شنبه، ۱۳ اردیبهشت ماه ۱۴۰۴ مصادف با ۸ مناسبت روز جهانی نجوم، روز جهانی آزادی مطبوعات، روز تجلیل از امامزادگان و بقاع متبرکه، بزرگداشت صالح بن موسی کاظم، روز جهانی هزارتو، روز خورشید، روز فیتنس و تناسب اندام و روز کتاب کمیک رایگان است. در ادامه به معرفی این مناسبت‌ها می‌پردازیم.
رویداهای ۱۳ اردیبهشت ماه ۱۴۰۴:
- روز جهانی نجوم
- روز جهانی آزادی مطبوعات
- روز تجلیل از امامزادگان و بقاع متبرکه
- بزرگداشت صالح بن موسی کاظم
- روز جهانی هزارتو
- روز خورشید
- روز فیتنس و تناسب اندام
- روز کتاب کمیک رایگان
روز جهانی نجوم
منبع عکس: nationaltoday.com. عکاس: نامشخص
نجوم و اخترشناسی، یکی از شاخه‌های علوم طبیعی است که طرفداران بسیاری دارد. روز جهانی نجوم، روزی برای رصد آسمان در گوشه‌گوشه این کره خاکی محسوب می‌شود. در واقع انتخاب این روز، ابتکار فردی به نام داگ برگر (Doug Berger)، رئیس انجمن نجوم کالیفرنیای شمالی، در سال ۱۹۷۳ میلادی است.
انجمن نجوم کالیفرنیا در روز جهانی نجوم، تلسکوپ‌هایی در مناطق شهری قرار می‌دادند تا عابران به تماشای مناظر آسمان بپردازند. هر سال در کشورهای مختلف، برنامههای متفاوتی برای این رویداد علمی جهانی برگزار می‌شود.
روز نجوم با توجه به وضعیت ماه تعیین می‌شود و به همین دلیل، هرساله تاریخ متفاوتی دارد. این روز جهانی طوری انتخاب می‌شود که نزدیک به اولین تربیع باشد؛ ماه در وضعیت تربیع، هنگام ظهر طلوع می‌کند، حدود ۶ بعدازظهر به بالاترین ارتفاع (فاصله از افق) می‌رسد و هنگام نیمه‌شب غروب می‌کند. در زمان تربیع (از ظهر به بعد)، مشاهده پستی و بلندی‌های سطح ماه با دوربین‌های آماتوری نیز امکان‌پذیر است.
روز نجوم ابتدا فقط به یک روز شنبه در اواسط ماه آوریل تا اواسط ماه مه (فروردین تا اردیبهشت) اختصاص داده می‌شد؛ اما از سال ۲۰۰۶ به بعد، روز نجوم پاییزی هم اعلام می‌شود. روز نجوم پاییزی، یک روز شنبه در اواسط ماه سپتامبر تا اواسط ماه اکتبر (شهریور تا مهر) است.
طبق اعلام رسمی انجمن نجوم ایران، روز نجوم سال ۱۴۰۴ در ایران هم‌گام با دیگر کشورهای جهان، شنبه ۱۳ اردیبهشت تعیین شد. همچنین، هفته نجوم سال ۱۴۰۴ از ۸ تا ۱۵ اردیبهشت است. در هفته و روز نجوم، برنامههای متنوع و متعددی برای ترویج علم نجوم و آشنایی عموم مردم با شگفتی‌های آسمان در سراسر کشور برگزار می‌شود.
روز جهانی آزادی مطبوعات
منبع عکس: chr.up.ac.za. عکاس: نامشخص
افزایش حملات به روزنامه‌نگاران در جنگ‌های داخلی آفریقا (سال ۱۹۹۱ میلادی) سبب شد تا گروهی از روزنامه‌نگاران آفریقایی، اعلامیه «ویندهوک» (نامه‌ای برای درخواست ارتقا وضعیت نشریه‌های مستقل و فراگیر) را امضا و به سازمان یونسکو ارسال کنند. در نهایت، در سال ۱۹۹۳ میلادی طی نشست ۲۶ کنفرانس عمومی یونسکو با تصویب مجمع عمومی سازمان ملل، «سوم ماه مه» بهعنوان روز جهانی آزادی مطبوعات (World Press Freedom Day) انتخاب و معرفی شد.
روز جهانی آزادی مطبوعات در سال ۱۴۰۴، شنبه ۱۳ اردیبهشت است. هدف از انتخاب روز آزادی مطبوعات، ادای احترام به خبرنگارانی است که هنگام انجام وظیفه، جان خود را از دست دادند. افزایش آگاهی در مورد اهمیت آزادی رسانه، یادآوری وظیفه دولتمردان برای حمایت از حق آزادی بیان، یادآوری لزوم رعایت اصول اساسی آزادی مطبوعات و تجلیل از خبرنگاران پرتلاش و متعهد، محور برنامه‌هایی است که در این روز برگزار می‌شود.
روز تجلیل از امامزادگان و بقاع متبرکه
منبع عکس: boghanews.ir. عکاس: نامشخص
در تقویم رسمی ایران، پنجم ذوالقعده بهعنوان روز تجلیل از امامزادگان و بقاع متبرکه ثبت شده است؛ این روز در سال ۱۴۰۴، شنبه ۱۳ اردیبهشت در روز پنجم دهه کرامت (دهه اول ذوالقعده؛ ولادت حضرت معصومه (ع) تا ولادت امام رضا (ع)) است. از امامزادگان و بقاع متبرکه به دلیل تجلیل می‌شود.
امامزادگان از مقاصد مذهبی پرمخاطب کشور هستند که جایگاه مهمی در ترویج قرآن و شعائر دینی دارند. حدود ۸ هزار امامزاده ثبت‌شده در شهرهای مختلف ایران وجود دارد که روزانه، افراد بسیاری از آن‌ها بازدید می‌کنند. در این امامزاده‌ها، برنامههای متعددی در مناسبت‌های ملی و مذهبی اجرا می‌شود؛ به همین دلیل، می‌توان گفت این مقاصد مذهبی نقش پررنگی در رشد معنوی جامعه دین‌محور ایران دارند. بنای اغلب امامزاده‌ها به لحاظ قدمت و معماری، بسیار ارزشمند است و در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
همه ساله در روز تجلیل از امامزادگان و بقاع متبرکه، از هیئت امنا، خادمان و فعالان عرصه‌های عمرانی و فرهنگی آستان امامزادگان تجلیل می‌شود. غبارروبی بقاع متبرکه، برگزاری نمایشگاه‌های عرضه محصولات فرهنگی، سخنرانی علما و ارائه پژوهش‌های این حوزه از دیگر برنامه‌هایی است که در روز تجلیل از امامزادگان اجرا می‌شود.
بزرگداشت صالح بن موسی کاظم
منبع عکس: گوگل مپ. عکاس: seo fun
پنجم ذوالقعده در تقویم رسمی ایران بهعنوان روز بزرگداشت حضرت صالح بن موسی الکاظم (ع) نام‌گذاری شده است. به استناد کتیبه بالای سر صحن و کتب «بحرالانساب» و «کنز الانساب»، حضرت صالح (ع) فرزند مستقیم و بیواسطه امام موسی کاظم (ع) و برادر امام هشتم شیعیان، حضرت علی بن موسی الرضا (ع)، هستند.
حضرت صالح بن موسی الکاظم (ع) بههمراه جمعی به قصد دیدار امام رضا (ع) بهسوی ایران حرکت کردند؛ اما در روستای تجریش شهر ری توسط عوامل حکومتی و دشمنان اهل بیت به شهادت رسیدند. امروزه، بقعه و مزار این امامزاده در ضلع جنوب شرقی میدان تجریش واقع شده است.
بنای امامزاده صالح در سال ۱۳۵۱ خورشیدی به شماره ۹۰۹ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. به نظر می‌رسد بنایی که در سده پنجم هجری قمری بر سر مزار ایشان ساخته شد، در حمله مغولان به ری به‌طور کامل تخریب شد؛ سپس، در سال ۷۰۰ هجری قمری به دستور غازان خان (هفتمین ایلخان ایران)، امامزاده صالح تجریش احیا و بازسازی شد. حرم صالح بن موسی (ع) در دوره قاجار توسعه پیدا کرد و پس از انقلاب نیز ایوان و شبستان‌های جدیدی برای آن ساخته شد.
امامزاده صالح تجریش به‌دلیل داشتن فضای باصفا و معنوی، آب‌وهوای خوش شمال تهران، بازار سنتی پرجنب‌وجوش و جذاب و دسترسی آسان به وسایل حمل‌ونقل عمومی مانند مترو به یکی از مقاصد فرهنگی، مذهبی و گردشگری مهم تهران تبدیل شده است.
روز جهانی هزارتو
هزارتوی کاخ شونبرون. منبع عکس: وبسایت Loveexploring.Com. عکاس: نامشخص
قبل از اینکه با روز جهانی هزارتو (World Labyrinth Day) آشنا شوید، ابتدا باید درباره خود هزارتو بدانید. هزارتو به مکانی با معماری پیچیده و مسیرهای پرپیچ‌وخم گفته می‌شود که پیدا کردن راه درست در آن دشوار است. در ۱ هزارتو ممکن است مدت‌ها قدم بزنید ولی در نهایت، به همان نقطه ابتدایی برگردید.
هزارتو حتی در افسانه‌های قدیمی وجود داشت؛ مثلا در افسانه‌های یونانی، صنعت‌‌گری به‌نام دایدالوس (Daedalus) به سفارش شاه، هزارتویی ساخت تا هیولای مینوتور (Minotaur) در آن نگهداری شود. هزارتو در دنیای معنوی نیز مکانی مهم است؛ زیرا بسیاری از افراد، قدم زدن در هزارتو را نوعی مراقبه می‌دانند که آرامش و تعادل ذهن و ادغام ذهن و روح را در پی دارد.
روز هزارتو اولین بار در سال ۲۰۰۹ توسط انجمن لابیرنت (The Labyrinth Society) ابداع شد. هدف انجمن لابیرنت از نام‌گذاری روز هزارتو این بود که مردم جهان، ۱ روز در سال را به هزارتوها اختصاص دهند و تجربه‌ای معنوی و درونی در این مکان‌ها کسب کنند. انجمن لابیرنت وبسایتی به آدرس Worldlabyrinthday.Org دارد که اطلاع‌رسانی رویدادهای این روز در آن انجام می‌شود.
یکی از رویدادهایی که هرساله در روز جهانی هزارتو برگزار می‌شود، قدم زدن بهعنوان ۱ نفر در ۱ (Walk As One At 1) است. در این رویداد، مردم سراسر جهان به وقت محلی خود در ساعت ۱ بعدازظهر به‌صورت گروهی قدم می‌زنند و ۱ هزارتوی دعا تشکیل می‌دهند تا موجی از انرژی صلح را به سراسر دنیا بفرستند.
در روز هزارتو، بسیاری از مردم دنیا تصمیم می‌گیرند از هزارتوهای نزدیک محل زندگی‌شان بازدید کنند؛ مثلا هزارتوی مزرعه قوها در لاهیجان، یکی از هزارتوهای ایران است که می‌توانید در این روز به آن سر بزنید.
روز خورشید
منبع عکس: وبسایت Merriam-Webster.Com. عکاس: نامشخص
خورشید ستاره‌ای است که به کره زمین، گرما، نور و زندگی می‌بخشد. نور خورشید یکی از بهترین انرژی‌های زیست‌محیطی نیز محسوب می‌شود؛ زیرا به محیط‌زیست آسیب نمی‌رساند، استفاده از سوخت‌های فسیلی را کاهش می‌دهد و جزو انرژی‌های پاک به شمار می‌رود. با توجه به اهمیتی که خورشید در زندگی انسان‌ها و کره زمین دارد، ۳ می بهعنوان روز خورشید انتخاب شده است تا در این مورد آگاهی‌رسانی شود.
ایده روز خروشید اولین بار توسط ۱ مدافع محیط‌زیست آمریکایی به نام دنیس هیز (Denis Hayes) مطرح شد؛ او قبلا ایده روز زمین (۲۲ آپریل) را نیز مطرح کرده بود. با حمایت کنگره آمریکا از این ایده دنیس هیز، رئیس‌جمهور جیمی کارتر در سال ۱۹۷۸، روز خورشید را به‌طور رسمی تصویب کرد. جیمی کارتر همواره از تولید انرژی‌های تجدیدپذیر حمایت می‌کرد؛ به‌خصوص در آن زمان که بحران انرژی در آمریکا وجود داشت.
از سال ۱۹۷۸، روز خورشید علاوه‌بر آمریکا در تمام جهان رواج یافت؛ ازاین‌رو، رویدادها، کنفرانس‌ها، راه‌پیمایی‌ها، نمایشگاه‌ها و سمینارهای مختلفی در جهان در این روز برگزار می‌شوند. در روز خورشید، موسسات آموزشی، دولتی و زیست‌محیطی تلاش می‌کنند درباره عملکرد، منافع و اهمیت انرژی خورشیدی به مردم آموزش دهند. در این روز، برخی هنرمندان نیز آثاری را که با الهام از خورشید تولید کرده‌اند، به نمایش می‌گذارند.
روز فیتنس و تناسب اندام
منبع عکس: وبسایت Familyeducation.Com. عکاس: نامشخص
روز فیتنس و تناسب اندام هرساله در اولین شنبه ماه می برگزار می‌شود؛ این روز در سال ۲۰۲۵، مصادف با ۳ می است. روز فیتنس و تناسب اندام فرصتی است تا اهمیت ورزش برای سلامت جسم و روان به مردم یادآوری شود. همچنین، در این روز سبک‌های مختلف ورزش به مردم معرفی می‌شوند تا هرکس براساس شرایط و علایقش، ۱ فعالیت فیزیکی را به سبک زندگی خود اضافه کند.
کیم بیلک (Kim Bielak)، مربی سبک زندگی و هدایتگر شغلی، ایده روز فیتنس و تناسب اندام را مطرح کرد. کیم بیلک پس از اولین مسابقه نیمه‌ماراتن خود در سال ۲۰۱۷، تصمیم گرفت روزی برای فیتنس و تناسب اندام نام‌گذاری کند. این روز فقط متعلق به ورزشکاران حرفه‌ای نیست؛ بلکه برای همه مردم عادی است که می‌خواهند زندگی سالم‌تری داشته باشند.
در روز فیتنس و تناسب اندام، رویدادهای مختلفی در دنیا برگزار می‌شوند؛ ازجمله پیاده‌روی‌ها، دویدن‌ها و جلسات ورزش گروهی. بسیاری از افرادی که در رویدادهای گروهی شرکت نمی‌کنند، در این روز با انجام ورزش در خانه، رفتن به پیاده‌روی و پختن غذاهای سالم سعی می‌کنند به سلامت جسمانی خود اهمیت دهند و اطرافیانشان را نیز به انجام این کارها دعوت کنند.
روز کتاب کمیک رایگان
روز کتاب کمیک رایگان. منبع عکس: وبسایت Edition.Cnn.Com. عکاس: نامشخص
روز کتاب کمیک رایگان (Free Comic Book Day) در اولین شنبه ماه می توسط صنعت کتاب کمیک آمریکای شمالی برگزار می‌شود. این روز فرصتی است تا همه مردم، کتاب‌های داستان‌های مصور را بخوانند و از آن‌ها لذت ببرند. در اغلب سال‌ها هم‌زمان با روز کتاب کمیک رایگان، ۱ فیلم ابرقهرمانی تابستانی محبوب نیز منتشر می‌شود که هیجان این روز را چندین برابر می‌کند.
روز کتاب کمیک رایگان، ایده جو فیلد (Joe Field)، خرده‌فروش کتاب‌های کمیک، بود. نزدیک مغازه جو فیلد، مغازه بستنی‌فروشی وجود داشت که ۱ روز در سال، بستنی رایگان به مشتریانش می‌داد؛ این بستنی‌فروشی منبع الهام جو فیلد شد تا روزی را برای کتاب کمیک رایگان نام‌گذاری کند.
جو فیلد در سال ۲۰۰۱، ایده خود را در مجله کمیک اند گیمز ریتیلر (Comics & Games Retailer) مطرح کرد. این ایده با استقبال علاقه‌مندان روبه‌رو شد و یکی از توزیع‌کنندگان کتاب‌های کمیک به نام دایموند (Diamond) از آن حمایت کرد؛ بنابراین، اولین روز کتاب کمیک رایگان در سال ۲۰۰۲ هم‌زمان با اکران فیلم مرد عنکبوتی برگزار شد.
در روز کتاب کمیک رایگان، بسیاری از فروشگاه‌ها نه‌تنها کتاب‌های مصور هدیه می‌دهند، بلکه رویدادهای خاصی مثل امضای نویسنده یا هنرمند، مسابقات و قرعه‌کشی برای اهدای جوایز نیز برگزار می‌کنند. برخی از موسسات آموزشی و هنری نیز در این روز با برگزاری رویدادهای ویژه، درباره هنرمندان کمیک و ارزش هنری این کتاب‌ها صحبت می‌کنند. اگر می‌خواهید بیشتر درباره برنامههای ویژه روز کتاب کمیک رایگان بدانید، به وبسایت Freecomicbookday.Com سر بزنید.
دیدگاه شما چیست؟