یا چند ماده معدنی هستند که در طول دوره زندگی انسانها، از آنها برای کاربردهای مختلفی استفاده شده است. انسان در طول قرنهای زندگی خود روی کره زمین، با سنگ و انواع آن آشنا شده است و در هر دوره، بنا بر شناخت خود از سنگها استفادههای مختلفی از آنها کرده است.
انسانهای اولیه درباره انواع سنگها و کاربرد آنها شناخت زیادی نداشتند و از سنگها تنها برای شکار، حکاکی روی دیوار و حفر گودال استفاده میکردند. در طول قرنها، انسانها دریافتند که سنگها در مواردی چون صنعت ساختوساز، صنعت جواهرسازی و پزشکی هم کاربرد دارند.
جالب است بدانید در طول تاریخ برخی از قومها مانند یونان باستان، باورهای عجیب و جالبی درمورد سنگها داشتند و سنگها را جسمهایی عرفانی میدانستند؛ برای مثال، بومیهای آمریکا از سنگ فیروزه بهعنوان طلسم محافظ استفاده میکردند.
به مناسبت روز جهانی سنگ قصد داریم چند دانستنی جالب در مورد سنگها را بیان کنیم. برخی از نکات جالب درمورد سنگها عبارتاند از:
- لایه جامد خارجی زمین که به آن لیتوسفر (Lithosphere) میگویند، از سنگ تشکیل شده است.
- بیش از ۷۳ درصد از لیتوسفر از جنس سیلیس (Sio2) است.
- سنگها را از نظر ساختار میتوان به سه دسته آذرین، رسوبی و دگرگونی تقسیمبندی کرد.
- پینیت (Painite) و تانزانیت (Tanzanite) کمیابترین سنگهای موجود روی کره زمین هستند. پینیت نوعی جواهر معدنی است که در کشور میانمار (Myanmar) یافت میشود و آنقدر کمیاب و نادر است که تابهحال تنها دو قطعه از این سنگ در صنعت جواهرسازی مورد استفاده قرار گرفته است.
- واحد اندازهگیری سنگهای قیمتی، قیراط است و هر قیراط از سنگهای قیمتی مانند زمرد سبز قیمت قابلتوجهی دارد.
دیدگاه شما چیست؟