روزشمار؛ ۱۳ اسفند ماه ۱۴۰۳

دوشنبه، ۱۳ اسفندماه ۱۴۰۳، مصادف با پنج رویداد شروع ماه آگاهی از معلولیت رشدی، روز جهانی تنیس، روز جهانی امگا سه، روز جهانی شنوایی و روز جهانی حیات وحش است. در ادامه این پنج رویداد را معرفی خواهیم کرد.

رویدادهای ۱۳ اسفند ۱۴۰۳:

• شروع ماه آگاهی از معلولیت رشدی
• روز جهانی تنیس
• روز جهانی امگا سه
• روز جهانی شنوایی
• روز جهانی حیات وحش

شروع ماه آگاهی از معلولیت رشدی

ماه مارس به‌عنوان ماه آگاهی از معلولیت رشدی نام‌گذاری شده است. در این ماه موسسه‌ها و فعالان این حوزه، به‌منظور افزایش آگاهی عمومی درباره چالش‌ها، نیازها و توانمندی‌های افراد دارای معلولیت‌های رشدی، رویدادها و فعالیت‌های مختلفی را برنامه‌ریزی می‌کنند.

ماه آگاهی از معلولیت رشدی نخستین‌بار در سال ۱۹۸۷ میلادی توسط رونالد ریگان، رئیس‌جمهور وقت ایالات متحده، به‌طور رسمی اعلام شد. هدف از این نام‌گذاری، ترویج پذیرش اجتماعی و فراهم‌کردن فرصت‌های برابر برای افراد معلول است تا این افراد بتوانند زندگی پربار، مستقل و موفقی داشته باشند. پیش از این نیز، در قرن ۱۹ میلادی، افراد پیشرویی مانند دوروتیا دیکس (Dorothea Dix) برای بهبود شرایط زندگی افراد دارای معلولیت‌های ذهنی و رشدی تلاش کردند.

منبع عکس: Visitchillicotheohio. عکاس: نامشخص

در دهه۱۸۴۰، دوروتیا دیکس از زندانی بازدید کرد و متوجه شد که افراد دارای بیماری‌های روانی یا معلولیت ذهنی، اغلب بدون دریافت هیچ‌گونه مراقبت یا درمان و در شرایطی وحشتناک، در زندان‌ها و تیمارستان‌ها نگهداری می‌شوند. بسیاری از آن‌ها مورد ضرب و شتم قرار می‌گرفتند، در سلول‌های تاریک زندانی بودند و همچون مجرمان عادی با آن‌ها رفتار می‌شد. این تجربه، آغاز فعالیت‌های گسترده دوروتیا دیکس بود.

دیکس با سفر به ایالت‌های مختلف، بازرسی میدانی و مستندسازی شرایط را انجام داد و گزارش‌های رسمی برای قانون‌گذاران ایالتی و فدرال تهیه کرد. او با سخنرانی در مجالس قانون‌گذاری، خواهان ایجاد موسسات ویژه و انسانی برای نگهداری و درمان افراد دارای معلولیت روانی و ذهنی شد و تاثیرات ماندگاری به جای گذاشت.

در دهه‌های ۶۰ و۷۰ میلادی، قوانین مهمی برای حمایت از افراد دارای معلولیت تصویب شد. اعلام ماه آگاهی از معلولیت رشدی توسط رونالد ریگان (Ronald Wilson Reagan) نیز نوعی تایید رسمی به حساب می‌آمد و در ادامه مسیر اصلاح‌طلبانه‌ای بود که از سال‌های پیش شروع شده بود.

در دهه ۶۰، با اقدامات جان اف. کندی (John Fitzgerald Kennedy)، رئیس‌جمهور وقت، در قوانین اصلاحاتی به نفع افراد دارای معلولیت اعمال شد که خدمات حمایتی را توسعه داد. در سال ۱۹۷۵ میلادی نیز تصویب قانون حمایت و منشور حقوق افراد دارای معلولیت رشدی، گامی بزرگ در جهت تضمین حقوق این افراد بود. امروزه شروع ماه آگاهی از معلولیت رشدی در سراسر جهان مورد توجه قرار می‌گیرد و بسیاری از متخصصان، پژوهشگران و افراد شناخته‌شده با برگزاری سمینارها و رویدادها توجه عمومی را به حمایت از این افراد جلب می‌کنند.

روز جهانی تنیس

روز جهانی تنیس (World Tennis Day) رویدادی بین‌المللی است که هر سال در ۳ مارس (۱۳ اسفند) برگزار می‌شود. این روز به افتخار ورزش تنیس، گستردگی جهانی آن و تاثیر مثبتش بر زندگی افراد و جوامع جشن گرفته می‌شود. این مناسبت با برگزاری مسابقات نمایشی، برنامه‌های آموزشی، رقابت‌های دوستانه و رویدادهای اجتماعی در سراسر جهان همراه است تا مردم به ورزش تنیس نزدیک‌تر شوند.

ریشه ورزش تنیس به قرن دوازدهم میلادی در فرانسه باز می‌گردد؛ جایی که بازی‌ کف دست یا ژو دوم پوم (Jeu De Paume) رواج داشت. در این بازی با دست به توپ ضربه زده می‌شد. به‌تدریج راکت‌های چوبی به این بازی راه پیدا کردند و تنیس در کشور انگلستان به شکل امروزی و با نام تنیس چمنی (Lawn Tennis) تکامل پیدا کرد. قوانین مدرن تنیس در اواخر قرن نوزدهم در انگلستان تنظیم شد.

با شکل‌گیری نهادهای بین‌المللی، تنیس به ورزشی جهانی بدل شد و امروزه در قاره‌های مختلف به‌صورت حرفه‌ای بازی می‌شود و بخشی از برنامه بازی‌های المپیک (Olympic Games) است. مسابقات چهار گرند اسلم (Grand Slam) از مهم‌ترین مسابقات جهانی این رشته محسوب می‌شود که نخستین‌بار در سال ۱۸۷۷ میلادی در ویمبلدون (Wimbledon) اجرا شد؛ طی سال‌های بعد، کشورهای آمریکا، فرانسه و استرالیا نیز به این رویداد پیوستند.

منبع عکس: Nationaltoday.Com. عکاس: نامشخص

روز جهانی تنیس نخستین‌بار در سال ۲۰۱۳ میلادی، توسط فدراسیون بین‌المللی تنیس (International Tennis Federation - ITF) پایه‌گذاری شد. هدف از این روز، ترویج ورزش تنیس در میان مردم، به‌ویژه کودکان و نوجوانان و تشویق آن‌ها برای تجربه این ورزش پرهیجان بود. همچنین، روز جهانی تنیس فرصتی برای یادآوری جایگاه فرهنگی و تاریخی تنیس به‌عنوان یکی از محبوب‌ترین ورزش‌های دنیا است.

ایده روز جهانی تنیس از کمپین آموزشی و ترویجی «تنیس بازی کن و ادامه بده» (Tennis Play And Stay) الهام گرفته شد؛ برنامه‌ای که از سوی فدراسیون بین‌المللی تنیس برای ساده‌سازی قوانین و تجهیزات تنیس، با هدف دسترسی آسان‌تر افراد مبتدی و سنین مختلف، شکل گرفته بود.

اولین روز جهانی تنیس در سال ۲۰۱۳ میلادی، شامل برنامه‌هایی در بیش از ۶۰ کشور می‌شد. یکی از مشهورترین رویدادها در مدیسن اسکوئر گاردن (Madison Square Garden) در شهر نیویورک برگزار شد که ستاره‌هایی همچون رافائل نادال (Rafael Nadal)، سرینا ویلیامز (Serena Williams) و راجر فدرر (Roger Federer) در آن حضور داشتند. این اتفاق بازتاب بسیار گسترده‌ای در رسانه‌ها داشت.

روز جهانی امگا سه

روز جهانی امگا سه مناسبتی است که به افزایش آگاهی در مورد فواید اسیدهای چرب امگا سه و اهمیت گنجاندن آن‌ها در رژیم‌های غذایی اختصاص دارد. این روز نقش مهمی در آموزش عموم مردم درباره اثرات مثبت این اسیدها بر سلامت قلب و عملکرد مغز دارد؛ اگرچه، این روز به اندازه دیگر روزهای جهانی مرتبط با بهداشت و سلامت شناخته‌شده نیست.

اسیدهای چرب امگا سه، گروهی از چربی‌های ضروری هستند که بدن قادر به تولید آن‌ها نیست و باید از طریق غذا یا مکمل‌ها دریافت شوند. اسید ایکوزاپنتانوئیک (Eicosapentaenoic Acid-EPA)، اسید دوکوزاهگزانوئیک (Docosahexaenoic Acid-DHA) و اسید آلفا لینولنیک (ALA- Α-Linolenic Acid)، سه نوع اصلی از امگا سه هستند که دو نوع اول در منابع دریایی مانند ماهی‌های چرب (سالمون، ماهی خال‌خالی، ساردین) و نوع سوم آن در منابع گیاهی مانند دانه‌های کتان، دانه چیا، گردو و برخی روغن‌ها یافت می‌شود.

اسیدهای چرب امگا سه به کاهش التهاب، کاهش فشار خون و کاهش خطر بیماری‌های قلبی کمک می‌کنند؛ چراکه می‌توانند سطح تری‌گلیسریدها را کاهش دهند. مصرف کافی این ویتامین‌ می‌تواند حافظه را بهبود بخشد و به سلامت روان افراد مسن و کاهش خطر ابتلا به بیماری‌هایی همچون آلزایمر کمک کند.

منبع عکس: Nationaltoday. عکاس: نامشخص

روز جهانی امگا سه فرصتی است برای اینکه متخصصان بهداشت، تغذیه‌شناسان و فعالان حوزه سلامت عمومی در مورد اهمیت این اسیدهای چرب به مردم آموزش دهند. در این روز، معمولا کمپین‌ها و رویدادهایی برگزار می‌شود که مردم را تشویق به آشنایی بیشتر با فواید امگا سه‌ و نحوه گنجاندن این اسیدهای چرب در رژیم غذایی خود می‌کند.

روز جهانی امگا سه، در مناطق مختلف به‌ویژه در کشورهای توسعه‌یافته و آگاه در مورد سلامت قلب، مورد توجه قرار می‌گیرد و در کشورهایی مانند ایالات متحده، کانادا و بریتانیا، از طریق کمپین‌ها در رسانه‌های اجتماعی، رویدادهای عمومی و منابع آموزشی درباره نقش حیاتی اسیدهای چرب امگا سه اطلاع‌رسانی می‌شود.

روز جهانی شنوایی

روز جهانی شنوایی رویدادی جهانی است که هر سال در تاریخ ۳ مارس (۱۳ اسفند) برگزار می‌شود و هدف آن افزایش آگاهی در مورد اهمیت مراقبت از شنوایی و ترویج تشخیص و درمان زودهنگام اختلالات شنوایی است. سازمان جهانی بهداشت (World Health Organization - WHO) در این روز بر افزایش آگاهی در مورد مشکل جهانی اختلال شنوایی، پیشگیری از آن و نقش سلامت شنوایی در سلامت کلی بدن تاکید می‌کند و هدف اصلی آن، ارائه آموزشی فراگیر و راهکارهایی برای افراد در معرض خطر و بهبود سیستم‌های مراقبت شنوایی در سطح جهانی است.

روز جهانی شنوایی نخسیتن‌بار در سال ۲۰۰۷ میلادی جشن گرفته شد. طبق آمار سازمان جهانی بهداشت، حدود ۴۶۶ میلیون نفر در سراسر جهان از اختلال شنوایی رنج می‌برند که حدود ۶ درصد از جمعیت جهانی را تشکیل می‌دهند. این آمار شامل افرادی می‌شود که از انواع مختلف اختلال شنوایی، از خفیف تا شدید، رنج می‌برند. در این روز بسیار از متخصصان و پزشکان، با برگزاری سمینارها و کنفرانس‌ها، به موضوع ارتقای سلامت عمومی جهانی و رسیدگی به نگرانی‌ها در مورد افزایش تعداد افرادی می‌پردازند که دچار اختلال شنوایی هستند.

منبع عکس: Static.Vecteezy.Com. عکاس: نامشخص

روز جهانی شنوایی به‌عنوان یادآوری حیاتی در مورد اهمیت سلامت شنوایی در حفظ کیفیت زندگی عمل می‌کند. اختلال شنوایی اغلب نادیده گرفته می‌شود یا تاثیر آن بر افراد و جوامع ناچیز شمرده می‌شود؛ اما از دست دادن شنوایی می‌تواند بر ارتباطات، تحصیل، اشتغال و مشارکت اجتماعی تاثیر بگذارد؛ به‌عنوان مثال افرادی که اختلال شنوایی آن‌ها درمان‌نشده باقی می‌ماند، ممکن است در مدرسه یا محل کار مشکلاتی برای درک اطلاعات یا ارتباط با همکاران و همسالان خود داشته باشند. این موارد می‌تواند به انزوا، افسردگی و کاهش کیفیت زندگی منجر شود.

اختلال شنوایی یکی از رایج‌ترین ناتوانی‌ها در سطح جهانی است که افراد در تمامی گروه‌های سنی را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. پیش‌بینی می‌شود که تا سال ۲۰۵۰ میلادی، تقریبا ۲۵۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰ نفر از نوعی اختلال شنوایی رنج ببرند. نکته مثبت این است که اختلال شنوایی تا ‌اندازه خوبی قابل پیشگیری است و درمان‌ها می‌توانند زندگی افرادی را که از اختلال شنوایی رنج می‌برند، به‌شکل چشمگیری بهبود دهند.

روز جهانی شنوایی فرصتی حیاتی برای حمایت از مراقبت‌های شنوایی بهتر، ترویج آموزش سلامت شنوایی و درخواست دسترسی بیشتر به درمان‌ها و وسایل ارزان‌قیمت مانند سمعک و ایمپلنت‌های شنوایی است. همچنین سازمان بهداشت در روز جهانی شنوایی، از دولت‌ها، سازمان‌ها و افراد می‌خواهد که اقدامات پیشگیرانه‌ای مانند حفاظت از گوش‌ها در برابر صداهای بلند و معاینات زودهنگام را انجام دهد و کسانی‌که در معرض خطر هستند را برای مراجعه سریع به پزشک تشویق کند.

روز جهانی حیات وحش

روز جهانی حیات‌وحش هر سال در تاریخ ۳ مارس جشن گرفته می‌شود تا آگاهی مردم در مورد اهمیت حفظ حیات‌وحش و زیستگاه‌های آن افزایش یابد. این روز همچنین نقش حیاتی تنوع زیستی در حفظ سلامت اکوسیستم‌ها و سیاره زمین را برجسته می‌کند.

روز جهانی حیات‌وحش نخستین‌بار در سال ۲۰۱۳ میلادی، توسط سازمان ملل متحد (United Nations)، اعلام شد و از آن زمان این روز به‌عنوان رویدادی جهانی برای حیات‌وحش شناخته شده است. در این روز در سراسر جهان، رویدادها و کمپین‌های آموزشی برای افزایش آگاهی درباره نیاز به حفاظت از حیات‌وحش برگزار می‌شود.

شکل‌گیری روز جهانی حیات وحش نتیجه تلاش‌های گسترده سازمان ملل برای ترویج آگاهی جهانی در مورد اهمیت حفاظت از حیات‌وحش و محیط زیست بود. ۳ مارس با سالگرد پذیرش کنوانسیون تجارت بین‌المللی گونه‌های حیات‌وحش (CITES) در سال ۱۹۷۳ میلادی هم‌زمان است. هدف این کنوانسیون این است که تجارت بین‌المللی حیوانات و گیاهان وحشی تهدیدی برای بقای آن‌ها ایجاد نکند. این معاهده توسط ۱۸۳ کشور امضا شده و یکی از مهم‌ترین چارچوب‌های قانونی در حفاظت از حیات‌وحش است.

منبع عکس: Moneycontrol.  عکاس: نامشخص

طبق گفته سازمان ملل، تجارت غیرقانونی حیات‌وحش سالانه حدود ۲۰ میلیارد دلار درآمد دارد که باعث بهره‌برداری از حیوانات و گیاهان وحشی در سراسر جهان می‌شود. در روز جهانی حیات وحش، سازمان ملل تلاش می‌کند دولت‌ها، سازمان‌ها و افراد را به اقدام برای حفاظت از حیات‌وحش ترغیب کند. این روز فرصتی است تا افراد از بخش‌های مختلف، ازجمله فعالان محیط زیست، دانشمندان، مربیان و سیاست‌گذاران، برای پیدا کردن راه‌حل‌هایی درمورد چالش‌های حفاظت از حیات‌وحش با هم همکاری کنند.

روز جهانی حیات‌وحش فرصتی است تا نیاز اساسی به حفاظت از گونه‌های در معرض خطر و زیستگاه‌های آن‌ها را به یکدیگر یادآوری کنیم؛ شکار غیرقانونی، تجارت غیرقانونی حیات‌وحش، جنگل‌زدایی، آلودگی‌ها و تغییرات اقلیمی بسیاری از گونه‌ها را تهدید می‌کند. این روز همچنین به ما یادآوری می‌کند که بحران جهانی تنوع زیستی در حال وقوع است و بسیاری از گونه‌ها اکنون در معرض خطر انقراض قرار دارند.