سه‌شنبه، ۷ اسفندماه ۱۴۰۳، سالروز درگذشت علی اکبر دهخدا است. در ادامه به معرفی این رویداد می‌پردازیم.
علی اکبر دهخدا یکی از شخصیت‌های بزرگ فرهنگی و ادبی تاریخ معاصر ایران است. او در سال ۱۲۵۷ متولد شد و در ۷ اسفند ۱۳۳۴ دار فانی را وداع گفت. دهخدا تأثیر عمیقی بر زبان‌شناسی، فرهنگ و سیاست ایران داشت. آثار او نیز همچنان الهام‌بخش و ماندگارند. در ادامه، با زندگی، آثار و فعالیتهای اثربخش این چهره برجسته تاریخ ایران بیشتر آشنا می‌شوید.
علی اکبر دهخدا کیست؟
علی اکبر دهخدا یکی از شخصیت‌های مهم ایران بود که در زمینه‌های گوناگونی چون شاعری، لغت‌شناسی، نویسندگی، مترجمی، سیاست‌مداری، طنزپردازی و روزنامه‌نگاری فعالیت می‌کرد. پس از اینکه محمدعلی‌شاه قاجار مجلس را به توپ بست، دهخدا، که از آزادی‌خواهان سرشناس بود، به سفارت انگلستان پناه برد و سپس به خارج از ایران تبعید شد. او مدتی را در ترکیه گذراند و در دوران تبعید نیز به فعالیتهای مطبوعاتی خود ادامه داد.
با فتح تهران و خلع محمدعلی‌شاه، دهخدا به ایران بازگشت و دوباره به فعالیتهای سیاسی و فرهنگی خود ادامه داد. او در طول زندگی خود، مسئولیت‌های مهمی بر عهده داشت؛ ازجمله نمایندگی مجلس، ریاست مدرسه علوم سیاسی، عضویت در فرهنگستان و همکاری با مصدق. او در وزارت عدلیه و وزارت معارف ایران هم نقش‌آفرینی کرد و برای ارتقای سطح آگاهی عمومی، نهادهایی مردمی مانند مبارزه با بی‌سوادی را بنیان گذاشت.
آثار علی اکبر دهخدا
علی اکبر دهخدا، ادیب و لغت‌شناس نامدار ایرانی، آثار متعددی دارد که مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:
- لغت‌نامه دهخدا: این لغت‌نامه ارزشمندترین اثر دهخدا محسوب می‌شود که تألیف آن حدود ۴۰ سال زمان برده است.
- چرند و پرند: این کتاب مجموعهای از مقاله‌های طنز اجتماعی دهخدا است که در روزنامه صور اصرافیل چاپ شده است.
- امثال و حکم: این اثر دهخدا، مجموعهای ۴ جلدی و شامل بیش از ۵۰ هزار ضرب‌المثل، کلمات قصار و ابیات متفرقه است.
- ترجمه کتاب‌های منتسکیو: دهخدا کتاب «عظمت و انحطاط رومیان» و کتاب «روح القوانین» را ترجمه کرده است. این کتاب‌ها از مهم‌ترین و مشهورترین آثار منتسکیو محسوب می‌شوند.
- تصحیح دیوان منوچهری و دیوان حافظ: دهخدا دیوان‌های شاعران بزرگی مانند منوچهری و حافظ را تصحیح و تحشیه کرده است.
- دیوان اشعار دهخدا: این دیوان شامل اشعار گوناگونی چون مثنوی، غزل، دوبیتی، رباعی و قطعه است که مضامینی مانند وطن‌پرستی، دادخواهی و مبارزه با ریاکاری دارند.
آرامگاه علی اکبر دهخدا
- آدرس: تهران، سه‌راه ورامین، خیابان فداییان اسلام، قبرستان ابن بابویه (مشاهده روی نقشه)
علی اکبر دهخدا پس از کودتای ۲۸ مرداد تحت فشارهای روحی و روانی شدید قرار گرفت. او، که بیمار بود و کهولت سن داشت، در ۷ اسفند ۱۳۳۴ در ۷۷ سالگی در خانه خود در تهران چشم از جهان فروبست.
پیکر دهخدا را به آرامگاه خانوادگی او در شهر ری منتقل کردند و در قبرستان ابن بابویه، یکی از آرامگاه‌های مشهور ایران، به خاک سپردند. برای گرامی‌داشت این شخصیت بزرگ، اتاقکی جداگانه در قبرستان ابن بابویه ساخته شد که به آرامگاه خانوادگی دهخدا اختصاص یافت.
دیدگاه شما چیست؟