دوشنبه، ۳ شهریورماه ۱۴۰۴، برابر با ۲۵ آگوست ۲۰۲۵، با هجرت رسول اکرم از مکه به مدینه و اشغال ایران توسط متفقین مصادف است. در ادامه این رویدادها را بررسی می‌کنیم.
مناسبت‌های ۳ شهریورماه ۱۴۰۴:
هجرت رسول اکرم از مکه به مدینه
منبع عکس: ایمانور. عکاس: نامشخص
هجرت پیامبر اسلام (ص) از مکه به مدینه در سال ۶۲۲ میلادی اتفاق افتاد و به یکی از مهم‌ترین رویدادهای تاریخ اسلام تبدیل شد. حضرت محمد برای در امان ماندن از نقشه‌های شوم قبیله قریش، شبانه از مکه خارج شدند. حضرت علی (ع) نیز با هدف فریب دشمنان به‌جای پیامبر در بستر خوابیدند. پیامبر اسلام همراه ابوبکر به غار ثور پناه بردند و پس از ۳ روز، مسیر خود را به‌سوی مدینه ادامه دادند.
هجرت پیامبر، که در اول ربیع‌الاول رخ داد، سرآغاز دوره‌ای تازه در تاریخ اسلام بود و ساختار سیاسی، دینی و فرهنگی مسلمانان را شکل داد. ورود پیامبر به مدینه زمینه‌ساز تشکیل نخستین جامعه و حکومت اسلامی شد. قبایل مختلف در این شهر، پیمان‌های سیاسی و اجتماعی تنظیم کردند و در نتیجه این پیمان‌ها، مسلمانان توانستند آزادانه به عبادت و دعوت اسلامی مشغول شوند.
اهمیت واقعه هجرت به‌قدری بود که مسلمانان آن را مبدا گاه‌شماری هجری قمری قرار دادند. سالروز هجرت رسول اکرم از مکه به مدینه در سال ۱۴۰۴ با سوم شهریورماه مصادف است.
اشغال ایران توسط متفقین
منبع عکس: باشگاه خبرنگاران جوان. عکاس: نامشخص
نیروهای متفقین، شامل ارتش شوروی (از شمال و شرق) و ارتش بریتانیا (از جنوب و غرب)، در بامداد سوم شهریور ۱۳۲۰ خورشیدی، برابر با ۲۵ آگوست ۱۹۴۱ میلادی، حمله‌ای گسترده به ایران آغاز کردند. این تهاجم با سلاح‌ها و ادوات جنگی پیشرفته آن زمان، شامل هواپیماهای جنگی، تانک‌ها و ناوهای دریایی صورت گرفت و در نتیجه آن، بخش‌های وسیعی از خاک ایران در مدت کوتاهی تحت کنترل متفقین درآمد.
پیشروی متفقین بدون توجه به بی‌طرفی ایران در کشمکش‌هایی جنگ جهانی صورت گرفت؛ بنابراین نیروهای ایرانی، که آمادگی مقابله با چنین حمله هماهنگی را نداشتند، در مدتی کوتاه شکست خوردند؛ درنتیجه راه برای رسیدن نیروهای اشغالگر به تهران هموار شد.
از مهم‌ترین پیامدهای حمله متفقین به ایران تغییرات سیاسی جدی بود. رضاشاه پهلوی، که بر بی‌طرفی ایران در جنگ جهانی اصرار داشت، درنهایت ناچار شد تحت فشار مستقیم بریتانیا و شوروی از پادشاهی کناره‌گیری و سلطنت را به پسرش، محمدرضا پهلوی، واگذار کند. کنترل راه‌آهن سراسری ایران نیز در خلال این حمله به‌دست نیروهای متفقین افتاد.
پیامدهای اشغال ایران توسط متفقین تنها به تغییرات سیاسی محدود نماند؛ بلکه ساختار اقتصادی و اجتماعی کشور را به‌شدت تحت تاثیر قرار داد. کاهش تولید داخلی، انتقال منابع به جبهه‌های جنگ، بحران شدید کمبود مواد غذایی و قحطی از دیگر مشکلاتی بود که گریبان ایرانیان را گرفت. این رویداد، که نقطه عطفی در تاریخ معاصر ایران محسوب می‌شود، یادآور دوره‌ای است که حاکمیت ملی به‌طور مستقیم زیر نفوذ نیروهای خارجی قرار داشت.
دیدگاه شما چیست؟