روزشمار؛ ۱۱ اسفند ماه ۱۴۰۳

شنبه، ۱۱ اسفندماه ۱۴۰۳، مصادف با ۶ رویداد است: روز خوک، روز جهانی ویلچر، روز داده عمومی، روز باریستا، شروع ماه آگاهی از کافئین و شروع ماه آگاهی از بیماری سرطان روده بزرگ. در ادامه این ۶ رویداد را معرفی خواهیم کرد.

رویدادهای ۱۱ اسفند ۱۴۰۳:

• روز خوک
• روز جهانی ویلچر
• روز داده عمومی
• روز باریستا
• شروع ماه آگاهی از کافئین
• شروع ماه آگاهی از بیماری سرطان روده بزرگ

روز خوک

اول مارس برابر با یازدهم اسفندماه و مصادف با روز خوک است. به همین مناسبت رویدادها و جشن‌های مختلفی در مدارس، باغ‌وحش‌ها و تفریحگاه‌های عمومی ایالات متحده آمریکا برگزار می‌شوند. خوک در آمریکا حیوانی محبوب و خانگی است و در بسیاری از مزارع این کشور پرورش داده می‌شود. خوک‌ها حیواناتی باهوش‌اند و می‌توانند برخی مهارت‌ها را بیاموزند؛ همچنین کارایی بسیاری در صنعت کشاوزی دارند.

منبع عکس: وبسایت Quirkbooks. عکاس: نامشخص

در بسیاری از دیگر شهرهای جهان نیز خوک حیوانی محبوب و مفید است. صدها نژاد مختلف از این حیوان در سراسر جهان زندگی می‌کنند که جایگاه خود را در سبد فرهنگی و غذایی بسیای از خانواده‌ها به ‌دست آورده‌اند. در ادبیات جهان داستان‌هایی با الهام از این حیوان نوشته شده است که این داستان‌ها امروزه شهرت جهانی دارند. روز نخست مارس را دو خواهر در ایالت‌های تگزاس و کارولینا و در سال ۱۹۷۲ به نام روز خوک نام‌گذاری کردند.

امروزه انواع کباب و خوراک متنوع از گوشت خوک در شهرهای مختلف جهان طبخ می‌شوند؛ بااین‌حال بسیاری از افراد و به‌خصوص حامیان حقوق حیوانات، از صرف غذاهایی شامل گوشت خوک در این روز سرباز می‌زنند و روز خوک را بدون مصرف غذاهایی از گوشت این حیوان جشن می‌گیرند.

در سال‌های اخیر، عمل‌های جراحی بسیاری با هدف جایگزینی دریچه قلب خوک به‌جای دریچه قلب انسان انجام شده است. نمونه‌ای از قلب خوک با اصلاحات ژنتیکی نیز در سال ۲۰۲۲ به یک انسان پیوند زده شد. درحال‌حاضر (۲۰۲۵ میلادی) خوک‌ها نقش بسیاری در اقتصاد و صنعت جهان و به‌خصوص ایالات متحده آمریکا دارند.

روز جهانی ویلچر

پیشینه نام‌گذاری روز جهانی ویلچر به سال ۲۰۰۸ برمی‌گردد. کاربران این وسیله کمک‌حرکتی از آن زمان تاکنون نخستین روز ماه مارس برابر با ۱۱ اسفند را جشن می‌گیرند. هدف آن‌ها از این کار بهبود شرایط زندگی خود با استفاده از ویلچر است. اختراع صندلی چرخدار یا همان ویلچرهای امروزی تحولی چشمگیر در زندگی افرادی به‌ وجود آورد که مشکلات حرکتی دارند و جهان را به مکانی بهتر و دردسترس‌تر برای آن‌ها تبدیل کرد.

منبع عکس: وبسایت Diversityatlas.io. عکاس: نامشخص

تا پیش از اختراع ویلچر، حضور اجتماعی و فعالیت‌های عمومی برای بسیاری از افراد کم‌توان و ناتوان حرکتی ممکن نبود؛ اما امروزه ویلچرهای مجهزی در تمام جهان ساخته می‌شوند که فعالیت‌های مختلف تفریحی و حتی ورزشی را نیز برای کاربران خود امکان‌پذیر می‌کنند. با پیشرفت روزافزون صنعت و فناوری نیز به نظر می‌رسد ویلچرهایی با کارایی‌ هرچه بیشتر از نمونه‌های امروزی ساخته شود. درحال‌حاضر (2025 میلادی) ویلچرها تنها صندلی‌هایی متحرک نیستند و در شکل‌هایی متنوع با کاربری‌های مختلف برای بیماران و افراد کم‌توان با درجه‌های مختلفی از مشکلات حرکتی عرضه می‌شوند.

روز جهانی ویلچر در نخستین سال‌های نام‌گذاری، در شهرها و کشورهای محدودی از جهان جشن گرفته می‌شد؛ اما با گذشت زمان کشورهای بیشتری به ضرورت توجه به این مسئله و نیازهای کاربران این وسیله پی بردند؛ به همین دلیل هرساله این کشورها و شهرهای بیشتر دیگر در جهان، روز جهانی ویلچر را جشن می‌گیرند.

هدف اصلی از نام‌گذاری نخستین روز ماه مارس به روز جهانی ویلچر، ترغیب افراد کم‌توان و ناتوان حرکتی به تغییر در زندگی با استفاده از ابزار صنعتی و فناوری و همچنین توجه بیشتر به نیازهای آنان است. در این روز، نهادهای بهداشتی و فرهنگی جهان تلاش می‌کنند تا تهیه ویلچر برای افراد نیازمند آسان باشد؛ زیرا هنوز افراد زیادی قدرت خرید این وسیله را ندارند.

روز داده عمومی

روز نخست ماه مارس برابر با ۱۱ اسفندماه روز داده عمومی در جهان است. روز داده عمومی یا داده‌باز موقعیتی مناسب برای برگزاری گردهمایی‌های محلی در هر نقطه‌ای از جهان و با هدف استفاده رایگان از فناوری‌های روز جهان است. برای پی‌بردن به اهمیت این روز باید نخست با مفهوم عبارت داده عمومی آشنا شوید تا ضرورت پرداختن به آن در جهان امروز را درک کنید.

منبع عکس: وبسایت Code For Germany

مهم‌ترین چالش پیش روی مشاغل و همچنین فعالان حوزه‌های مختلف اجتماعی، سرعت پیشرفت فناوری در جهان است. هرچه در زمان پیش می‌رویم، در بخش‌های مختلفی از زندگی روزانه خود، با ابزارهای فناوری مدرن روبه‌رو می‌شویم که استفاده از آن‌ها نیازمند زمینه‌سازی قبلی و دسترسی به ابزار و فناوری‌های جانبی است؛ به همین دلیل استفاده از فناوری‌های روز جهان بدون داده‌های اولیه امکان‌پذیر نیست و دسترسی به این داده‌ها نیز در نقاط مختلف جهان برای افراد مختلف وجود ندارد.

روز داده عمومی توجه عموم افراد را به این نکته جلب می‌کند که برخی داده‌ها در جهان باید به‌راحتی و رایگان در اختیار افراد جامعه باشند و امکان انتشار آ‌ن‌ها برای همه افراد، بدون محدودیت وجود داشته باشد. داده موردنظر می‌تواند از نقشه‌ها و فرمول‌های ساده علمی تا داده‌های پزشکی و دولتی را شامل شود.

نام‌گذاری نخستین روز ماه مارس به نام داده عمومی برای اولین بار در سال ۲۰۱۰ صورت گرفت؛ اما نخستین نظریه‌های داده‌باز را حدود ۷۰ سال پیش از این تاریخ، نظریه‌پردازان و دانشمندان آمریکایی مطرح کرده بودند. از مهم‌ترین و معروف‌ترین پروژه‌های تحقیقاتی جهان، که نشان‌دهنده اهمیت دسترسی به داده‌های باز است، می‌توان به پروژه ژنوم انسان (بزرگ‌ترین پروژه بیولوژیکی مشترک جهان) اشاره کرد. امروزه موسسه‌هایی در سراسر جهان با رویکرد تجهیز افراد مختلف به داده‌های باز فعالیت می‌کنند که دسترسی به بسیاری از فناوری‌های روز جهان با استفاده از اپلیکیشن‌های مختلف را برای آن‌ها میسر کرده‌اند.

روز باریستا

نخستین روز مارس روز باریستا نیز نام دارد و به‌منظور قدردانی از عاشقان قهوه نام‌گذاری شده است که با مهارت بسیار این نوشیدنی پرطرفدار در جهان را آماده می‌کنند. بسیاری از مردم جهان کار روزانه خود را با نوشیدن فنجانی قهوه آغاز می‌کنند که باریستاها آماده می‌‌کنند؛ بنابراین باریستاها نقشی موثر در کیفیت فعالیت‌های روزانه مردم در جهان دارند!

منبع عکس: وبسایت Siamhillscoffee. عکاس: نامشخص

قهوه از معروف‌ترین و مهم‌ترین نوشیدنی‌ها در سراسر جهان است که روزانه در تعدادی بی‌شمار از انواع مختلف در کافه‌ها به مشتریان عرضه می‌شود. در روز باریستا همه افراد می‌توانند به‌راحتی به کافه‌های نزدیک محل کار و خانه خود سری بزنند و با نوشیدن فنجانی قهوه، زمانی را با لذت بردن از نوشیدنی مطلوب خود سپری کنند. در بسیاری از کافه‌های جهان مشتریان انتخاب نوع فنجان قهوه خود در این روز را به باریستاها می‌سپارند.

کلمه باریستا (Barista) ریشه‌ای ایتالیایی دارد. در این کشور به متصدی کافه که تجربه سرو انواع نوشیدنی را دارد، باریستا گفته می‌شود؛ اما در آمریکا باریستاها تنها متصدی بخش قهوه کافه‌ها هستند و در جهان نیز با همین عنوان شناخته می‌شوند.

در گذشته، قهوه‌ها در انواع محدود و به‌سادگی تهیه می‌شدند؛ اما امروزه رقابت فراوانی میان باریستاها در سراسر جهان برای تهیه بهترین ترکیب قهوه با شیر، شکلات و دیگر مواد خوراکی وجود دارد که جذابیت این شغل را بیشتر می‌کند. درحال‌حاضر (2025 میلادی) بیشترین مهارت باریستاها در آماده کردن قهوه‌های اسپرسو و لاته آرت است. مسابقاتی نیز در شهرهای مختلف جهان برای دم کردن این قهوه‌ها میان این افراد برگزار می‌شود.

شروع ماه آگاهی از کافئین

بسیاری از ما روز خود را با نوشیدن فنجانی چای یا قهوه یا ماده‌‌ای انرژی‌زا آغاز می‌کنیم تا بتوانیم سرحال و شاداب به فعالیت‌های خود بپردازیم. شاید شما هم بارها در میانه روز احساس کرده‌اید به صرف خوراکی یا نوشیدنی برای تجدید قوا نیاز دارید. درواقع تعداد زیادی از افراد جامعه بدون آنکه بدانند، مواد دارنده کافئین را در طول روز مصرف می‌کنند و به میزان مشخصی از این ماده عادت کرده‌اند.

منبع عکس: وبسایت Daysoftheyear. عکاس: نامشخص

درصورت استفاده مناسب و محدود از کافئین مشکلی برای شما پیش نمی‌آید، این مقدار مفید نیز هست؛ اما مصرف بیش‌از‌حد و بدون تعادل آن در وعده‌های غذایی روزانه مضراتی برای بدن دارد. ماه مارس، ماه آگاهی از کافئین و نخستین روز آن نیز شروع ماه آگاهی از کافئین است. این تاریخ را اتحادیه آگاهی از کافئین آمریکا در سال ۲۰۰۳ مشخص کرد تا توجه مردم آمریکا و دیگر نقاط جهان به مضرات مصرف زیاد این ماده جلب شود.

برخلاف باور بسیاری از افراد، کافئین ماده‌ای محدود در برخی داروها و افزودنی‌ها یا چای و قهوه نیست و در مواد غذایی زیادی نیز یافت می‌شود. نوشابه‌های گازدار، شکلات و کاکائو و بسیاری از مکمل‌های غذایی کافئین دارند. اگر روزانه هریک از این مواد غذایی را همراه با چند فنجان چای یا قهوه در برنامه غذایی خود بگنجانیم، در مدت‌زمانی طولانی حجم بسیاری از کافئین را وارد بدن خود کرده‌ایم؛ بنابراین توجه به رژیم غذایی متعادل و مصرف مناسب مواد دارنده کافئین، از بروز مشکلات متعددی برای ما جلوگیری می‌کند.

براساس مطالعه و آزمایش‌های محققان و پزشکان، نوشیدن روزانه سه تا چهار فنجان قهوه و چای در طول روز، که حجمی حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلی‌گرم کافئین دارد، برای بدن انسان مفید است. این مقدار سبب تقویت حافظه، سم‌زدایی از کبد، رشد موها و تسکین دردهای عضلانی می‌شود و در پیشگیری از ابتلای افراد به سنگ کلیه و سرطان پوست نیز موثر است؛ اما مصرف دوزهای بیشتر این ماده با عوارضی مانند بی‌خوابی، عصبی‌مزاجی، بی‌قراری، تحریک معده، تهوع، افزایش ضربان قلب و مشکلات تنفسی همراه است.

شروع ماه آگاهی از بیماری سرطان روده بزرگ

نخستین روز از ماه مارس، شروع ماه آگاهی از بیماری سرطان روده بزرگ است؛ به همین دلیل سازمان‌های بهداشتی و درمانی در کشورهای مختلف جهان در این ماه تلاش می‌کنند تا بیشتر افراد جامعه را از نشانه‌های این بیماری و تشخیص زودهنگام آن آگاه کنند. سرطان روده بزرگ از انواع سرطان‌هایی است که به‌راحتی می‌توان از آن‌ها پیشگیری کرد؛ به ‌همین دلیل آگاهی بیشتر افراد جامعه از این سرطان، آمار ابتلا به آن را به میزان چشمگیری کاهش خواهد داد.

منبع عکس: وبسایت Dhs.Lacounty.gov

موارد پیشگیری از ابتلا به سرطان روده بزرگ دامنه‌ای وسیع و درعین‌حال ساده‌ از فعالیت‌های روزانه ما را شامل می‌شوند. اضافه‌وزن، مصرف دخانیات و التهاب مزمن در روده بزرگ از مهم‌ترین عوامل پیدایش سرطان روده‌اند. این بیماری در افراد بیش از ۵۰ سال بیشتر دیده می‌شود. مهم‌ترین نشانه‌های آن نیز دردهای شکمی و وجود خون در مدفوع است. پیروی از رژیم غذایی سالم، استفاده‌نکردن از سیگار و رعایت بهداشت و نظافت، مهم‌ترین راهکارها برای حفاظت شخص در برابر بیماری سرطان روده بزرگ‌اند.

از میان موارد مهم پیشگیری از ابتلا به سرطان روده بزرگ، رژیم غذایی مناسب بیشترین تاثیر را دارد. پزشکان و محققان تا ۸۰ درصد موارد ابتلا به این سرطان را رژیم غذایی نامناسب می‌دانند. کاهش مصرف گوشت قرمز، رژیم غذایی سرشار از آب، میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل و کاهش مصرف مواد فراوری‌شده احتمال ابتلا به سرطان روده بزرگ در افراد را کاهش می‌دهد. روز اول مارس برابر با یازدهم اسفند بهانه‌ای مناسب برای آزمایش‌های پزشکی و بررسی میزان سلامت افراد در برابر بیماری سرطان روده بزرگ است.