پنجشنبه ۱۳شهریورماه ۱۴۰۴، برابر با ۴ سپتامبر ۲۰۲۵، مصادف با ۵ رویداد است: روز تعاون، بزرگداشت ابوریحان بیرونی، سالروز زلزله فردوس در سال ۱۳۴۷ خورشیدی، روز مردم شناسی و روز حیات وحش. در ادامه با این مناسبتها بیشتر آشنا میشویم.
رویدادهای ۱۳ شهریور ۱۴۰۴:
روز تعاون
منبع عکس: وبسایت ایرنا. عکاس: نامشخص
سیزدهم شهریورماه ۱۴۰۴ روز تعاون نام دارد. این روز بهعنوان نمادی از اهمیت مشارکت و همکاری جمعی در رونق اقتصادی و عدالت اجتماعی در تقویم ایران ثبت شده است. روز تعاون نهتنها فرصتی برای بزرگداشت دستاوردهای تعاونیها در طول سال به شمار میآید، بلکه بستری برای تبیین نقش محوری این سازمانها در ایجاد فرصتهای شغلی، کاهش فقر و توزیع عادلانهتر ثروت فراهم میکند.
تعاونیها با تکیه بر اصول دموکراتیک و مردمی، به اعضای خود این امکان را میدهند که با همافزایی سرمایهها و تواناییها، به اهداف مشترک اقتصادی و اجتماعی دست یابند. این مناسبت ملی یادآور این است که چگونه با تقویت روحیه تعاونی و همیاری میتوانیم بهسمت جامعهای پویاتر و فراگیرتر گام برداریم.
حضور موثر تعاونیها در بخشهای مختلف مانند کشاورزی، صنعت، خدمات، مسکن و حتی اعتبار، نشاندهنده گستردگی و نفوذ آنها در ساختار اقتصادی کشور است. این تنوع به تعاونیها اجازه میدهد تا مانند موتوری محرک برای توسعه پایدار عمل کنند و به چالشهایی مانند بیکاری و نابرابری پاسخ دهند.
حمایت و توانمندسازی تعاونیها نهتنها به تقویت بنیههای اقتصاد ملی کمک میکند، بلکه به افزایش مشارکت مردمی در تصمیمگیریهای اقتصادی و اجتماعی میانجامد. روز تعاون فرصتی مغتنم برای مسئولان و برنامهریزان است تا با بازبینی سیاستهای حمایتی، مسیر را برای رشد و شکوفایی هرچه بیشتر این بخش حیاتی هموار کنند و از پتانسیل عظیم آن در پیشبرد اهداف توسعهای کشور بهره ببرند.
بزرگداشت ابوریحان بیرونی
منبع عکس: وبسایت پایگاه خبری شهید یاران. عکاس: نامشخص
ابوریحان محمد بن احمد بیرونی، دانشمند نامدار ایرانی قرن چهارم و پنجم هجری، یکی از درخشانترین چهرههای تاریخ علم به شمار میآید. او بهدلیل گستردگی دانش و عمق پژوهشهایش به «استاد همه علوم» شهرت یافته است. بیرونی نهتنها در ریاضیات، نجوم و فیزیک سرآمد بود، بلکه در زمینههایی چون جغرافیا، داروسازی، کانیشناسی، تاریخ و مردمشناسی آثاری ارزشمند از خود به یادگار گذاشت.
زندگی پربار ابوریحان بیرونی، که مملو از سفرهای علمی، رصدها و محاسبات دقیق بود، نشاندهنده روح جستوجوگر و ذهن کنجکاو این نابغه دوران اسلامی است. از آثار برجسته ابوریحان بیرونی میتوان به «قانون مسعودی در نجوم»، «التفهیم لأوائل صناعة التنجیم» و «تحقیق ماللهند» اشاره کرد که به بررسی فرهنگ و علوم هندی میپردازد و تا قرنها پس از وفاتش، مرجع دانشمندان و پژوهشگران بوده است.
به پاس خدمات بینظیر ابوریحان بیرونی در پیشرفت علم و دانش بشری، سیزدهم شهریور ماه، زادروز این دانشمند بزرگ، در ایران به نام «روز بزرگداشت ابوریحان بیرونی» نامگذاری شده است. این روز فرصتی برای یادآوری اهمیت علمآموزی، پژوهش و تفکر نقادانه محسوب میشود که از ویژگیهای بارز شخصیت علمی بیرونی بود.
برگزاری همایشها، سمینارها و نشستهای علمی در این روز بهانهای برای بازخوانی آثار او، الهام گرفتن از روش علمی و دقت بینظیرش در مواجهه با مسائل به شمار میآید. بزرگداشت ابوریحان بیرونی نهتنها گرامیداشت فردی مهم، بلکه تجلیلی از روح خردورزی و کنجکاوی است که میراث ماندگار تمدن اسلامی و ایرانی را در سراسر جهان منتشر کرد و چراغ راه آیندگان شد.
سالروز زلزله فردوس در سال ۱۳۴۷ خورشیدی
منبع عکس: وبسایت خبرگزاری حوزه. عکاس: نامشخص
سیزدهم شهریور ماه سال ۱۳۴۷ خورشیدی فاجعهای طبیعی در فردوس به وقوع پیوست. از آن زمان نام این منطقه برای همیشه یادآور زلزلهای ویرانگر شد. این زمینلرزه، که شدت آن حدود ۷ ریشتر گزارش شد، منطقهای وسیع از خراسان را لرزاند و خسارات جانی و مالی فراوانی به بار آورد.
فردوس، کاخک و روستاهای اطراف کانون اصلی زلزله بودند که با خاک یکسان شدند. هزاران نفر نیز جان خود را از دست دادند. شدت تخریب بهحدی بود که زیرساختها به طور کامل از بین رفت و مردم این مناطق را در شرایطی بسیار دشوار قرار داد.
پس از وقوع زلزله فردوس، موجی از همدردی و کمکهای مردمی از سراسر ایران و حتی جهان بهسمت مناطق زلزلهزده سرازیر شد. تلاشهای بیوقفه برای آواربرداری، نجات بازماندگان و کمکرسانی به آسیبدیدگان آغاز شد که نمونهای از همبستگی ملی در مواجهه با بلایا بود. شخصیتهایی برجسته نیز در این امدادرسانیها بودند و با حضور در کنار مردم، مرهمی بر زخمهایشان نهادند.
زلزله فردوس درسهای مهمی درباره آمادگی در برابر حوادث طبیعی و اهمیت مشارکت عمومی در مدیریت بحران به دنبال داشت. هرچند این واقعه تلخ با ویرانی و اندوه همراه بود، به نمادی از تابآوری مردم ایران و توانایی آنها در بازسازی و ایستادگی در برابر سختیها تبدیل شد.
روز مردم شناسی
منبع عکس: وبسایت فرادرس. عکاس: نامشخص
سیزدهم شهریور ۱۴۰۴ در تقویم رسمی ایران «روز ملی مردمشناسی» نامگذاری شده است. این روز فرصتی است تا عمیقتر به اهمیت و جایگاه مردمشناسی در شناخت فرهنگ، آداب و رسوم، باورها و الگوهای زندگی اقوام مختلف ایرانی توجه کنیم.
مردمشناسی علمی پویا است که با مطالعه انسان و جوامع بشری در ابعاد مختلف فرهنگی، اجتماعی و زیستی، به درک بهتر از آنها کمک میکند. این رشته نهتنها به ما امکان میدهد تا به ریشهها و تاریخچه سنتهایمان پی ببریم، بلکه به ما میآموزد چگونه با احترام به تفاوتها، همزیستی مسالمتآمیز و درک متقابل یکدیگر در 1 جامعه زندگی کنیم.
مردمشناسی آینهای است که به ما کمک میکند خودمان را در بستر فرهنگی غنی و پرفراز و نشیب کشور زیبای خود، ایران، بهتر بشناسیم. بزرگداشت روز ملی مردمشناسی، اهمیت توجه به حفظ میراث ناملموس فرهنگی و پاسداری از ارزشهای بومی و محلی را یادآوری میکند.
در دنیای امروز، که با سرعت تحولات و جهانیشدن روبهرو است، نقش مردمشناسی در ثبت و مستندسازی فرهنگهای مختلف، بیشازپیش حیاتی میشود. این روز میتواند بهانهای برای برگزاری نشستهای علمی، نمایشگاههای فرهنگی و فعالیتهای متعدد باشد تا عموم مردم با دستاوردهای این علم و اهمیت آن در زندگی روزمره آشنا شوند.
با تقویت و یادگیری مهارت و رشته مردمشناسی و همچنین حمایت از پژوهشگران این حوزه میتوانیم گامهایی موثر در راستای حفظ هویت فرهنگی کشورمان برداریم. همچنین میتوانیم از گنجینههای ارزشمند آدابورسوم و باورهای نیاکان خود برای ساختن آیندهای بهتر و درخشانتر بهره ببریم.
روز حیات وحش
منبع عکس: وبسایت Nationaltoday.com. عکاس: نامشخص
چهارم سپتامبر ۲۰۲۵، مصادف با سیزدهم شهریور ۱۴۰۴، در ایالات متحده آمریکا بهعنوان «روز ملی حیات وحش» گرامی داشته میشود. این روز فرصتی برای افزایش آگاهی عمومی درباره اهمیت حفاظت از حیات وحش و زیستگاههای طبیعی است. هدف اصلی این مناسبت تشویق مردم به شناخت بیشتر گونههای مختلف جانوری و گیاهی، درک نقش حیاتی آنها در حفظ تعادل اکوسیستمها و ترویج اقدامات موثر برای حفاظت از تنوع زیستی است.
روز ملی حیات وحش نهتنها یادآور زیباییها و شگفتیهای دنیای حیوانات است، بلکه بر مسئولیت ما در قبال حفاظت از این میراث ارزشمند برای نسلهای آینده تاکید میکند. این روز فرصتی است تا سازمانها، نهادهای دولتی و غیردولتی و عموم مردم با برگزاری برنامهها و فعالیتهای مختلف، توجهها را به چالشهای پیش روی حیات وحش، ازجمله تخریب زیستگاهها، شکار غیرقانونی و تغییرات آبوهوایی، جلب کنند.
ازطریق آموزش، آگاهیرسانی و مشارکت فعال میتوانیم گامهایی موثر برای حفاظت از گونههای در معرض خطر انقراض، احیای زیستگاههای آسیبدیده و دیگر موضوعات مرتبط برداریم. روز ملی حیات وحش یادآوری میکند که حفاظت از طبیعت، نهتنها وظیفهای اخلاقی، بلکه امری ضروری برای بقای ما است.00
دیدگاه شما چیست؟